Bu çalışma sırasıyla Modern Türk Edebiyatı içinde oldukça önemli bir yere sahip olan ve Tanzimat neslinin iki önemli edibinden Namık Kemal’in “LİSÂN-I OSMÂNİ’NİN EDEBİYATI HAKKINDA BAZI MÜLÂHAZÂTI ŞÂMİLDİR” adlı eseri ve Ziya Paşa’nın ŞİİR VE İNŞA ile HARABAT ÖN SÖZÜ, Fecr-i Âti topluluğu üyeleri tarafından imzalanan FECR-İ ÂTÎ ENCÜMEN-İ EDEBÎSİ BEYÂNNÂMESİ, bu topluluğunun bugün dahi anılmasına vesile olduğu söylenilen Ahmet Haşim’in ŞİİR HAKKINDA BAZI MÜLAHAZALAR isimli şiir bildirisi, Yeni Lisan Hareketi

XV. yüzyıl Türk edebiyatının, hakkında pek bir bilgi bulunmayan şairi olan Fezâyî; aynı yüzyılın önemli edebî simalarından Şeyhî’nin öğrencisidir. Beyitlerinde Şeyhî’den övgüyle bahseden Fezâyî, gazellerinde rindane üslûbu başarıyla temsil etmiştir. Gazelleriyle aynı yazma eser içinde bulunan dört mesnevisi ise dinî-tasavvufî bir görünüm arz eder. Şair, külliyatının ilk mesnevisi olan Hediyyetü’l-Ahbâb’da, çeşitli tasavvufî terimleri açıklar. İkinci mesnevi olan Der-Beyân-ı Makâmât-ı Dervîşân, dervişlik

Her şeyden önce şiirde belli bir ahenk sisteminin adı olan aruz, eski şairlerimizin gönül deryasından bizleri de hissedar eyleyen şiirlerinin muntazam bir şekilde söylenmesini sağlayan ve mısralardaki seslerin uzunluk-kısalık esasına dayanan bir ölçüdür. Arap şiirinde doğan bu ölçü, İslâm medeniyeti çerçevesinde gelişen Türk edebiyatının uzun süre gündeminde kalmıştır. Günümüzde de -eskisi kadar olmasa da- kullanılan bu ölçü, klasik Türk edebiyatı araştırmacılarının Arap harfli manzum bir metni doğru okuyab

İnsanoğlunun gaybı öğrenme isteğinin gayrimeşru bir çabası olan fal, tarihin en karanlık çağlarından günümüze değin mutlaka alıcı bulmuştur. Üstelik kendisine savaş açan akıl, mantık ve dini alet ederek yoluna devam eden falcılar, insanları en zayıf noktalarından yani kutsal kitaplarından yakalamayı da bilmişlerdir. Sonucu çok merak edilen bir durumun, kaybedilen bir nesnenin ya da kendisinin akıbetini öğrenmek isteyen insanoğlu, atalarından devraldığı gizemli ilimlere sığınmış, tesadüf ya da birer akademis

Sözü sihir kıvamına getirmek için, bir sarrafın altın işlerken gösterdiği titizlikle çalışan sanatçıların, insan ruhuna haz verecek eserleri hangi yollarla vücuda getirdiklerini anlayabilmek, söz ve anlam sanatlarının iyi bilinmesini gerektirir. Sözle sihir yapmak hususunda varılabilecek son mertebeye ulaşan kadim sanatkarların, kendilerine çizilen sınırlar içinde, orijinal hayaller ve söyleyişler elde ederken uğradıkları menzilleri konu alan bu çalışma, bilhassa eski şiir üzerine mesai sarf eden araştırmac

Seyyid İmadeddin Nesîmî, Türk edebiyatının tesir sahası en geniş ve en şöhretli şairlerinden biridir. Onun bu haklı şöhreti; hakkında pek çok efsanevî rivayetin anlatılması ve biyografisi üzerinde bir bilgi kirliliğinin doğmasına neden olmuştur. Şenödeyici, şairin günümüzde çizilen portresine muteber kaynaklardan hareketle çetin sorular soruyor, eldeki verilerden hareketle daha gerçekçi bir Nesîmî biyografisi oluşturmaya çalışıyor. Bunu yaparken de kültür ve inanç tarihinin enteresan akımlarından biri olan

XVII. yüzyıl Osmanlı Devleti'nin siyasî ve askerî anlamda çeşitli başarısızlıklarla ve sonraki asırlarda arkası kesilmeyecek bozgunlarla yüzleştiği bir yüzyıl olmuştur. Bu gelişmeler, edebî hayattaki canlılığa halel getirmemiş ve Osmanlı şiiri kendi çizgisinde gelişimine devam etmiştir. Bu asırda divan şiiri, pek çok büyük şair yetiştirmiş, birbirinden farklı duyarlılıkları temsil eden şahsiyetlerce temsil edilmiştir. XV. yüzyılda Ahmet Paşa ve Necâtî Bey'e kadar uzanan mahallileşme hareketinin hemen yanınd

