Sınıf çalışmaları alanında, sınıf kültürü ve sınıf bilinci konularının oldukça sınırlı işlendiği Türkiye'de, bu konudaki eksiliği gidermeye dönük mütevazı bir girişim olan elinizdeki kitap, toplumsal sınıf sorunsalını toplumsal bilimlerin araştırma gündeminden çıkarma çabasına ve Türkiye işçi sınıfına dair günümüze dek süregelen yanlış yargılara cephe alan bir eser. Gerek akademik, gerekse popüler tartışmalarda genellikle Türkiye'de bir işçi sınıfı kültürünün olmadığı iddia edilmiştir. Bunu ve bunun rezo

"Robert Browning ise ‘Pippa Geçiyor’ şiirinde ‘iki sayfa arasında / solgun sarı çiçekler’ dizesiyle, canlı çiçek yapraklarını kitap sayfaları arasında kurutma alışkanlığına gönderme yapar. Bir zamanlar canlı olan ölü çiçek, sözel metnin ruhsal simgesidir. Fakat buradaki aykırılık, metnin ölü oluşunun, cıvıl cıvıl insan yaşamından sıyrılışının ve sabit, görsel bir boyuta indirilişinin, aynı zamanda metnin ömrünün uzamasını ve sonsuz sayıda canlı okurun sınırsız yaşam bağlamları içinde tekrar canlanmasını sağ

Üçüncü Devrim'in ilk iki cildinde modern çağdaki demokratik devrimler tartışılmış, feodal kurumlarla mutlaki monarşilerin tasfiyesiyle yaşanan siyasal değişimlerin yanı sıra sanayi kapitalizminin doğuşu ve gelişmesi, toprağın görece eşit dağıtımı ve aristokrasiye ait bir dizi ayrıcalığın yürürlükten kaldırılması gibi ekonomik değişimler üzerinde de durulmuştu. Elinizdeki bu üçüncü cilt ise yirminci yüzyılın birinci yarısını tarihin en devrimci dönemi kılan iki büyük devrimci kalkışmaya, 1905 ve 1917 Rus dev

Günümüz toplumları siyaseten yanıtı kolay verilemeyecek sorularla karşı karşıyadır. Örneğin, halk egemenliği düşüncesinin alması gereken somut form ne olacaktır? Sokakta gösteri yapan veya greve giden halk ile egemen olarak tanımlanan halk aynı halk mıdır? Linç güruhları, izdiham sürüleri veya paniğe kapılmış topluluklar ile uygarlık için bir önkoşul oluşturan siyasal düzenin kurucu öznesi arasındaki ayrım ne olmalıdır? Bu ayrımın timsali olan ordu, okul, parlamento gibi kalabalık ve kitle formasyonlarının

Günümüz toplumları siyaseten yanıtı kolay verilemeyecek sorularla karşı karşıyadır. Örneğin, halk egemenliği düşüncesinin alması gereken somut form ne olacaktır? Sokakta gösteri yapan veya greve giden halk ile egemen olarak tanımlanan halk aynı halk mıdır? Linç güruhları, izdiham sürüleri veya paniğe kapılmış topluluklar ile uygarlık için bir önkoşul oluşturan siyasal düzenin kurucu öznesi arasındaki ayrım ne olmalıdır? Bu ayrımın timsali olan ordu, okul, parlamento gibi kalabalık ve kitle formasyonlarının

Sevgili çocuklar, bundan yıllar önce, belki binlerce, belki on binlerce yıl önce, Ege Denizinin kıyılarında binlerce yıldır sazlarla, şiirlerle, şarkılarla dilden dile aktarılmış, söylene söylene kuşaktan kuşağa yayılmış mitolojik hikayeleri sizlere getirdik. Ege Denizinin hem bu kıyılarında, hem karşı kıyılarında yaşayanların dilinden dinledik bu mitolojik söylencele-ri. Taa o sonsuz boşluk ve karanlıktan doğan Kaostan; ona bir düzen veren Kozmosa; üstünde yaşadığımız Toprak Anamız Gayadan, Gayanın çocukla

Kitabımızda Dicle ile Fıratın arasındaki topraklarla Nilin çevresindeki topraklara dair mitolojik öykülere yer verdik. Seçtiğimiz söylenceleri yazıya dökülmüş olanlardan seçtik. Mezopotamyadaki Tiamaş ile Anunun Varolu-şa dair en eski hikayelerini kil tabletlere yazılmış çivi yazılarından öğrendik. Gılgamışla, Enkidunun, tufanı yenen Nuhun hikayesini, Babilin Asma Bahçelerinin güzelliklerini eski Sümerce, Akadca, Babilce yazıtlardan okuduk, öğrendik. Sonra Nil kıyılarına indik. Yine Nuya, Raya, İsisle Osiri

