Dinle, bu ney nasıl şikâyet ediyor; ayrılıkları nasıl anlatıyor: Beni kamışlıktan kestiklerinden beri feryadımla kadın erkek/herkes ağladı. Özleyiş derdini anlatmak için, ayrılıktan parça parça olmuş sine istiyorum. Aslından/vatanından ayrı kalan, tekrar kavuşma anını arar. Ey oğul! Bağı çöz, özgür ol. Ne zamana kadar gümüşe, altına bağlı kalacaksın. Denizi bir testiye döksen, ne kadar alır? Bir günlük kısmet. İhtiraslıların göz testisi dolmaz. Sedef, kanaatkar olmadıkça inciyle dolmaz.

Anadolu’da her çevreye hitap eden ve her çevrede kendisine hürmetle yer açılan bir kimlik ve anlayış, Hz. Mevlânâ ile varlık bulmuştur. Eldeki çalışma insana hayata ve şehre dair Mevlânâ’nın söyleyip açıklarından bir kısmının etrafında dönüp dolaşmaktadır. Ey yiğit! Gökyüzünü ayağının altına al; göğün üstünden semâ sesini dinle. Kulağından vesveseler pamuğunu çıkar, gökten kulağına haykırış sesi gelir. *** Aydınlık görmek dilersen can şehrini, hafifliğe ve yalana kapat baş kulağını.

Mevlânâ Araştırmaları -7-, kitabı salgın hastalığa yakalanarak fani âlemden dâr-ı bekâya göç eden büyüğümüz Afganistanlı şair ve arif kişi Hayderî-i Vucûdî adına ithaf edilmiştir. Bu nedenle kısa bir hayat hikâyesinin yanı sıra Türkiye ile ilgili hislerini yansıtan bazı şiirleri, burada kendine yer buldu. Onun hissiyatı ve dizeleri mazlum milletler için bir çağrı niteliğindedir. Kitabımızda Mevlevilik sahasına giren Üsküdar Mevlevihânesi Son Postnişîni Ahmed Remzi Dede'nin Soy Risalesi ile Halebli Dervîş 'A

Türkçe bir dilin adı olmanın ötesinde, bu dille yapılan iletişimin de temel aracıdır. Bu yüzden, hem Türkçenin genel özellikleri üzerinde durmak, hem de bu dilin iletişim boyutlarını tartışmak kaçınılmaz olmaktadır. Akademik çalışmalarla da dil ve iletişime özel bir önem verilmekte, temel eğitimden başlamak üzere, eğitimin her alanında iletişim becerilerinin geliştirilmesine yönelik çabalar artmaktadır. İçinde yaşadığımız çağ, iletişim alanında baş döndürücü gelişmelere sahne olmaktadır. Bu gelişmeler ışığı

Mevlânâ Araştırmaları -5- kitabı, Hz. Mevlânâ'nın adı ve düşünceleri etrafındaki birikimi anlama ve değerlendirme amaçlı makalelerden oluşmaktadır. Görüldüğü gibi Mevlânâ'nın kişiliği, ataları, çocukları, mirası ve Osmanlı ülkesindeki varlığı, bu yazılarla biraz daha gözler önünde yer edinecektir. Mehmet Akif Işık'ın geçmişimizdeki Büyük Horasan'ı ve Hz. Mevlânâ'nın ana-baba ocağı Belh şehrini hatırlatan, Afganistan - Belh Kasabasındaki Muhammed Bahaeddin Veled Medresesi Kazısı başlıklı saha çalışması her h

Her toplum, siyasal, sosyal ve ekonomik şartların tarihe yön veren büyük şahsiyetlerin belirlediği değişim ve dönüşümlerle yaşayıp gidiyor. Bu değişim ve dönüşümlerin resmi belgelere yansımasını gözden uzak tutmadan basılı ve görüntülü iletişim araçlarındaki görüntü ve yorumlarını bir kenara bırakıp edebiyat eserlerine nasıl yansıdığını görmek ve göstermek edebiyat bilimcinin işidir. Edebiyat bilimci, sosyologun, sosyal psikologun, tarihçinin ve siyaset bilimcinin peşine düştüğü meraklardan birçoğunun cev

Yazma, Basma ve Çeviri Için Karşılaştırmalı Dizinler- kitabı, Hz. Mevlânâ'nın büyük bir hacme sahip olan Dîvan-ı Kebîr'inin Farsça yazma ve basma metinleriyle merhum Abdülbaki Gölpınarlı'nın Türkçe çevirisinden yararlanan araştırmacılara kolaylık sağlamak amacıyla hazırlanmıştır. Kitap içerisinde Mevlana Müzesi Kütüphanesi'nde Müzelik Yazma Kitaplar bölümünde 68 - 69 numaradaki 1367-1368 (Hicri 768-770) tarihli yazma nüsha, B. Furuzanfer'in Külliyat-ı Şems ya Dîvan-i Kebîr adlı neşri ve A. Gölpınarlı'nın çe

Hz. Mevlânâ'nın Mesnevî'si yaklaşık 26 bin beyit içeren büyük hacmi yanında içerdiği bazı konular itibariyle okunurken dikkat ve özen gösterilmesi gereken bir eserdir. Bu nedenle de yazıldığı XIII. asırdan itibaren belirli kişilerin rehberliğinde okunması ve açıklanması tercih edilmiştir. Mesnevî'den Bölümler kitabında aslına uygun olarak sıralanan bölümlerden bazılarının başlığı kısaltılmış veya tarafımızdan oluşturulmuştur. İlave edilen başlıkların baş ve sonlarında tire işareti bulunmaktadır. Bölümlerin

