İzmirli İsmail Hakkı Külliyatı projesinin üçüncü eseri olan Tarihin Lüzûmu risalesi, İzmirli'nin günümüz Türkçesiyle ilk defa okuyucu ile buluşacak olan bir çalışmasıdır. Risale mütevazi bir hacme sahip olmasına rağmen hem İzmirli'nin düşünce dünyasına açılan yeni bir pencere olması hem de nitelikli bir âlimin tarihe vukufiyetini bizlere öz olarak sunması açısından dikkate ve kıymete şayandır. Tarihin ilişki içerisinde olduğu hemen bütün alt konu başlıklarına, bu sahada eser vermiş âlimlere ve klasik eserlere atıf yapan, bu itibarla da genelde tarih özelde İslâm tarihi konusunda yetkinlik kazanmak isteyenlere bir yol haritası olan bu çalışmanın aynı zamanda birçok mufassal çalışmaya fikri bir taslak olacağı anlaşılmaktadır.