Mediha Berkes Esenel'in doğumu Birinci Dünya Savaşı yıllarına rastlar. Orta, lise, Darülfünun (1933'te İstanbul Üniversitesi adını alıyor) derken Chicago Üniversitesi. İkinci Savaş baş göstermeden eşi Niyazi Berkes'le birlikte Amerika'dan Türkiye'ye döner. Sosyal antropoloji eğitimini köy araştırmalarında kullanır. Köy Enstitüleri'ne hayranlık duyar. Ancak bu araştırmalar dikkat çeker. Devletten para almadan yapılan bu çalışmaları acaba Moskova mı destekliyordu? 1940'ların sağ eğilimli ortamında yaşam savaş