Doğu Ekspresi, 20. yüzyıl Amerikan edebiyatının önemli yazarlarından
John Dos Passos'un Doğu'ya dair izlenimlerini aktardığı keyif verici bir
seyahatname.
John Dos Passos, Doğu Ekspresi'nde 1920'lerin başında Anadolu,
Doğu Avrupa, Yakındoğu ve Ortadoğu'ya seyahatlerinde karşılaştığı
görüntüleri, sesleri ve kokuları titiz bir edebiyatçı dikkatiyle anlatıyor.
Tiflis'ten Erivan'a, Kazvin'den Şam'a uzanan yolculuğunda en sıradan
görünen manzaralara usta bir ressam gibi renk ve anlam katıyor.
Suriye Çölü'nü aşan, Kafkaslar'ı tırmanan, Britanya'nın denetiminde
yeni bir Irak'ın kuruluşuna tanıklık eden Dos Passos, Doğu'nun dertleri
ve güzelliklerine aynı anda dikkat kesilirken Doğu Ekspresi keyif verici
bir seyahat anlatısına dönüşüyor. 20. yüzyıl başında Batı'da benzerine
az rastlanır cinsten bir Doğu seyahatnamesi.
Dos Passos'un dünyası, tıpkı Kafka'nın Faulkner'ın ve Stendhal'ınki
gibi imkânsız bir dünya: çelişkilerle dolu. Ama güzellik, tam da
çelişkide gizlidir; örtük bir çelişkidir. Dos Passos'un zamanımızın en
büyük yazarlarından biri olduğunu düşünüyorum.
Jean Paul Sartre