15. yüzyılda yaşamış olan Fezayi, sesini kendi asrından öteye ulaştıramamış, asırlar boyunca herhangi bir kaynakta adı yâd edilmeden, Divan'ını gizli bir hazine suretinde kütüphane raflarında saklamıştır. Şimdi bu gizli hazinenin açılıp edebiyat tarihinde, klâsik Türk şiirinin kuruluş aşamasında kaliteli eserler kaleme almış olan bir şahsiyetin söz gevherlerini saçma vakti gelmiştir. Fezayi, 15. yüzyılın önemli isimlerinden Şeyhi'nin adını Divan'ında hürmetle yad eden, kendisi de en az onun kadar başarılı

Dış dünyaya ait nesnel verilerin aktarımında olduğu kadar, insanın iç dünyasının şekillenmesinde ve dışavurumunda dilin vazgeçilmez bir unsur olduğu su götürmez bir gerçektir. O, insanların düşünce dünyasını biçimlendirir, konuşmak için her türlü teçhizata sahip bir canlıya mucizevi bir güç katar. Kendisine sahip olanları bir arada tutar, diğerlerini çemberin dışında tutar. O hem ayırıcı hem de bütünleyici bir güce sahiptir. Yaşar, gelişir ve kendisini konuşanların takındıkları tavra göre yoluna deva eder y

Osmanlı şairi, sınırları çizilmiş bir hayal dünyası içinden kendi kabiliyeti ve meşrebine uygun, orijinal hayaller üretebilmek için sözcükleri ve klişeleri çeşitli kombinasyonlarla bir araya getirmiştir. Bazen de tabiata ya da günlük hayata yönelip yeni manalar elde etmeyi başarmıştır. Şiiri, söz incilerinin dizildiği bir iplik olarak düşünen eski şairler, kendilerini de mana denizinden söz incisi çıkaran dalgıçlara benzetmişlerdir. Elinizdeki eser, kıymetli söz incilerinin üzerindeki tozu biraz silerek on

Klasik Türk şiiri, oldukça zengin kaynaklara sahip bir gelenek şiiridir. Bu gelenek, kendisini temsil eden şairlerin orijinal hayaller bulabilmek adına söz kılıcını kuşanarak indikleri meydanda attıkları naraları; son demlerine yaklaşmış bir ayş u işret meclisinden yükselen hây u hûyları; bülbülün feryadını, bâd-ı sabânın hışırtısını; kanunların, tanburların, neylerin ezgilerini ve âşıkların inlemelerini ihtiva eden ahenkli ve muazzam bir musikidir. Bu musikiden zevk alabilmek, bize asırlar öncesinden sesle

Arap harfli Türk yazısı, milletimizin asırlar boyunca kullandığı; yalnızca maddî bir materyal değil, aynı zamanda manevî iklimlerin sözcüsü olarak gördüğü bir kültür taşıyıcısıdır. Ecdattan kalan kültür mirasının gereği gibi değerlendirilebilmesi için, eski yazı ile kaleme alınmış metinlerin yeni nesillerce okunup anlaşılması önem arz eder. Böyle bir ihtiyaca cevap vermesi için hazırlanan elinizdeki eser, başta estetik ve eski şiir mevzularında yazılan denemelerden, hikâyelerden ve şiirlerden oluşmaktadır.

Görsel şiir, göze hitap edecek biçimde düzenlenmiş olan şiirdir. Günümüz edebiyatında rağbet gören bir saha olarak dikkati çeken görsel şiir, Türk şiirinde daha önceleri de denenmiş ve hatta yetkin örneklerle temsil edilmiştir. Şiir, satha yazıldığı anda görülebilir kılınır ve görselleşir. Ancak kimi manzumelerde görülebilirlik, diğer unsurlardan ön plâna çıkar. Hatta şiirin var olur amacı olur. Klâsik şairlerimiz de bazı lâfız sanatlarından istifade ederek mevcut kültürel birikimi yansıtacak biçimde görs

Her şeyden önce yazmanın ve yazdığını paylaşmanın yürek istediğini belirtmek isterim. O yürek bana bezm-i elestte bahşedildi. Öyle ki onu dağlara yüklediler, taşıyamadı. Hikâyeciliğin, kıssadan hisse çıkarmak gibi bir amacı olmadığını düşünenlerdenim. Yine aynı şekilde, hikâye adı altında anı parçaları satanların yazdıklarından da haz almam. Ahbabım, yazdıklarında beni bulacaktır elbette; ancak o ben, ahbabıma ne kadar yakınsa, cevherimden o kadar uzaktır. Yazmak... Bir iştiyak olduğu kadar, bir ihtiyaç