Kur´an´ı anlama hususunda onun indiği ortam ve şartları bilmenin ayrı bir önemi vardır. Kur´an´ın indiği dönemde Arap yarımadasında kimler vardı? Nasıl bir hayat yaşıyorlardı? Siyasi, dini ve sosyal yapıları nasıldı? Hayatın hâkim rengi ne idi? Daha da çoğaltılabilecek bu ve benzeri sorulara cevap verebilmek için Kur´an´ın (vahiyden bi haber anlamında) cahiliye olarak nitelediği İslam öncesi Arap toplumu ile ilgili inceleme ve araştırmalara ihtiyaç duyulmuştu. Biz bu ihtiyacı Prof. M. Şemseddin Günaltay´ı

Tarih, dini heyecanın, milli azim ve iradenin nurlu kaynağıdır. Bu kaynaktan içmeyi ihmal etmeyen millet, ib-ı hayat kaynağına ulaşmış, ebedi zindelik tılsımını bulmuş sayılır. Aksine tarihini ihmal eden bir kavim de, mazisini ne kadar karanlık bırakmış ise, geleceğini de o kadar karanlık kalmağa mahkum etmiş demektir. Karanlıklar içerisinde ilerleme ve tekamül yolları bulunabileceğine ihtimal verilebilir mi?

Ülkemizdeki felsefe çevrelerinin genel olarak Batı felsefesinin tesiri altında bulunmasına ve bu çevrelerin islam felsefesine karşı ilgisiz kalmalarına rağmen, günümüzde İslam felsefesine karşı bigane kalınamayacağı anlaşılmış ve İslam Felsefesi Tarihi önem kazanmaya başlamıştır. Felsefesi ne ilgi gösterilmesinin sevindirici bir gelişme olması Antik Felsefenin İslam dünyasına giriş sürecini, İslam Düşüncesi Geleneği çerçevesinde oluşan felsefi akımların arka-planını ve hazırlayıcı nedenlerini de bilmenin

Bir millei yükseltmek için tarihini iyi tanıyıp ruhunu hakkıyla incelemiş olmak gerekir. Binaenaleyh Türkiye Cumhuriyetinin içtimai prensiplerini belirlerken Türk´ün tarihiyle, ruhu daima göz önünde bulundurulmalıdır. Türk´ün tarihi, tefrikanın daima yok olmakla neticelendiğini göstermektedir. Örneğin memleketin sosyal çalkantıya maruz kalmasının, halkın ruhunu tanıyamamanın bir sonucu olduğu yaygın bir kanıdır. ... (Arka Kapak´tan)

Kelâmcıların oluşturduğu atom teorisi, İslâm düşüncesinin kendine özgü paradigması içinde özel bir konuma sahiptir ve Allah-âlem ilişkisi konusunda bazı İslâm filozoflarının savundukları kâinatın ezelîliği fikrine karşı, bu fikri çürütmek amacıyla geliştirilerek sistemli hale getirilmiş bir teoridir. Kelâm Atomculuğu kendisinden başka parçaya bölünemeyen parça (el-cüzüllezî lâ yetecezzâ) kavramından hareketle, kâinatın yaratılmış olduğunu kanıtlamak üzere ortaya atılmıştır. Alternatif bir İslâm ontolojisi k