2009 yılında kaybettiğimiz Prof. Dr. Haydar Kazgan, Türkiye’de finans tarihi alanındaki çalışmaların önünü açıp bu alanda temel başvuru yapıtları sayılacak ürünler ortaya koydu. Ağırlıklı olarak para, banka, sanayi ve şirketleşme tarihi alanında yapıtlar veren Kazgan, çalışmalarına tarihsel bir boyut katarak sağlam bir dayanak noktası kazandırırken, günümüz gelişmelerine geçmişin deneyimleri ışığında bakabilmemizin önünü açtı. “Osmanlı İmparatorluğu’nda Tanzimat’ın ilanından sonra hukuki, siyasi, askerî değ

Finans tarihinin gerçeklerini öğrenmeden genel iktisat tarihini anlamak, genel iktisat tarihini bilmeden de genel tarihi kavramak mümkün değildir. Bunun nedeni Batı kapitalizminin tarihinde, özellikle 19 yüzyılın ikinci yarısından bu yana olan uluslararası ilişkileri, savaşları, siyasal ve ekonomik gidişatı, finans konularını gündeme getirmeden doğru biçimde değerlendirmenin mümkün olamamasıdır. Nitekim Osmanlı İmparatorluğu’nun son seksen-yüz yılı buna iyi bir örnektir. Finans esas itibarıyla paranın topla

Türkiye tam da Avrupa Birliği’nin gündemindeyken, Osmanlı’da Avrupa Finans Kapitali’yle bakışların Osmanlı’nın son 150 yılına -bir başka deyişle Türkiye’nin yakın mali tarihine- çekilmesi için bu araştırmanın şu saptaması bile tek başına yeterlidir: “II. Mahmud dönemiyle başlayan Düyun-ı Umumiye’nin kuruluşuna kadar geçen zaman içindeki Osmanlı tarihi aslında tümüyle finans ağırlıklıdır… Bu dönemin Avrupalısıyla Osmanlısı arasında finansal ilişkiler ve - hemen ardından da- ticari ilişkiler kurulmamış olsayd

19. yüzyıla gelirken ve 19. yüzyılın ilk yarısında Osmanlı topraklarında bankaların, özellikle Merkez Bankası'nın yokluğu finans kesiminde gelişmemişliğin etkilerini şiddetle hissettiriyordu. Nitekim Tanzimat ile başlayan çağdaşlaşma sürecinde yapılan ilk işlerden biri Merkez Bankası'nı ve onu izleyerek de ticaret bankaları ile borsayı, İngiliz ve Fransız sermayesi eliyle Osmanlı topraklarına taşımak olmuştu. Osmanlı'nın çağdaşlaşma hareketinde finansın rolünü yansıtan Galata Bankerleri, ilk b