Mesnevi, Mevlana'nın yüzyıllardan günümüze ulaşan her an yeni ve diri bir hediyesidir. Ona hangi yöntemle yaklaşsak, anlamlı ve yararlı olmaktadır. Günümüzde bu çeşitlilik şaşırtıcı boyutlardadır. Doğumunun 800. Yılında Mesnevi kaynaklı çalışmalar ve yayınlar göz önüne alındığında bu durum açıkça görülmektedir. Eldeki küçük çalışma özellikle Türkiye'de Mesnevi'nin asıl metniyle irtibat kurmak isteyenlere yardımcı olabilir ümidiyle hazırlanmıştır. Farsça metnin, okunuşuyla birlikte bulunması bu amaca yöneli

Öğrenmeye ve öğretmeye, neşeye ve huzura, aşka ve niyaza, samimiyete ve dostluğa, bilgiye ve irfana dair konuların içice girdiği yazıların oluşturduğu elinizdeki kitabın içindekilerine bir göz atmak dahi zihinlerde bir anlam dünyasının oluşmasına yardımcı olacaktır. Sadece sırayla göz gezdirilecek birkaç makalenin adı bu durumu teyit edecektir: Kadim Yunan Düşüncesinde ve Mevlânâda Cinsiyet Algısı ve Kadın; Mesnevide Anlatıcı ile Dinleyici, Öğretici ile Öğrenci İlişkisi; Mevlânâda Aşk ve Mûsiki; Sultan Veie

Kötü niyetler dostluğu karartır. Niçin onları gönülden kovmuyoruz. Öldüğümde beni hoşça anacaksın, niçin ölü severiz de diriye düşmanız. Mademki ölümden sonra barış yapacaksın, niçin ömür boyu senin üzüntünle sıkıntı içindeyiz. Dinleyici susuz ve istekli olursa, öğüt veren ölü de olsa söyleyici olur. Dinleyici canlı ve diri olursa, dilsiz söz söylemekte yüz dilli olur. Tohumdan yeşeren gül bahçesi bir anlıktır; akıldan yeşeren gül bahçesi canlıdır. Topraktan yeşeren gül bahçesi, yok olur; gönülden yeşeren

Mevlana Araştırmaları -1 kitabı, Mevlana, eserleri ve yolu hakkında kaleme alınmış yazılardan oluşmaktadır. Kitapta öncelikle Mevlana´nın hayat hikâyesiyle ilgili makalelere yer verilmiştir. İlk iki yazı, son asrın önemli bilim adamlarından C. Humâî ve H. Ritter´e ait iki yazının çevirisidir. Sonraki üçü ise, önemli klasik kaynaklardan el-Cevahiru´l- Mudiyye fî Tabakâtü´l-Hanefîye, Nesâyimü´l-Muhabbe ve Mevzû´âtü´l-Ulûm´daki aynı konuyla ilgili bilgileri konu edinmektedir. Sultan Veled´in ele alındığı iki y

Türklerin, tarihin derinliklerinden Osmanlı dönemine gelinceye kadar farklı coğrafyalarda yaşarken oluşturduğu her alandaki birikimi yakından izlemek oldukça güçtür. Bu güçlük kültür ve edebiyat tarihimiz açısından cevaplanması gereken birçok sorunun zihinlerde belirmesine yol açmıştır. Sonuçta özellikle Türkçe edebi eserlerdeki birikim, Arap-Fars kültürü kaynaklı ve Acem şairlerini takliden gibi nitelemelerle karşı karşıya bırakılmıştır. Elinizdeki kitapta yer alan ilk makalelerde, anılan husus yeni imk

Günümüzde Mesnevî üzerinde çalışma yapmak birçok araştırmacının arzusu ve amacı hâline gelmiştir. Bu satırların sahibi bunlardan biri olmak heyecanıyla Mesnevî`nin yeni bir çevirisini hazırlama cesaretinde bulundu. Mesnevî`nin, çeviriden ve yer yer mana yoğunluğundan kaynaklanan güçlüklere rağmen anlaşılır ve zevk verici bir muhtevaya sahip olduğu şüphesizdir. Hikâyeleri, hikmet ve öğütlen, okuyucunun günlük hayatını canlandırıcı ve öğretici bir derinlik taşımaktadır. Bu nedenle açıklamasız bir çevirinin

Gönül dünyasına, vatana ve şehirlere ait değerlere yaklaşabilme dileğiyle kaleme alınan bu kitaptaki gelenek, anı ve gezi yazıları, farklı özellikler gösterse de, ortak bir yöne bakmaktadır. Bu ortak yönün adı, yazarın her cümleye egemen olmasını arzu ettiği gelenektir. (Arka Kapak´tan)

Mevlana´nın Konya´daki hayatı, ailesi, dergahı ve eserlerine intikal eden fikirleri onu günümüze çok canlı bir şekilde taşımıştır. O, daha çok ilahi, aşk, sevgi, zarafet ve hoşgörüyü hatıra getiren ve İslam inancını gönüllere bu bakışla sunmayı hedef edinen bir anlayışın öncüsü olarak kabul görmüştür. Onun eserlerinde gerek bireyle ve gerekse toplumsal ilgili ruhsal ve sosyal sorunları aşmada günümüz insanına da yardımcı olabilecek çözüm örnekleri bulunmaktadır. Bu çalışmada bunun birkaç örneği bir arada su