78-80 HİKÂYELER Bir hikâyenin anlatılabilmesi için, önce olması gerekir. Yapılması, yaratılması, yazılması… “Satacak” bir şeyiniz yoksa; bir şey yapmamışsanız, eliniz boşsa, anlatacak bir hikâyeniz de olmaz. Varsa yaptığınız bir şeyiniz, onu insanlara aktarmanın en etkili yolu da hikâyesini anlatmaktır. Doğan L. Tılıç Hikâyeleri yaşayanların; yaşadıklarını, yaşayacak olanlara aktarmaları gerektiğine inanıyorum. Bizler, bizden öncekilerin hikâyelerini okuyarak büyüdük. Onlardan miras aldıklarımızı kendi haya

MAHİR ÇAYAN ve 68 DEVRİMÇİ KUŞAĞI Mahir Çayan’ın hayatı ile dokunduğu yakın dostlarını, yoldaşlarını, 68 döneminin ruhunu da vererek anlatmak elbette ki zor. Her biri ayrı bir kitap olabilecek, dönemin belli başlı kahramanlarını, (Mahir, Hüseyin, Deniz, Ulaş, Sinan…) olaylarını, (15-16 Haziran, 6 Filo, Kanlı Pazar, Boykotlar, İşgaller, Kızıldere…) kısa da olsa ele alarak 68 dönemine projektör tutmaya çalıştık. Her ne şekilde olursa olsun, böyle bir çaba içine girişince, tüm bunları olay merkezli olarak ele

Nutuk (Söylev), Türk Ulusunun ve Türkiye Devriminin tarihsel belgeler içindeki en büyük belgesi ve eseridir. Mustafa Kemal Atatürk, 57 yıllık yaşamının çoğunu çeşitli cephelerde savaşarak geçirmiştir. Birincisini dış düşmana karşı, vatan savunması için çeşitli cephelerde, ateş hatlarında. İkincisini ülke içindeki çeşitli isyan, ayaklanma ve cumhuriyet düşmanlarına karşı. Üçüncüsü ise, elinde kâğıt kalem, tebeşirle Türk Ulusunun içine düştüğü karanlıktan, aydınlığa çıkmak için halkın arasında kültür cephesin

Anadolu, dini inanç bakımından yüzlerce yıllık; çok tanrılı dinlerden, tek tanrılı dinlere onlarca dine ev sahipliği yapmış, üzerinde yaşayan halkların, kültürel tarlası olmuştur. Bu tarlaya ekilenlerden kültürlerden günümüze kadar gelen hurafeleri, "Doğum-Yaşam-Ölüm Üzerine Hurafeler" adlı bu çalışmada topladık. Yeni gelinin, ayağının altı hafifçe yakılırsa aileye huzursuzluk getirmeyeceğine inanılır. Baykuşun düğün yapılan bir evin bacasında ötmesi, çiftlerin mutlu ve uzun bir yaşam süreceğine inanılır. B

Anadolu kaynaklı efsanelerin hemen hemen hepsi olmuş olayları yansıtır; yaşamış kişileri konu alır. Bu yüzdendir ki gerçeklik payı ve tarihsel bir nitelik taşırlar. İzlerine destanlarda olduğu kadar tarihçilerin ve coğrafyacıların eserlerinde de rastlamamız bundandır. Truva Atı, Sümela Manastırı, Ayasofya Kilisesi, Aktamar Adası, Balıklı Göl, Yedi Uyuyanlar Mağarası, Peri Bacaları, Niobe Kayası, Kız Kulesi, Ani Harabeleri, Diyarbakır Kalesi.. bu Topraklardan 82 Efsane bu gerçeğin en belirgin örneklerindend

Özlü Güzel Sözler Bilge Yaşamlar (Bilgelerin Ayak İzleri) adlı kitap; Bilim adamlarından devlet başkanlarına, Din adamlarından, Peygamberlere, insanlığa hizmet etmiş 110 bilim insanının yaşamları, eserleri, felsefeleri ve toplum için söylediği özlü güzel sözler, yüzlerce kitap okunarak derlenmiştir. Kuru kalabalık akıl yürütmeye kalktı mı her şey bitmiş demektir. Voltaire Ben doğru yolda kaybolmuş kişi görmedim. Sadi Köpeklerin dudaklarıyla deniz kirlenmez. Mevlâna Seni suçlu çıkaran kedi ağzındır. Hz

Bu gün TV'lerde çoğunluğu ekran karşısına kilitleyen dizilerin öncüsü, herhalde 70'li yıllarda yine herkesi radyolarının başına toplayan meşhur "Arkası Yarın" programları idi. Onun da öncesindeyse insanlar evlerinde yalnız başına hikâye dinlemezlerdi. Köy odalarında toplanıp, dinlenen bazen bir kış boyu devam eden halk masalları vardı. Köy odasında anlatıcı masala başlamadan önce, bir "Masal Başı Tekerlemesi" söylerdi: "Bir varmış, bir yokmuş" diye başlayıp; "tutum pirenin birisini, davul yaptım derisini" d

Sözlü edebiyatımızda unutulan Maniler, Anadolu insanının sevdasını, özlemini, hasretini, dille getirdiği; duygu yüklü söz sanatıdır. Anadolu insanı kavuşamadığı sevgilisine, gurbete gönderdiği, yavuklusuna; sevgi ve hasret dolu duygularını çevre ve doğa motifleriyle süslenmiş maniler aracılığıyla dile getirilirdi. Bugün bu manilerden kitaplara geçenlerin dışında geriye bir şeyin kalmadığını, çoğunlukla unutulup gittiğini görüyoruz. Sözü kültürün edebiyatımızın diğer bir söz sanatı, Ninniler ise, insanımız

