Lev Nikolayeviç Tolstoy (1829 - 1910): Anna Karenina, Savaş ve Barış, Diriliş gibi romanların büyük yazarı, ömrünün son otuz yılında kendini tümüyle kuramsal çalışmalara vermiş, insan, aile, din, devlet, toplum, özgürlük, sanat, estetik gibi konular üzerinde yazmaya yönelmiştir. Sanat Üzerine, Tolstoy'un kuramsal yapıtları arasında dikkati çekici bir yere sahiptir. İlk kez 1897'de yayımlandı. Rusya'da hep sansüre uğradı. Sansürsüz ilk baskısı 1898 yılında Londra'da, İngilizce olarak yapıldı; Tolstoy da bu

insanların Kalbindeki Mutluluğu tartmış olan birine hiç rastladın mı? Bak, işte ?imdi o, herhangi bir tozlu kaldırımda oturup parlak gökyüzünü seyrederek, sakin ve mehtaplı gecede neşeyle şarkı söylemeye devam ediyor... Bu yüksek duvarların arkasında yaşayan zengin insanların kalplerinden geçenleri bilen var mı?..

Küçük kızkardeş: Ne fark eder ki? diye cevap verdi. İşimiz kaba ve bayağı bir iş olabilir ama güvenilir bir iş. Hiç kimseye boyun eğmiyoruz. Ama şehirde sizin etrafınız insanı günaha teşvik edici şeylerle çevrilmiş. Bugün her şey yolunda olabilir, ama yarın şeytanın kocanı kumarla, kadınla, şarapla baştan çıkarmayacaı ne malum? O zaman her şey mahvolur. Böyle şeyler görülmemiş mi sanki? Evin reisi Pahom, fırının üzerine uzanmış kardıların konuşmalarını dinliyordu. Gerçekten de öyle diye düşündü. Biz köylüle

Kralın biri hastalanmış ve Beni kim iyileştirirse ona krallığımın yarısını vereceğim! demiş. Ülkenin tüm bilge kişileri, kralı nasıl iyileştirebileceklerini konuşmak için toplanmışlar. Ama kimse çare bulamamış. İçlerinden biri şöyle demiş: Kralı nasıl iyileştirmek gerektiğini ben biliyorum. Hiçbir derdi olmayan mutlu bir adam bulmak, sırtından gömleği çıkarmak ve krala giydirmek gerek. Kral o zaman iyileşir.

Martin´in ruhu sevinçle dolmu?tu... Sonra okumaya ba?lad?: Açt?m, bana yiyecek verdiniz; susam??t?m, bana içecek verdiniz; yabanc?yd?m, beni buyur ettiniz.

Kendisinden sonra gelen birçok Rus yazarın yanı sıra Dünya Edebiyatını da derinden etkileyen Tolstoy," Aile Mutluluğu"nu 1859´da yazdı. Hikayenin kaynağı Valeria Arseneva isimli genç kızla yaşadığı ilişkiydi. Bir evliliğin öyküsü diyebileceğimiz bu romanın Katya isimli kadın kahramanı,babasının arkadaşı Sergey Mihayloviç´e aşık olur ve onunla evlenir. Ancak Petersburg sosyetesinin çekiciliği ve toy bir genç kadın oluşu bu evliliği gölgelendirir. "Bana acı veren bu aşkı kendi ellerimle yıkıverdim. Bana

...Kapı açıldı. Katyuşa içeri girdi; Beni Maria Pavlovna gönderdi. Evet, konuşmamız gerek, Otur. Vladimir Simonson bana bir şeyler anlattı. Katyuşa ellerini kavuşturarak oturmuştu. Simonson'un ismi geçince, farkettirmemeye çalışsa da yüzü kızarmıştı. Ne anlattı size? Katyuşya'nın yüzü acıyla buruştu. Bir şey söylemedi ama gözlerini yere indirdi. Benim razı olmamı istiyor; veya tavsiyemi... Ona bunun sadece sana bağlı olduğunu söyledim. Kararı senin vereceğini... Bu ne demek oluyor böyle? Niçin? diye haykır

Kötüyü değil, kütülüğü yok etmeli. İyi insanlar ancak böyle çoğalır. Tutuşturan elle değil, kıvılcımla mücadele etmeli. İyilik istiyorsak eğer dünyada, ateşi kıvılcımken söndürmeli!..

Anladım ki, Allah insanların birbirinde ayrı ayrı değil, tek vücut halinde yaşamalarını istediğinden her birine kendi ihtiyaçlarını değil, hepsi için gerekli olan şeyleri ilham ediyor. Anladım ki, insanlar kendilerini düşünerek yaşıyor gibi görünse de, gerçekte onları yaşatan tek şey sevgidir. Kim severse, Allah´a yaklaşır, Allah da ona yaklaşır. Çünkü O sevgiyi yaratandır!

