İnsanın kainatta tekellüf sahibi olması, nefsi ve akleden kalbi neticesindedir. Tasavvuf literatüründe kaynağı bizatihi Kuran'dan alınan nefs kavramı ve onun mertebeleri, tasavvufun eğitim kurumları olan tarîkatlar tarafından manevî seyrin odak noktası olmuş ve nefs tezkiyesi vasıtasıyla insanın kemâle ermesi bir başka deyişle nefsini kemale erdirmesi hedeflenmiştir. Bu eser, alemdeki gâye varlık olan insana ait nefs ve nefsin mertebelerinin tasavvufî kültürde nelerle ilişkilendirildiğine dair kısa bir bakış açısı sunmaktadır.