Asırlar boyunca İslam dünyasının örgün eğitim kurumları olan medreselerde gerçekleştirilen yüksek din eğitiminin ülkemizde üniversite bünyesinde yer alması ilk defa, II. Abdülhamit döneminde dördüncü kez açılan Darülfunûn'da Ulûm-ı Âliye-i Diniye Şubesi'ne yer verilmesi ile gerçekleşmiştir. Türkiye'de Tanzimat döneminden itibaren hızla gelişen yeni eğitim çalışmaları, Darülfünûn'un kalıcı biçimde faaliyete geçmesi ile aynı zamanda yeni bir nitelik kazanmıştır. Yüksek eğitim açısından önem taşıyan bu gelişme

II. Abdülhamit dönemi siyasî yönü bir tarafa, aynı zamanda eğitim tarihimiz açısından da ilgi çekici bir dönemdir. Bu yıllar, Tanzimat döneminde temelleri atılan ve neredeyse kırk yıldır sürdürülen eğitimde yenileşme çabalarının yaygınlaştırılıp, sağlamlaştırıldığı ve meyvelerinin alınmaya başladığı aşama olmuştur. Sayısal açıdan gösterilen başarı bu dönemle ilgili bütün çalışmalarda kabul edilirken, bir kısmında, eğitim kurumlarının niteliği tenkit edilmektedir. Açıkça belirtilmemekle birlikte tenkit edile

İslam kültür ve medeniyeti içinde eğitim-bilim faaliyetlerinin gerçekleştirildiği en önemli kısımlar olan medreseler, özellikle Türk devletleri içinde gelişerek yaygınlaşmışlardır. Osmanlı Devletinin içine girdiği duraklama ve gerileme sürecinin toplumun diğer kurumları ile olduğu gibi, eğitim alanı ile de karşılıklı etkileşim halinde ortaya çıkıp geliştiği bir vakıadır. Bunalımdan çıkışı Batıya yönelmede arayan Osmanlı´nın bu amaca varmak için yeniden düzenlemesi gereken başta gelen kurumlardan birisi de e