Modern bir çağın yazarı olsa da Tolstoy, bu kitapta sözünü ettikleriyle doğuş nedeni tahammülsüzlük ya da düşmanlık gibi insan alışkanlıkları’nın asırlardır işlenen katliamları, cinayetleri nasıl beslediğini, ne gibi kadim anlayışlara değdiğini dillendiriyor ve kadim anlayışlardan, yirmi asır önce inen ve hala gerçekleşmekte olan İsevi doktirinden bahsetse de ölümümden sonra, yani günümüzde gerçekleşen katliamların, cinayetlerin bir şeceresini çıkartacak kadar etkili olmayı başarıyor, artık susamam diyor, H

Stefan Zweig’in deyimiyle “kendi hayatının şiirini yazanlar”dan biri olan Tolstoy, İnsan Ne ile Yaşar kitabıyla okurun karşısına çıkıyor. Bilindiği gibi Tolstoy, elli yaşından sonra bir arayış içerisine girer. Kendisi de bir soylu olan Tolstoy, saflık ve sadeliği, köylüler veya fakir halkın arasında aramaya başlar. Yoksulluklarına rağmen onları mutlu eden sırrın, inançları olduğunu keşfeder. Katışıksız olanda gizli erdemleri, eserinin odağına yerleştirir. İşte İnsan Ne ile Yaşar, Tolstoy’un erdemlerle bezed

Hem ilim hem de felsefe, insanın evrenle ilişkisini kuramaz. Bu ilişki, hangi felsefe veya bilim olursa olsun başlamadan zaten kurulmuş olmalıdır. Aynı zamanda, felsefenin de dahil olduğu, bilimin olayları rasyonel bir mantıkla ve olay inceliyicisinin konumudan yaşadığı duygulardan bağımsız olarak incelenmiş başka bir nedendir. Ancak insan, evrenle,olan ilişkisini aklıyla olduğu gibi, aynı zamanda duyguları ve algıları ile de belirler..

Başlangıçta iyi bir insanken zamanla içki ve safahat alemlerine dalan Fedya, sevdiği ama ona layık olamadığını düşündüğü eşiyle, en yakın arkadaşı arasındaki masum duygusal yakınlığı hissedince, onların saadetine engel olmamak için aradan çekilmeye karar verir. Ne var ki, kanun önünde, ayrılığı istediğine dair yalan söyleyecek gücü asla kendinde bulamaz... Tolstoy, Canlı Ceset`te kalbine hükmedemeyen insanın çektiği sıkıntıları, ıstırapları, aşk acısını ve kadere karşı gelemeyişini tarafsız bir üslupla dil

Varlıklı ve yaşlı bir Rus köylüsünün evinde hizmetçilik yapan Nikita, önceleri annesinin ve ev sahibesi hanımın işbirliği yaparak kendisi için hazırladıkları çirkin istikbali keyifle seyretmektedir. Ne var ki, ikbal basamaklarını tırmanırken attığı her haksız ve ahlaksız adım onu bir başka zulüm ve günahın içine iteler... Karanlığın Gücü, Tolstoy`un, her ayrıntıyı bir nakış gibi işleyerek Rus köylülerinin hayatına ayna tuttuğu bir oyunu...

Varsıl bir Rus soylusu olan Tolstoy, sonraları Tolstoyanizm diye tanınacak olan bir soy anarşist Hıristiyanlığının temellerini atmış; kendisini mülksüzleştirmiş; mülkiyetin tutsağı olmaktan kurtarmıştır. İnsan Ne İle Yaşar, adlı bu yapıtında, iyilik-kötülük; açgözlülük-tokgözlülük, hayat-ölüm benzeri karşıtlıkların erdemli bir yanıtını didaktik biçemiyle vermeye çalışırken; kısa, :´´ibretlik´´ öyküler yazmaktaki becerisini de sergiliyor.

Kroyçer Sonat, benim üzerimde korkunç bir etki uyandırdı. O zamana kadar farkında olmadığm hislerin varlığını hissettim içimde. Daha önceden varlığını bilmediğim bir güce sahip olduğumu anlar gibi oldum.

Aşk romanlarının unutulmazlarından olan Kreutzer Sonatı (Kröyçer Sonatı) kıskançlık duygusunu, topluma yayılmış mantıktan yoksun bazı gelenek-görenekleri, önyargılar ve kimi inançların bir aileyi nasıl yıkıma sürüklediğini anlatır. İşlediği konuların güncelliği, karakterlerinin inandırıcılığıyla, romanı adeta resimler gibi olan Tolstoy´un bu eserinde de tadına doyulmaz hazlar bulacaksınız.

Olenin, Moskova`nın kibar çevrelerindeki hayatından bıkmış bir delikanlıdır. Yeni dünya mutluluğu bulacağına inanır ve bu düşünceyle Kafkasya`ya gidip Kazaklar arasında yaşamaya başlar. Aradığı para ve unvana bağlı olan değil, kendiliğinden var olan bir mutluluktur... "Savaş ve Barış" ve "Diriliş"ten sonra Tolstoy`un üçüncü büyük romanı olarak kabul edilen "Kazaklar", yazarın sanat gücünü ve düşünce derinliğini en açık şekilde ortaya koyması bakımından mutlaka okunması gereken güçlü bir dünya klasiği...

Tolstoy`un Türkçe`de ilk kez okuyacağınız hikayeleri Prens Nehlyudov`un Günlüğü ve Albert`le birinci sınıf Tolstoy klasikleri sayılan Efendi ile Uşak ve Balodan Sonra`nın yeni tercümelerini bir araya getirdik. Efendi ve Uşak`ta insanoğlunun birbirine zıt iki üç noktasındaki iki adam, küçük bir at, bir kızak ve insanın dizginlenemeyen hırsı, doğanın muazzam kudretiyle bütünleşiyor. Balodan Sonra, genç bir erkeğin aynı anda cinsellik ve asker dünyasıyla ilk kez karşılaşırken kendi ödip kompleksiyle yüzleşmesi