Türkiye’de Felsefenin Gerçekliği ve Eleştirisi adlı bu çalışmasıyla Ayhan Bıçak, 50 yıldır üyesi olduğu felsefe kabilesinin tarihsel macerasından hareketle “felsefe yapma” pratiğinin bilançosunu çıkarıp Türkiye’de felsefe manzaraların hangi düzeylerde seyrettiğini araştırarak mevcut durumu tümden bir eleştiriye tâbi tutuyor. Araştırma, felsefe yapmanın anlamının açıklanmasıyla başlamakta, felsefecilerin 18 felsefe sorunu hakkında ürettikleri metinlerin tanıtılmasıyla devam edip felsefecilerimizin Türkiye’de

Evren Tasavvuru başlıklı bu çalışmada temel kaygı evren tasavvurunu tanımlamak, içeriğini ve yapısını açıklamaktır. Tarih düşüncesi evren tasavvurunun bir bölümü olarak yer almaktadır. Evren tasavvurunun yapısı ve içeriği, toplayıcı - avcı toplulukların özellikleri, neolitik devrimle gerçekleştirilen kültürel unsurlar ile Sümer, Mısır, Yahudi, Hint ve Çin gibi ilk medeniyetler göz önünde bulundurularak temellendirilmeye çalışılmıştır. Bu kitap çerçevesinde Hıristiyan inancının oluşmasından önceki dönem ele

Düşünce tarihçiliğimizin zayıflığı ve araştırma alanlarında olması gereken geleneklerin gelişmemesi, çoğu felsefe araştırmasının sıfırdan başlayarak yapılmasını zorunlu kılmaktadır. Sıfırdan başlayarak araştırmaya girişmek harcanan emeği üçe dörde katlamakta, süreyi uzatmakta, araştırmacıları yorgunluk ve bıkkınlıkla yüzleşmek zorunda bırakmaktadır. Bu bağlamda felsefe hocalarımız üzerine felsefi araştırmalar da çok azdır. Felsefe hocaları üzerine yeterince araştırma yapılmadığından, onların düşüncelerinin

Türkiye'de bir felsefe geleneğinin olup olmadığına ilişkin tartışmalar uzun yıllardır sürmektedir. İstanbul Üniversitesi Felsefe Bölümü bünyesinde görev yapmış hocalarımız ister istemez bu tartışmanın merkezinde yer almaktadır. Bu kitap "Bir felsefe geleneğimiz var mı?" sorusuna belirli bir cevap vermek amacıyla değil, bir geleneğin varolmasının koşullarının sorgulanması sonucu ortaya çıkmıştır. Nermi Uygur ve diğer hocalarımızın düşüncelerinin felsefi temelde tartışılması Türkiye'deki felsefe geleneğini g

Kutadgu Bilig Üzerine Felsefi Araştırmalar başlıklı bu kitap, Yusuf Has Hacib'in Kutadgu Bilig adlı kitabı üzerine çalışan, düşünen, tartışan akademisyenlerin felsefi düşüncelerinden oluşmuştur. On dört makaleden oluşan kitapta, "devlet-i ebed müddet" bilinci ve ülküsü, evren tasavvuru, yaşama şartları, Türk Felsefesi'nin kurucu metni olması, bilgi anlayışı, akıl-gönül ilişkisi, insan hakkında düşünceler, metafor kullanımı, metafizik yorumu, umran anlayışı, tasavvuf görüşü, ahlak-siyaset ilişkileri gibi Ku

Felsefenin Yapısı ve Sorunları başlıklı bu çalışmada düşünce tarzı olarak felsefenin yapısı sorgulanmaktadır. Sorgulama bağlamında, felsefe yapmanın ne anlama geldiği, felsefede amaçların nasıl belirlendiği, filozofun nitelikleri, felsefenin kurucu unsurları, felsefeyi oluşturan sorunlar ve düşünceler, felsefenin konuları, felsefenin yöntemi ve yöntem unsurları, felsefenin din-bilim-ahlak-siyaset-hukuk-insan alanlarındaki etkinlikleri, felsefenin eleştirisi, felsefenin yapısal sorunları, toplum ve felsefe i

Toplumsal sonınların altında ezilmemek için, sorun çözme yeteneğinin geliştirilmesi ve buna bağlı olarak teorik düşünce üretebilme becerisinin toplumsal şartlarının neler olduğu sorusu ile Küresel Medeniyet'in içinde toplumsal varoluşumuzun sürekliliği nasıl güvence altına alınır somsu, Türk Düşüncesi 1 Kökenler ve Türk Düşüncesi 2 Kaygılar adlı iki ciltlik bir çalışmanın ortaya çıkmasını sağlamıştır. Türk Düşüncesi 1 Kökenler adlı bu çalışma, esas olarak, şu somlar etrafında şekillenmiştir: 1- İki bin yıld

Devlet Felsefesi başlıklı bu çalışmada, devletin temel kurum ve değerleri, devletin tarihsel süreçte biçimlenişi, temel ihtiyaçların giderilme tarzı, devletin yapısını oluşturan iktisadi, siyasi ve dini değer sistemleri, yöneticileri ve yönetim tarzları eleştirel bir tarzda incelenmektedir. Bu bağlamda; devletin geçmişi, şimdisi ve geleceği yeniden değerlendirilmektedir. Bu çalışmada amaçlanan şey, insanlık sorunlarını çözecek, ahlaki temele dayalı adaletli bir devletin nasıl mümkün olduğunu

