İslam dünyasının çeşitli bölgelerinde XII. yüzyılda genel kabul gören İslamî fikirlere ve yaşayış ilkelerine aykırı davranan ve kendilerini zahid, derviş, Kalenderî, Haydarî v.s diye isimlendiren acayip görünümlü heterodoks topluluklar görüldü. Bunların bir kısmı mesela yalın ayak gezerler, keçi derisi ile örtünürler başlarına da deriden boynuzlarla süslü bir börk geçirirlerdi. Ellerinde halka, delik aşık kemikleri ve ufak yuvarlak çanlarla bezeli bir değnek taşırlar ve dilenirlerdi. Gece gündüz ellerinde d