Önce Amerikanın kuzeyinden, Kızılderili yerlilere ait bir mitolojik hikayemiz var. Söylencemiz dünyanın ku-ruluşuna dair bir Navajo söylencesi: insanların ataları-nın siyah dünyadan başlayarak mavi ve sarı dünyaya ve bugünkü dünyaya ulaşmalarını anlatıyor. Daha ulaşa-madığımız dünyalardan söz açıyor. Konuşan kurtlar, çakallar, kurt donu giymiş insanlar, insan kılığında ka-yalar, kutsal ağaçlar, çoşan nehirler, şifa dağıtan yaşlı-lar Sevdiklerimiz, ulaşmak istediklerimiz, insanların iyiye ulaşmak için hep ça

Elinizdeki bu çalışma, kapitalizmin yaşanan dönüşümünü ekonomi politik bir çerçeveden ele alan yazılardan oluşuyor. Günümüzde özellikle akademik çevrelerde sadece ekonomi politik perspektiften değil fakat aynı zamanda bu perspektifin dayanak noktaları olan sınıf, emek, sermaye, meta gibi kavramlardan bir kaçış olduğu düşünülürse karşılaşmış olduğumuz meselelere ekonomi politik bir çerçeveden bakma gerekliliğinin ne kadar önemli olduğu bir kez daha ortaya çıkar. Bu çalışmanın ilk iki makalesi, kapitalizmin y

T´de TİP´i göreceğiz. TİP´in mecliste 15 milletvekiliyle temsil edildiğini öğreneceğiz. Solcu/sosyalist bir partinin çalışma tarzı, söylemi bizde merak uyandıracak. “Bugün niye olmasın?” sorusunu kendimize soracağız. D´de Deniz Gezmiş´le karşılaşacağız. Onun hayatını okurken, yeniyi aramanın, içtenliğin, hümanizmin, haksızlığa başkaldırmanın ne demek olduğunu tarihin ayrıntılarından çekip çıkarmaya çalışacağız ve bu özelliklerin günümüze ta-şınmasının önemi üzerinde duracağız. M´de Mahir Çayan´ı bulac

Üniversitede Cadı Avı bir döneme ışık tutuyor. 1940´larda Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi´nde Pertev Naili Boratav, Niyazi Berkes ve Behice Boran´ı tasfiye etmek amacıyla çok yönlü yürütülen bir kampanyanın öyküsünü anlatıyor. Bir yandan 1940´ların genel siyasi yönelimlerine değinirken diğer yandan bu dönemin yayınları, kişileri olaylarıyla ilgili ayrıntılara yer veriyor. Eklerde dönemin Ankara Üniversite Rektörü Şevket Aziz Kansu´nun Dil-Tarih´te uğradığı saldırı sonrası verdiği polis ifadesi ve P.N. Borat

Burjuva hukuku, mevcut haliyle, öncülleri olmayan bir çözümler bilimi, soruları olmayan bir cevaplar kitabıdır; yanıt veremeyeceği soruları sormaz. Burjuva hukukunu belirleyen ilişkiler ancak onların gizlenme biçiminde varolabilir. "Diğer yandan, burjuva hukukunu belirleyen ilişkilerin gizlenme biçimini ifşa etmek, kendiliğinden, ´daha iyi´ bir hukuku yaratmaz. Çalışma, şu haliyle, ne daha iyinin formülasyonu peşindedir ne de burjuva hukukunu oluşturan pratikleri görmezden gelme çabası içerir. Aksine, elini

Demokrasi sorununun merkezi öneminin neden hiç değişmediğinin açıklanmasıyla ilişkili iki nedenden söz edebiliriz. Bunlardan ilki, demokrasi kavramının, özellikle de bu kavramda içerilen demokratik değerlerin kurulu siyasî karar alma mekanizmalarına yönelik sürekli bir eleştiri ve dolayısıyla bu mekanizmaları dönüştürme potansiyeli taşımasıdır. Bu bağlamda, Batı demokrasisi diye de atıfta bulunduğumuz yerleşik liberal-demokratik sistemlerin demokratik değerler ile kurumsal mekanizmalar arasındaki etkileşim

