Savaş ve Barış, yüz elli yıldır büyük bir hayranlıkla okunan dev bir başyapıt ve hiç kuşkusuz tüm
zamanların en güzel epik romanlarından biri.
Tolstoy, Rus toplumundan son derece gerçek, yüzlerce karakteri, Napolyon ordularının Moskova'ya kadar
ilerlediği tarihsel dönem içinde betimliyor. Canlı ve görkemli savaş ve barış tabloları, zekice kurgulanmış
ayrıntılarla bezeli...
Büyük gerçekçi yazarların hep yaptığı gibi, Tolstoy da tarihe ve topluma canlı ve hareketli bir merkezden
bakıyor. Onun merkezinde daima ‘iki ulus', yani köylülerle toprak sahipleri arasındaki bölünme var. Savaş
ve Barış'ta soylu sınıfın en seçkin kesimleriyle birlikte sıradan ‘halk'ı, ölüm kalım mücadelesi içinde omuz
omuza görüyoruz ama zafer bile, aralarındaki eşitsizliği ortadan kaldırmaya yetmiyor.
Büyük eleştirmen Lukács'ın sözleriyle Tolstoy; "Yaşam, başkalarının emeğini sömürmek yoluyla
insanların kendi kendilerini yıkmak zorunda kalmayacakları bir şekilde nasıl düzenlenir?" sorusunun
yanıtını hayatı boyunca aramış bir yazar. Savaş ve Barış, eşsiz epik büyüklüğünü biraz da bu soruya
borçlu.
"Ne büyük bir yapıt, değil mi? Nasıl dev bir insan! İşte size bir sanatçı... Daha da şaşırtıcı olan nedir,
biliyor musunuz? Onun köylü sesi, köylü gibi düşünüşü! Etine, kemiğine kadar bir köylü o! Bu soylu adam
ortaya çıkana kadar edebiyatımızda gerçek bir mujik yoktu... Avrupa'da kim onunla aynı düzeye
konulabilir? Hiç kimse!" Lenin