Kişi kendi isteğiyle bir semtten diğerine taşındığında daha güzel büyük ferah konforlu olmasına rağmen
eski evini, komşularını, çevre esnafını, ulaşım kolaylıklarını, düzenini, hatta bir sokak satıcısının sesini bile
özler. Zaman zaman anılara dalarak onları yad eder.
Mübadele ise çok farklıdır. Ülkeler karar vermiştir, seçim şansı yoktur, süre sınırlıdır, yükte hafif pahada
ağır şeyler alınacaktır. Ataları geride bırakılacaktır.
Fatma, Girit’te kalburüstü bir ailenin bir eli yağda bir eli balda naif kızıyken, doğum sandalyesi kültürünün
olmadığı, damı akan, yoksunluk içinde bir dünyaya adım atar. Birikimleri pul olur. Gittiği toplum da
Müslüman olmasına rağmen, aynı dili konuşmamaktadır ve “gavur” diye nitelenir. Yemek kültürü, kadın
erkek ilişkileri, arkadaşlıkları, yardımseverliği, doğayla barışık olması, çalışkanlığı, görünüşü, O’nu
ötekileştirir fakat Fatma, her türlü zorluğa ailesinin desteği ile katlanır.
Girit’te, zeytini sadece tabakta gören, uzun saçlarını tarayan yardımcısı Pelaya’ya tüm isteklerini yaptıran
bir hanımken, zeytin toplamasını öğrenen, tütün kıran, tavuk, inek besleyen her türlü besini üretebilen,
tüm isteklerini kendi başına yapan bir hanım olur…