Elinizdeki kitap Aleviliğin, Türkiye’nin toplumsal ve siyasal dokusunda farklı zamanlarda farklı anlam ve içeriklerle nasıl var olduğunu anlamaya çalışan bir çaba sürdürüyor. Bunu yaparken Alevilik denen inanç, zihniyet ve yaşam tarzlarının siyasal süreçlerde adlandırılma ve anlamlandırılma tarzlarına bakıyor. Çalışma, Aleviliğin, bir tür ‘kimlik’ inşası olarak, Türkiye’nin farklı dönemlerindeki farklı siyasal süreçlere eklemlenerek, birbirinden farklı ‘Aleviliğin özü’ söylemleri geliştirdiğini iddia ediyo

Türkiye’de siyaset belirli kalıplar, kamplar, kavgalar üzerinden sürdürülüyor. Yıllar, onyıllar geçiyor, tartışmalar değişmiyor. Kimse, içinde bulunduğu kalabalıktan bir an için sıyrılıp dışarıdan bakmaya ve dışarıdan görünenin aksaklıkları üzerinde konuşmaya cesaret edemiyor. Türkiye’de sol hareketlerin sözcüsü olarak görünen geleneksel siyasal yapılar, sol hareketlerin doğal sınıfsal tabanına dayanmıyor. Tam tersine, devlet kurmuş bir geleneğin, bu anlamda ‘merkez’in temsilcisi kökeninden geliyorlar ve

İçinde çelişkilerle birlikte nice zenginlikler taşıyan bin yıllık bir kentin, Konya´nın çekilmiş ilk röntgen filmi olmalı bu kitap diye düşünüyorum. Umuyorum bu çalışma zamanla başka kişi ve kurumlarca da geliştirilip sürdürülecektir.

"Katılımcı Demokrasi"de dünyadaki farklı katılımcı demokrasi deneyimlerinden örnekler işleniyor. Paris Komünü´nden, Latin Amerika´ya esen sol rüzgâra... Her ülke, kendi bölgesel ve kültürel koşullarına bağlı olarak farklı deneyimler yaşarken, başka bir dünyayı mümkün kılmanın yolu nedir? Katılımcı demokrasi, bunun için nasıl bir araç teşkil ediyor? Yazar, çalışmasında bu sorulara yanıt arıyor. Vera-Zaval bir aktivist; geziyor, yaşıyor, yapmaya çalışıyor. Ancak bununla kalmayıp gözlemliyor ve deneyimlerini

Yavuz Sultan Selim’den Abdülhamid’e, II. Meşrutiyet’ten Cumhuriyet’e dek varlığını sürdüren Kürt sorunu, Cumhuriyet’in ilk yıllarından başlayarak, ama özellikle 12 Eylül’den itibaren, adım adım, çözümsüzlüğe doğru yürüdü.Son 25 yılımıza damgasını vuran “düşük yoğunluklu savaş”, Kürtlerin toplumsal ve kültürel taleplerinin meşru bir zeminde tartışılmasını da engelledi, engelliyor. Ve Türkiye’deki milliyetçilik dozu giderek artıyor, sorunun tartışılması dahi zorlaşıyor. Toplum “duyarlılaştıkça”, “linç” de nor

Eğer hem sivil topluma önem verecek, hem de sivil toplumun sorunları üzerine eğileceksek ve aynı zamanda sivil toplumun Türkiye’nin demokratikleşmesine, adaletli, ekonomik olarak kalkınan ve farklılıkların bir arada yaşadığı bir toplumsal oluşuma dönüşmesine katkı verecek bir “demokratik kurum”, bir “aktif vatandaşlık alanı” olduğunu düşünüyorsak, o zaman ilk olarak sivil toplum hakkında birinci el, deneyime ve yorum-bilgisel anlayışa dönük bilgiye gereksinimiz vardır. Çalışmalarını içerdiği bilgi ve insani

Milli Görüş Hareketinin ve aktörlerinin inişli-çıkışlı, serüveninin içinde gizlenen sorunsalları, ‘siyasal olan’ın yol göstericiliğinde tartışırken, siyaset bilimi alanında çok sık gözlemlediğimiz bir açmaza düşmemekte, Hareketi ve aktörlerini topluluktan, insan unsurundan, günlük yaşamdan ve sistemden soyutlayarak incelememektedir. Tersine, Çınar, Hareketin ve taşıyıcı örgütlerin rolünü, anlamını ve önemini hem kendi kişisel tarihimiz hem de siyasal sistemimizin tarihi ışığında, dahası, global sızmalarla i