Yöntem söz konusu olduğunda, felsefenin karşılaştığı en yaygın ve en engelleyici önyargı onun da tıpkı bir fizik gibi, bir matematik vb. gibi usun doğal işleyişi yoluyla öğrenilebileceği, Gerçekliğin hiçbir özel düşünme yöntemi gerekmeksizin her tür önyargıya izin veren sıradan uslamlamalar yoluyla anlaşılabileceği sanısıdır. Eytişimi anlamayan bilinç için felsefe henüz yalnızca boş bir hedeftir. Ya da pragmatik bir sorundur ki, bilincine düşüncesinin kurgul devimini bilmeyi yasaklayarak Gerçekliğe karşı, E

René Descartes 1596'da Touraine'de doğdu. 1604'de babası tarafından La Flèche kolejine gönderildi. Henry IV tarafından kurulan Kolej İsa Toplumunun Babaları [Jesuitler] tarafından yönetiliyordu. ... Descartes geleneksel eğitimine karşı daha sonra oldukça sert bir eleştiri yöneltti ve daha bir öğrenciyken ona öğretilenlerden (matematik dışında) büyük hoşnutsuzluk duydu. ... Paris'teki yaşamın ilgisini dağıttığını gördü, ve 1628'de Hollanda'ya çekilerek 1649'a dek orada kaldı. ... Traité du monde başlıklı çal

Eğer gerçeklik, bilgi, bilim, nesnellik kavramlarını doğrulayabiliyorsak, eğer insanın bilme yetisinin bilme kavramına uygun olduğunu doğrulayabiliyorsak, Platonun öğrencisi ve Büyük İskenderin öğretmeni olan Aristotelesin (İÖ 384 322), Sokrates ve Platon ile birlikte, bilim dediğimiz saltık bir değeri sonsuza dek insanlığa kazandırdığını doğrulamada güçlük çekmeyiz. Aristoteles, tıpkı Platon ve Sokrates gibi, sıradan doğal usun bile hayranlığını kazanmış, felsefesinden ondaki değerin tam tersini anlayan sk

PLATON, dünyanın en büyük felsefecilerinden biri, Atinada büyük olasılıkla İÖ 428/7 yılında, seçkin bir ailede doğdu. Ona başlangıçta Aristokles dendiği ve Platon adının ancak daha sonra gürbüz yapısı nedeniyle verildiği söylense de, Diogenes Laertiusun bu sözlerinin doğruluğu kuşkuludur. İki kardeşi, Adeimantus ve Glaukon Devlet te görünürler, ve ayrıca Potone adında bir de kızkardeşi vardı. Platon üvey babasının evinde yetiştirildi ve Periklesci rejimin gelenekleri içinde eğitilmiş olmalıdır. Platonun dem

Fichte ve Schelling Alman İdealizmi olarak bilinen felsefi süreçte Kant ve Hegel arasında, Arı Usun Eleştirisini üreten kuşkucu ve Arı Usun Bilimini üreten ussalcı arasında dururlar. Bu düzeye dek, çabaları Hegelin çalışmasında noktalanan Alman idealistleri Kantın inanca yer açabilmek için bilgiyi bir yana atan sözde felsefesini bir yana atarlar. Kuşkuculuğun hangi markasını taşırsa taşısın tüm kötümser senaryonun tersine, Fichtenin ve Schellingin felsefeleri insanı onurlandırır, onun değerini doğrular, onu

Antik Ege kültürü Asya'nın görkemli kültürleri karşısında en azın¬dan çocuksu ve sönük görünür, sesiz tarihlerinde daha başından gelişime kapanan o despotik olgunlaşmalara karşıt olarak, birlikten yoksun atomik bir kaynaşma gibi durur. Ama tam bu bireysel öz¬gürlükten başka dayanıklı hiçbir öğesi olmayan kültürel akışkanlık¬ta bütün bir Dünya Tarihini devindirecek güdü diriliğini korudu, erken despotik bütünleşmeyi tanımayan özgür bireysellik tini ken¬dini evrensel insanlık idealleri olacak boyutlarda özgür

Homo saplens ilkin Bilmeyi bilmeyen, ama bilmesi gereken varlıktır. Özdeksel Doğadan daha çoğudur, Düşüncedir, Tindir. Kendinde Bilme, henüz bilmeyen Bilme Meraktır. Düşüncenin bu gizilliğionun açınma, edimselleşme, gelişme zorunluğu altında olmasıdır. Bu yeti özgür bırakıldığı zaman örneğin bütün bir Antik Çağda ilkin yal¬nızca İyonya'da olduğu gibi , hiçbir dışsal kaygı ile sınırlanmak-sızın kendini özgür devimine bırakabildiği zaman yalnızca bilme¬yecek, Bilmeyi de bilmeyi isteyecek, Kavram kendi doğası

Kant insan düşüncelerini insan beyninin bilgiye yeteneksiz uydurmaları olarak görür ve onlara kendine-şey dediği nesnel gerçekliğe erişme işlevini saltık olarak yansır. Bu bilmeme sevgisi kuşkucu ruh yapısına ilk bakışta ne denli sağgörülü ve uyanık görünürse görünsün, özünde Kant`ın felsefesinin en ilgisiz, en değersiz, giderek saf felsefi ilgi için daha işin başında yıkıcı yanıdır. .... -Aziz Yardımlı-

Varoluşçuluk modern bireyselliğin kendine söylediği ninnilerden biridir. Bu yazın türü için modern toplumda hiçbir zaman eksik olmayan yaygın bir kitle desteği vardır çünkü Varoluşçuluk birkaç inançsız ve duyunçsuz yazarın bunaklığı değil ama bir pazara çevirdikleri dünyalarında insan anlamı ve değeri bulamadıklarından yakınan milyonların çöküntüsüdür. Varoluşçuluk yalnızca suçsuz bir yazın akımı değildir. Tehlikeli ve ölümcül bir sorundur çünkü yalnızca varoluşun saçmalığına karşı çare olarak intiharı düşü