Tarih düşüncesi, insanın yapıp ettikleriyle gerçekleştirdiği evren tasavvurunun anlatım yoludur. Evren tasavvuru, evrenin oluşumuyla başlayıp insanın yaratılışı, görevleri, yaşayış tarzı ve ölüm sonrası hayatıyla devam eden teorik bir çerçevedir. Bu teorik çerçevenin merkezini oluşturan insanın yapıp etmelerinin anlatımı tarih düşüncesinin içeriğini vermektedir. İnsana özgü en üst bilinç durumlarından biri olan kendilik bilinci de tarih düşüncesiyle gerçekleşmektedir. Modern dönemde evren tasavvurunun içe

Felsefenin Kuruluşu başlıklı bu çalışma, Evren Tasavvuru adlı kitapta ele alınan bilgelik temelli düşüncenin, Yunan medeniyeti örneğinde felsefe temelli düşünceye nasıl dönüştüğünü incelemektedir. Felsefe, bilgeliğin yetersiz kaldığı soruları cevaplama denemeleri sonucunda mı yoksa bilgelikten tümüyle bağımsız şartlar çerçevesinde mi oluşmuştur? sorusuna da cevap aranmıştır. Çok sayıda medeniyetin olduğu bir bölge ve dönemde felsefenin sadece Yunanlılarda ortaya çıkmasının nedenleri de tartışılmış ve sırala

Tarih Metafiziği, insanın evrendeki konumunu felsefi bir temelde incelemektir. Bu bağlamda insan olmayı gerçekleştiren yeteneklerin neler oldukları, bu yeteneklerin tarihî süreci nasıl oluş-turdukları ve yönettikleri, insanlığın bir gayesinin olup olmadığının araştırılması tarih metafizi-ğinin omurgasını oluşturmaktadır. Sıralanan bu sorunlar köken, süreç ve gaye bağlamları altında tartışılmaktadır. Tarih Metafiziği adlı bu çalışmada modern döneme kadar genel olarak insanların tarihe bakış açılarını yansıt

Evren Tasavvuru başlıklı bu çalışmada temel kaygı evren tasavvurunu tanımlamak, içeriğini ve yapısını açıklamaktır. Tarih düşüncesi evren tasavvurunun bir bölümü olarak yer almaktadır. Evren tasavvurunun yapısı ve içeriği, toplayıcı-avcı toplulukların özellikleri, neolitik devrimle gerçekleştirilen kültürel unsurlar ile Sümer, Mısır, Yahudi, Hint ve Çin gibi ilk medeniyetler göz önünde bulundurularak temellendirilmeye çalışılmıştır. Bu kitap çerçevesinde Hıristiyan inancının oluşmasından önceki dönem ele

Türk düşüncesi 2 Kaygılar adlı çalışma, Türk düşüncesi 1 Kökenler adlı kitapta ortaya konulan Türk düşünce yapısının 19. yüzyılın başından itibaren nasıl değişmek durumunda kaldığını ve yeni bir yapı oluşturma çabalarını konu edinmektedir. Tanzimat sonrası düşünürlerinin Devletin çöküşünü nasıl değerlendirdikleri ve kurtuluş yolu olarak benimsenen modern medeniyeti nasıl anladıkları çalışmanın omurgasını oluşturmaktadır. Bu bğalamda Tanzimattan günümüze kadar toplumsal varoluşun sükeliliğini sağlamak için b

Yeniçağ Avrupa düşüncesinin olgunlaşma dönemi sayılan 18. ile 19. yüzyıllarda görülen tarih metafiziklerinin hangi şartlarda ve hangi nedenlerle ortaya çıktıkları, hangi kavram ve ilkelerden hareket ettikleri incelenmektedir. Modern düşüncenin ve tarih metafiziklerinin en önemli kavramları arasında olan akıl, özgürlük, ilerleme, tarihte anlamın olup olmadığı, çöküş, gaye, köken sorunları eleştirel bir tarzda ele alınıp ve toplumsal değerlere nasıl dönüştükleri gösterilmiştir. Modern toplumun ihtiyaç duyduğu

Kültür ontolojisi çerçevesinde evren tasavvuru ve buna bağlı olarak gelişen tarih düşüncesinin dayanakları.

Tarih Felsefesinin Oluşumu adlı bu çalışmada, modern tarih düşüncesinin kökleri ve takip ettiği seyir, söz konusu medeniyetin oluşmasında tarih düşüncesinin yeri, Yeniçağ Avrupa Medeniyetinin oluşturduğu değerler ve bu değerlerle, Avrupalı olmayan kültürleri ve toplumları yargılayışları ele alınıp tartışılmıştır. Hıristiyan tarih düşüncesinden hareket ederek, modern dönem tarih anlayışının dayandığı siyasi ve iktisadi şartlar ile felsefî temelinin neler oldu?u gösterilmiştir. Ayrıca oluşturulan yeni de?erle