Tarih Üzerine Diyalog Fransa’da Fernand Braudel ve Marc Bloch’un kurduğu “Annales” okulunun yetiştirdiği, Fransa tarihinin iki önemli ismi olan Jacques Le Goff ile Jean-Pierre Vernant’ın 2004 yılında Emmanuel Laurentin eşliğinde France Culture radyosu için yaptığı söyleşilerden oluşuyor. Ortaçağ uzmanı Le Goff ile Eski Yunan uz¬manı Vernant yetiştikleri dönemi, hocalarını, tarihe olan bakış açılarını anlatıyorlar. “Söyleşinin hiç kuşkusuz en şaşırtıcı yanı, bu iki tarihçinin içinde yetiştikleri toplum¬sal

“İncelemelerim antik Yunan uzmanlarının ve Antikçağ tarihçilerinin uzmanlık alanına giren kaynaklara odaklansa da değişik bir perspektif benimsiyor. Mit, ritüel ve görsel temsiller gibi dinsel olguları, felsefeyi, bilimi, sanatı, toplumsal kurumları, teknolojiyi ve ekonomiyi, insanlar tarafından düzenli bir zihinsel faaliyetin ifadesi olarak yaratılmış yapıtlar diye yorumladım. Bu yapıtlar aracılığıyla insanı, üreticisi ve ürünü olduğu toplumsal ve kültürel bağlamdan ayıramayacağımız antik Yunan insanını an

Yunanlıların dini, bizim bugün anladığımız anlamda bir din olarak düşünülebilir mi? Yazarın bu soruya cevabı hayır, vahyedilmiş tektanrıcı dinler ile Yunan çoktanrıcılığı birbirine karıştırılmamalıdır. Tektanrıcı dinler kilise dolayımıyla kişinin bireysel kurtuluşunu sağlamayı amaçlarken Yunan çoktanrıcılığı antik kentin politik sınırlarında hareket eder. Din, kentlerin kurumları içerisine yerleşerek dünyevi bir yaşama yönelir: yurttaşları, kurtuluşları başka bir dünyada sağlanacak insanlar olarak değil, va

Antik Yunan’ı tahayyül ettiğimizde akla hep heykeller, filozoflar, anıtsal yapılar geliyor. Masum bir beyazlık içimizi kaplıyor. Rönesans’tan beri Antik Yunan yitik altın çağdır, mitlerin mitik dünyasıdır. Elinizdeki kitap Antik Yunan’ı aşırı idealize etmiş, gerçekliğinden koparmış temsillerin aksine Yunanların gündelik hayatına odaklanıyor. Yunanların Tanrılarıyla olan münasebetlerini tesis edip sürdürdükleri kurban ritüellerini ele alıyor. Tanrılarla insanların dünyası arasında kanın v

Birbirini izleyen gündüzle gece, biçimleri değişmeyen takımyıldızların sürekli dansı, Ayın evreleri ve mevsimler: Gökyüzünün düzeni her zaman için insan imgelemini etkisi altında bırakmış, en eski bilimlerden birinin, gökbilimin doğmasına yol açmıştır. Ayrıca mitler, söylenceler ve fantastik masallar yaratılır gökten hareketle. Ne var ki bazen bu güzelim kozmik düzen beklenmedik ve görkemli olaylarla sarsılır. Eskiden bu türden olayların nedeni anlaşılamadığından insanlarda büyük korku yaratmışlardır. Ama g

Kitap, Eski Yunanistanda gelişen ve günümüz uygarlığını oluşturan düşüncelerin, toplumsal oluşumların kaynağını açıklıyor. Tarih Sümerle başlar, ama çağdaş uygarlığın beşiği Eski Yunanistandır. Eski çağın tanrısal kralları, yerlerini gücünü halktan alan sivil, krallara Yunanistanda bırakır. Hukuka bağlı sivil devlet ve sivil toplum yapısı ilk kez Yunanistanda oluşmaya başlar, devletin yapısı ve işleyişi, toplumun ortak görevleri arasında yer alır. Rasyonel düşünce ve felsefi sistemler yine bu ülkede başlar

Mitlerin mantıki bir kavrayışla algılanmasın kökleri yeni çağda başlamamıştır; tersine, antikitenin başlangıç tarihine kadar uzanır. Neredeyse IV. yüzyıldan beri düşünürler mit ve tragedya üzerine kafa yormuşlar, onların arka planında yatan gerçeklik ve mantıksallığı bir anlamda anlamaya çalışırken bir anlamda da hesaplaşmaya çalışmışlardır. Ortaçağ resmi, müziği ve edebiyatı, imparatorlukların tekeline geçen tektanrılı dinlerin içinden ve dışından her fırsatta paganca bir karşı koyuş ile mitolojilerin sevi

"Pandora'yı gören herkes şaşkına döner; nefesleri kesecek kadar güzeldir. Güzellik ve çekicilikle parıldamaktadır, ona âşık olmadan, arzulamadan, cezbe gelmeden bakmak imkânsızdır. Böylece Zeus suni biçimde yaratılan bu mahlûkun bütün kadınların atası, ilk kadın olduğunu ilan eder. İlk kadına Pandora denilir zira o bütün (pan) Tanrı'ların insanlara armağanıdır (doron)." "Niçin bir değil de iki cinsiyet var?" Bu basit ve çok temel sorunun Antik Yunandaki karşılığı Pandora mitidir. Pandora, İlk Kadın ünlü ta

Günümüzün en önemli eski Yunan tarihçilerinden Jean-Pierre Vernant, bu kitabında bizi Yunan mitlerinin büyüleyici dünyasına götürüyor. Evrenin nasıl oluştuğunu, tanrıların devlerle savaşını, insanların dünyasını, ateşi çalan Prometheus´u, Pandora´yı, Troya Savaşı´nı, sınırların adamı Odysseus´u, şehirlerin yabancı tanrısı Dionysos´u... Hayatını mitleri, eski Yunan tarihini çözümlemeye adamış büyük bilim adamı Vernant, bu kitabında iki kimliğini birararaya getiriyor: bilgin ile Masalcı. Bu kitabın büyük öne

Paris Gözlemevi Nikola`yı hep büyülemişti. Bu görkemli ve gizemli yapının içinde neler olduğunu merak etmekten kendini alamıyordu. Özellikle de tam tepesindeki kubbede... Kubbenin içindeki o koskoca teleskopu rehber eşliğinde çıktığı gözlemevi turunda keşfetti. Ne var ki gündüz vakti, Paris`in üzerinde uzanan masmavi gökyüzü dışında hiçbir şey göremedi. "Gözlemler geceleri yapılır," diye açıklamıştı rehber gökbilimci. O anda Nikola`nın kafasında bir düşünce parladı: Saklanıp geceyi gözlemevinde geçirecekt

Yunan söylenlerini toplumsal bağlamında, çağcıl yöntemlerin ışığı altında irdeliyor. Söylen-toplum-düşünce üçgeni üzerinde yükselen titiz bir çözümleme örneği.