Günümüzde var olan türleri betimlemekle yetinen ve bu türlerin kökenlerini araştırmaktan kaçınan hayvanbilimci ve bitki bilimcileri örnek göstererek belki mevzuya itiraz edebilir. Türlerin oluşumunun bilime yabancı olup olmadığı sorununu bir yana bırakarak; ben kendi adıma, doğa tarihinin mustarip olduğu yasağın yöntemlerin zayıflığından, düzenli deney eksikliğinden ve çoğu doğa bilimcinin felsefi ruhtan yoksun olmasından kaynaklandığını düşünüyorum. En azından şu temel ilkeyi aklımızda tutalım: Tüm canlı t

Bilim, haklı tecessüslerimizin sorduğu bütün suallere katî bir cevap veremiyor. Fakat ne yapalım? İnsanın çok şey bildiğini sanıp da hayali şeylerle avunmasındansa, az şeyi gerçekten bilmesi daha iyidir. III. Cumhuriyet dönemi Fransa’sının en önemli düşünürü Ernest Renan’ın en meşhur iki makalesi “Millet Nedir?” ve “İslâmlık ve Bilim”in yanısıra çeşitli vesilelerle verdiği bilim ve din eksenli konuşmalarını birarada sunuyoruz. Bu yazılarda Osmanlı-Türkiye hattında değişmez bir referans noktası olmuş düşünür

Engin denizlerin derinliklerinde yaşayan sağır ve kör deniz yıldızları gibi, hayat yolundaki karanlık çalışmalarına devam et, inat et, ağının kopan ilmiğini milyonuncu defa tekrar bağla, tecrübe için elinde mekânın sonsuzluğu ve zamanın sınırsızlığı var. Ceza görmeden yanılmak hakkı olduğu müddetçe insan muvaffakiyetten daima emin olabilir. Oscar Wilde iki kişinin eserlerinin 19. yüzyılı tarihte bir dönüm noktası haline getirdiğini belirtir: Darwin ve Renan, “biri Doğa Kitabı’nın diğeri Tanrı’nın kitapların

Bu eser, Fransız şarkiyatçı, dil âlimi ve tarihçi Ernest Renan’ın (1823-1892) kaleme aldığı ve 1330 [1911/1912]’de Paris Ulûm-ı İctimaiyye Mektebi mezunlarından M. Nahid tarafından dilimize kazandırılan ilk tercümedir. Kitabhane-i İslâm ve Askerî tarafından İstanbul’da yayımlanmıştır. Kitap, Hayat-ı Yesu adıyla ve Hazret-i İsa’nın Hususi Hayatı ve Peygamberliğinden Bahistir alt başlığıyla takdim edilmiştir. Eserin Fransızca nüshası Vie de Jésus 1870 yılında Godefroy Durant’ın gravürleriyle birlikte yayımlan

Ernest Renan, 10 yıl süren çalışmalarının ışığında dili, her toplumun kendi dehasından kaynaklanan, birdenbire ve aniden oluşmuş bir olgu olarak görür. Renan'a göre, insanlık dili bulmak için çağlar boyu herhangi bir mücadele vermedi! İlk insan gruplarıyla birlikte dil anında ortaya çıktı. Dil anında ve kendiliğinden insan ruhundan doğdu! Yazar, var olan gücünün artık son gelişim evresine ulaşan dilin, dünyanın ilk gününden itibaren bütünüyle oluştuğunu savunuyor. Ona göre; konuşmak her zaman sezgileri fiki

"İnsan ne diline ne de ırkına aittir: İnsan sadece kendine aittir, çünkü o özgür bir varlıktır, ahlaki bir varlıktır." "Ulus bir hissiyat, ruhani bir ilkedir. Bu hissiyatı, bu ruhani ilkeyi aslında bir olan iki şey oluşturur. Biri geçmişte, diğeri şimdidedir. Biri ortak zengin bir hatıralar mirasına sahip olmaktır; diğeri şimdiki zamanda ortak karara varma, birlikte yaşama arzusu, bölünmemiş halde aldıkları mirası geliştirmeye devam etme iradesidir." Geçmişe sadakat ve şimdiyi kurma arasında, bize verilen

Felsefeci, tarihçi, filolog, ilâhiyatçı, çevirmen ve saymakla bitmeyen başka özellikleriyle Ernest Renan'ı tanımlamada "dört başı mamur bir entelektüel" sıfatı çok uygun görünmektedir. Ardında kırktan fazla kapsamlı ve derinlikli eser bırakmış bu şahsiyet, bilim ve tefekkür sahasında, ismini on dokuzuncu asra altın harflerle yazdırmıştır. Renan, çevirisini sunduğumuz bu eserinde, insan aklını ilk çağlardan beri meşgul etmiş bir meseleyi ele alıyor: Dilin kökeni meselesi. Cassirer, "dilin kökeni ve tabiatın