963-1187 yılları arasında Afganistan'dan kuzey Hindistan'a,
Horasan'dan ve Maveraünnehr'e kadar uzanan geniş sahada hüküm
süren Gazneliler, sadece siyasî ve askerî faaliyetleriyle değil, hem
hâkim oldukları bölgelerde, bilhassa Hindistan coğrafyasında İslam'ın
yayılmasına, hem de oluşturdukları kültürel ve medenî müesseselerle
Türk-İslam kültür ve medeniyetinin gelişmesine büyük katkıda
bulunmuşlardır.
Gazneliler Devleti'nin kurucusu olarak kabul edilen Alptegin,
Sâmânî emîri Ahmed b. İsmail tarafından satın alınan Türk kökenli
bir gulâmdı. İyi bir eğitim almış ve kısa sürede temayüz ederek
önemli görevlere yükselmişti. Ancak Sâmânî tahtında meydana gelen
hükümdar değişikliklerine müdahale edebilecek derecede etkin bir
güce ulaşan Alptegin'in bu nüfuzu, bir müddet sonra onu merkezî
otorite ile karşı karşıya getirdi. Sâmânoğulları hizmetinden ayrıldı ve
Gazne'ye giderek burada bir devlet kurdu. Alptegin'in köle pazarında
başlayan hikâyesi, hâkim olduğu coğrafyada günümüze kadar etkisi
silinmeyen bir devletin, Gazneliler Devleti'nin kurucusu olarak son
buldu.
Elinizdeki bu çalışma gerek Türk tarihinin, gerekse İslam tarihinin
unutulmaya yüz tutmuş önemli bir devrine, Gazneliler dönemine ışık
tutuyor.