Türkiye'de 1 Kasım 1928'de kabul edilen Alfabe Devrimi, Arap
harfli Türkçe yazı
sistemine oranla okumayı
kolaylaştırmasının yanı
sıra, siyasal retoriğini Osmanlı
gecmisinden kopuş üzerinden tanımlayan Erken Cumhuriyet
modernleşmesinin yeni yüzünü oluşturdu. Yeni alfabeyle okuma
yazma eğitimi seferberliğinde Millet Mektepleri, ülkede milli
matbuat kültürünün oluşturulmasında ise Matbuat Umum
Müdürlüğü idaresinde 1934'te yapılandırılan matbuat rejimi etkin
rol oynadı.
Erken Cumhuriyet dönemi Türkiye'sinde matbuat rejimi,
1930'larda Avrupa, ABD ve Sovyetler Birliği'nde yürütülen
matbuat rejimlerindeki gibi siyasal iktidarların denetimine giren
resmi ve hususi yayımcılığı merkezi politikalarla şekillendirmesi ve
kırsal bölgelere ulaşabilen yayın faaliyetleriyle resmi
modernleşme ideolojisini kitlelere benimsetmesi açısından etkili
bir kültür yönetimiydi. 1930'larda sosyalist, faşist veya liberal
rejimlerin kitle iletişiminde ve eğitim politikalarında etkin rol alan
matbuat rejimlerinin ortak hedefi, resmi modernleşme ideolojisini
toplumsal kültüre dönüştürebilmekti.
Alfabe ve Matbuat, Erken Cumhuriyet dönemi Türkiye'sinde
ulusun inşası söyleminin, alfabe kitaplarından resmi propaganda
yayınlarına uzanan geniş ölçekteki matbuat ürünleriyle
somutlaştırılmasının ve kitlelere aşılanmasının on yıllık siyasetini
inceliyor. Yayın, Türkiye'de milli yazılı kültürü belirleyen Alfabe
Devrimi'nin ve milli matbuat kültürünü biçimlendiren matbuat
rejiminin gelişim süreçlerini, Türkiye'nin komşusu ve müttefiki
olan siyasal rejimlerle 1920'li ve 1930'lu yıllarda kurduğu kültürel
ilişkiler üzerinden karşılaştırarak ele almayı ve iki dünya savaşı
arasında Türkiye'deki uluslaşma siyasetinde öne çıkan milli
matbuat kültürünü yeniden okumayı öneriyor.