Ezilenlerin tarihi ezenler tarafından yazılır. Ezenler yazdıkları ezilenlerin o tarihinden birçok şey çıkararak ya da ekleyerek yazar. Bunun en güzel örneği, Hacı Bektaş Veli'nin "Velâyetname"sidir. Hacı Bektaş Veli'nin kerametleri değiştirilmiş, çıkarmalar ve eklemeler yapılarak günümüze aktarılmıştır. Öyle ki Hacı Bektaş Veli doğmadan kırk yıl önce ölen Ahmet Yesevi'nin yetiştirmesiymiş gibi bakılarak, sözde Anadolu'yu Türkleştirmek ve İslamlaştırmak amacıyla gönderildiği bile iddia edilmektedir. Bu yüzde

..Bir gün, karı-koca tapınağın eşiğinde güneşlenirken, birbirlerinin kollarından yeşil dallar, yeşil yapraklar fışkırdığını görürler. Ayakları toprağa gömülmekte, gövdelerini kabuk sarmaktadır. Kollarını birbirlerine dolayıp vedalaşırlar. Baukis, "Can yoldaşım sen bir çınar ağacı oluyorsun,"der. Philemon Tanrıları anımsayıp gülümser; "Sen de ıhlamur ağacı" diye yanıtlar. Çok geçmeden birbirlerine sarılı iki ulu ağaç olurlar. Biri çınar, diğeri ıhlamur ağacı olurlar. Efsaneler, bu topraklarda binlerce yıl y

İçtenliğin dili yoktur, açıklanamaz. O, gözlerden ve alınlardan anlaşılabilir. Bir toplumda en zararlı adam, yetkisiz olduğu halde söz sahibi olandır. İnsanların en kötüleri, insanların arasına katılan kötü bilginlerdir. Her derde bir deva bulunur. Lakin ahlaksızlık illetine ilaç bulunmaz. Bir adamın akıl derecesi, sorduğu sorudan anlaşılır. Seni suçlu çıkaran kedi ağzındır. Hangi ölçüyle ölçerseniz, aynı ölçüyl

Bu topraklarda halkları daha özgür olsun diye, Devrimci düşünceleriyle, felsefeleriyle, cesaret- leriyle, yiğitlik ve mertlikleriyle yaşamlarını feda eden "Şeyh Bedreddin, Pir Sultan, Köroğlu, Dadaloğlu, Yunus Emre, Nesimi, Kozanoğlu, Kara Yılan, Mahir Çayan, Deniz Gezmiş, İbrahim Kaypakkaya, Ulaş Bardakçı, Hıdır Aslan ve Özenç´e..."; halkları tarafından yakılan ağıtlarla, söylenen türkülerle, destanlarla ve yazılan şiirlerle dilden dile, gönülden gönüle, bugünden yarına, bu insanların mücadelelerinin tarih

Bugün dünya ülkeleriyle kıyasladığımızda çeşitlilik ve isim sayısı açısından dünyanın en zengin isim kültürüne sahibiz. Zengin bir isim dağarcığına sahip olmamıza rağmen bu konuda derleme yapanların bu topraklarda yaşayan halkları yok sayarak, isimlerini görmezden gelmeleri isim kültürümüzü zenginleştireceğine daraltmış ya da kendini tekrar eden bir duruma düşürmüştür. Bu Toprakların Çocuk İsimleri, bu toprakların zenginliği olan isim kültürümüzün daralmasını, kendini tekrarı önlemek ve var olan bu kültür

İL İL ATASÖZLERİ ve ANLAMLARI Atasözlerimiz; Bu Toprağın Atasözleri yüzyılların hayat kaynağından süzülüp gelen birer inci taneleridir. Bu Toprağın Atasözleri kültür emperyalizmi karşısında sessiz ama kararlı bir duruşun, bir felsefenin simgesel ve büyülü söz dizimidir. Bu Toprağın Atasözleri, günümüzde enjekte edilen lay-lay-lom kültürün; insandan ve hayattan kopuk, gençlerimizi zehirleyen, popüler kültürün yarattığı boş ruhların karşısına yüzyılların birikimi ile karşı duran, unuttuğumuz/unutturulan ö

Ermeni, Rum, Yahudi, Süryani, Kürt, Arap, Laz, Çerkes, Gürcü, Hemşin, Çingene, Azeri, Kazak, Özbek, Türkmen, Terekeme, Tatar, Türk Masalları... Bu Toprağın Masalları, bu topraklar üzerinde yaşamış, yaşayan ve bu toprakları etkilemiş tüm halkların izlerini taşıyor. Toplumların kendilerini ifade etmek için geliştirdikleri kültürel biçimler içerisinde temel öneme sahip olan masallar, halkların kendilerini oluşturma süreçlerini, bilinç biçimlerini kısaca toplumsal kültürlerini yansıtır. Masallar toplumların ay

Anadolu kaynaklı efsanelerin hemen hemen hepsi olmuş olayları yansıtır; yaşamış kişileri konu alır. Bu yüzdendir ki gerçeklik payı ve tarihsel bir nitelik taşırlar. İzlerine destanlarda olduğu kadar tarihçilerin ve coğrafyacıların eserlerinde de rastlamamız bundandır. Truva Atı, Sümela Manastırı, Ayasofya Kilisesi, Aktamar Adası, Balıklı Göl, Yedi Uyuyanlar Mağarası, Peri Bacaları, Niobe Kayası, Kız Kulesi, Kız Kalesi, Ani Harabeleri, Diyarbakır Kalesi efsaneleri bu gerçeğin en belirgin örneklerinden. Çünk