Fıkhî ve hukukî düzenlemeler bakımından kıyasın varlığını işlevsel kılan, bu yönüyle kıyasa ilişkin yaklaşım farklılıklarının ağırlık noktasını oluşturan unsur, illettir. Bir ekolün illet teorisinin kavranması ise, büyük ölçüde, teorinin üzerine kurulu olduğu kavramların, o ekolün terminolojisinde hangi içeriğe karşılık geldiğinin bilinmesiyle mümkündür. Hanefî teori bakımından ilki, ma’kûlü’l-manâ, mülâemet ve te’sîr; ikincisi de ismen illet, ma’nen illet ve hükmen illet olmak üzere iki kavram grubunun ö

Mahiyeti ve kaynağı itibariyle değer, düşünce tarihi boyunca teorisyenlerin en fazla ilgisini çekmiş konular arasında yer almaktadır. Bu ilgi esas olarak, değerli olanı tespit etme ve böylelikle insan yaşamı bakımından olması gerekeni temsil eden düzenleyici genel ilkelere/normlara ulaşma amacına özgülenmiştir. Pozitif hukuk açısından bakıldığında, değerli olanı, norm koyucu irade tarafından hukuken korunmaya değer görülüp haklara konu edilen şeyler; olması gerekeni ise hukuk normları temsil etmektedir. Dol

Fıkıh, her tür beşerî davranışı düzenleyen kuşatıcı normatif bir yapı olarak, kendi tarihsel sürecinin hiçbir aşamasında yalnızca bir toplumun hukuk ihtiyacını karşılamak için var olmadığı gibi, pozitif düzeyde bir yetkiye bağlı olarak oluşturulmuş da değildir. Fıkıh, bir hukuk düzeni olmaktan daha geniş bir yapıyı temsil etmektedir. Fıkıh, bireysel ve toplumsal beşerî yaşamın tamamını, ilahî iradenin öngördüğü değer yargılarına göre düzenleme iddiasında olan, dar anlamda dinî, ahlâkî ve hukukî kurallar büt