BARUCH SPİNOZA (Benedict Spinoza ya da de Spinoza, ya da Despinoza) 24 Kasım 1632de Amsterdamda doğdu. Hollandaya on altıncı yüzyılın kapanışına doğru göç eden Portekizli Yahudi bir aileden geliyordu. Spinoza Amsterdam Yahudi topluluğu içinde Yahudi geleneklere göre yetiştirildi. Doğal dilinin İspanyolca olmasına karşın (ayrıca çok küçük bir yaşta Portekizceyi de öğrenmişti), erken eğitimi doğal olarak Eski Ahit ve Talmudun öğrenilmesi biçimini aldı. Latincenin ilkelerini bir Almandan öğrendi, bu dil üzerin

GOTTFRIED WILHELM LEIBNIZ 1646da Leipzigde doğdu. Babası üniversitede ahlak profesörüydü. Parlak bir çocuk olarak Leibniz hem Yunan ve hem de Skolastizm felsefelerini inceledi, ve kendi anlattığına göre on üç yaşında İken Suárezi başkalarının romansları okumaya alıştıkları kolaylıkla okuyabiliyordu. On beş yaşında üniversiteye girdi ve James Thomasiustan dersler aldı. Bacon, Hobbes, Gassendi, Descartes, Kepler ve Galileo gibi modern düşünürler ile tanışarak onlarda daha iyi bir felsefenin örneklerini buldu.

Aydınlanma ancak yaygın ve boğucu bir Boşinanç yaratabilen, daha doğrusu İnancı Boşinanca döndürebilen bir ekinsel iklimde doğabilirdi -inancını dünyasal putlardan gökyüzüne yükselten ve içinde duyuncun ussallığını olgunlaştırmakta olan bir süreçte değil. Bu yüzden Aydınlanma tipik bir Avrupa fenomenidir, çünkü tıpkı karşısavı olduğu Boşinanç gibi henüz yüreğin duyarlığından yoksun olan Aydınlanma da usun eşit ölçüde duyunçsuz belirişidir. Avrupa tarihte aralarında din ve felsefe de olmak üzere tüm birincil

Yararcılık olarak bilinen dünya görüşü Fransız Aydınlanmasının ve İngiliz Görgücülüğünün izdekçi düşüncelerinin ahlak ve törellik alanında uygulanışıdır. Yararcılığın temel varsayımı insan doğasında haz ve acının belirleyiciliği ve evrensel bencilliktir. Birey davranışında özgür değil ama tutkularının kölesidir. Ahlak felsefesi ya da törebilim buna göre Bentham tarafından insanların eylemlerini çıkarları söz konusu olanlar payına olanaklı en büyük mutluluk niceliğini üretmeye yönlendirme sanatı olarak tanım

Hobbes büyük İngiliz `felsefecisi`dir. Şu nedenlerle: 1. Avrupa`da düşünen her insanın despotizme başkaldırmaya başladığı bir dönemde, Kralların Saltık Yetkeciliğini savunmayı sürdürmüştür. 2. Yalnızca cisimsel/özdeksel şeylerin varlığını kabul ederek ve aynı zamanda Tanrının varlığını da kabul ederek, Tanrının da cisimsel olduğunu ileri sürmüştür. 3. Yine, insan ruhu da `doğal bir cisim` olduğuna göre, insan tutkularından doğan sonuçların irdelenişini, `törebilim` dediği şeyi, `fiziğin` bir alt dalı olara

Kuşkucu David 1748`de `Ulusal Karakterler` konusunda yazarken şunları belirtir: Negroların ve genel olarak tüm insan türlerinin (çünkü dört ya da beş ayrı tür vardır) doğal olarak beyazlardan aşağı olduklarından kuşku duyma eğilimindeyim. Hiçbir zaman beyazdan başka herhangi bir tende uygar bir ulus olmamış, ne de giderek eylemde ya da kuramsal düşüncede seçkin herhangi bir birey olmuştur. Aralarında hiçbir becerikli üretici yoktur, hiçbir sanat ve hiçbir bilim yoktur. Öte yandan, beyazların en kaba ve en b

Nietzscheye göre Avrupa bilinci bütün değerleri yalnızca Hıristiyan değerler olarak, aslında dinsel değerler olarak tanıdığından, Tanrının ölümü tüm değerlerin de ölümü anlamına geldi. Nietzsche bu değerlerin gerçek değerler olmayabileceğini düşünmedi. Gerçekten de Hıristiyanlık ya da daha doğrusu Protestanlık Avrupanın değerler dizgesinden başka birşey değildi, ve düşüncenin onuruna Nietzschenin bunları sorgulaması gerekiyordu. Ve Protestan değerlerin kendi içlerinde nihilizmi barındırdıklarını bulmalıydı.

İnsanın güzel olana yönelme ve çirkin olandan uzaklaşma, iyi olanı isteme ve kötü olandan kaçınma, gerçek olanı doğrulama ve yanlış olanı yadsıma gibi bir eğilimi vardır. Ya da, insan bir bütün olarak duyu, yürek ve ustur, duyum, duygu ve düşüncedir. Felsefe Usun bilgisidir. Eğer bilginin aracı olarak, gerçekliğin aracı olarak duyum ya da algı, ya da duygu, sezgi, esin vb. ileri sürülüyorsa, bu yetilerin doğal olarak düşünmedikleri, sundukları izlenimlerin, tasarımların, duyum ya da duyguların düşünceye day