Murat Belge, Başka Kentler, Başka Denizler´in 2. cildinde, seyahatnamesine devam ediyor. Bu seyahatnamede de kültür, tarih, yemek, insanlar, edebiyat ve sanat; ülkelerin, şehirlerin içlerinde yaşadıkları şekliyle, dönemler arası farklılaşan zenginlik ve fakirlikleriyle anlatılıyor. Amerika bu ciltte yine başköşede ama bu sefer orta-batı özellikle öne çıkıyor; hem de Amerikan siyasal düşüncesinin, siyasal işleyişinin tarihine vurgu yapılarak, incelenerek. Sonra başka bir kıtaya, Afrika´ya uzanıyor seyyahın y

Dünyanın en eski yerleşim merkezlerinden biri olan İstanbul, tarih boyunca içinden çeşitli medeniyetler geçen; Bizans, Osmanlı gibi büyük imparatorluklara başkentlik yapmış olağanüstü tarihî dokuya sahip bir kent. Ve bugünkü İstanbul´da, bu yaşam keşmekeşinin içinde gözümüzden kaçan, haberimizin bile olmadığı bu müthiş tarihî zenginlik hâlâ yerli yerinde duruyor. Savaşlardan, yangınlardan, depremlerden sağ kurtulmuş, yaralı çıkmış birçok bina hızla yenilenen kentin dinamiğine direnerek bir kenarda sessiz se

23 Mart 2005 te Mersin de on binlerce kişinin katıldığı Nevruz kutlamalarında 12 ve 14 yaşlarında iki çocuğun Türk bayrağını yaktıkları gerekçesiyle başlayan olaylar, 2005 yılında Türkiye siyasetine damgasını vuran en karakteristik gelişmeydi. Zaman içinde bir ulusal hassasiyet in kabarışıyla birleşen bu süreçte gündelik hayatımızı dipsiz bir şiddet uçurumuna sürüklemeyi arzulayan güçler, Orhan Pamuk davası ve Ermeni Konferansı gibi fırsatlardan yararlanmakta hiç gecikmediler ve her kademedeki devlet yetki

ürkiye tarihinin son iki yüz yılına damgasını Batılılaşma vuruyor. Bir çizgide ilerlemiyor bu süreç, bir adım ileri iki adım geri. Sakallı Celalin dediği gibi Batıya giden gemide, Doğuya koşuyoruz. Murat Belge, kitapta toplanan yazılarında bu sancılı sürecin son etabını, Avrupa Birliği sürecini anlatıyor. Sekiz yıla yayılan zaman dilimindeki yazılardan sürecin zorluklarını daha iyi görebiliyoruz. Çeşitli ve çoğu çatışan iradenin varlığında ilerliyor bu süreç. Kitap, bu sekiz yıl boyunca Belgenin yaptığı uya

Türkiye Cumhuriyeti tarihinin en büyük “katastrof”u 12 Eylül’dür. Peki, 12 Eylül’ü hak ettik mi? Önce, Türkiye toplumu böyle bir darbeyi daha kolay sindirebilecek bir ruh haline girmişti. Bunun altında, tohumları yetmişlerin politik ortamında atılmış derin bir siyasî hayal kırıklığı yatıyor. Sıradan yurttaş, Kenan Evren’in şahsında nihayet kendi gibi düşünen bir önder bulmuştu. Kenan Evren, memlekette hangi kahveye gitseniz beş-on benzerini bulabileceğiniz bir tipti. “Sallandıracaksın ellisini...” diyenlerd

Bir dünya görüşünün çeşitli basamakları var. “Aslolan dünyayı dönüştürmektir.” gibi bir ilkeyi -ve bu dönüşümün yönünü belirleyen ilkeleri- bu basamakların en üstüne koyuyorum. Marx, sömürü ile birlikte tahakküm ve hegemonyanın ortadan kalktığı, insanların eşit ve özgür olduğu bir toplumu ve onun nasıl kurulabileceğini araştırmış bir düşünür. Dünya Marx’tan bu yana çok önemli değişimler geçirdi. “En üst basamak"taki toplumsal örgütlenme hedefi hâlâ geçerli; ama oraya varmanın yolu olarak ortaya atılmış yönt

Doğa ve coğrafya İstanbul´un önemli bir şehir olmasına önceden karar vermişlerdi. Nitekim İstanbul, uzun ve karmaşık tarihi boyunca, farklı medeniyetlerin bazen merkezi oldu, bazen de yörüngesine girdi. Böylece o medeniyetlerin birbirine hiç benzemeyen şehircilik anlayışları İstanbul´un oluşumunda etkili oldu. Bunların izleri şimdi de şehrin dokusunda görülebilir. İstanbul semt semt, sokak sokak gezildiğinde her köşede bir sürpriz barındıran, bazen bunaltan, bazen de insanda yaşama sevinci uyandıran bir şeh

Bu kitap, 1989 kışında yayımladığım Sosyalizm, Türkiye ve Gelecek´in devamı sayılabilir. O kitabın yayımlanmasından oldukça kısa bir süre sonra Doğu Avrupa Sosyalizmi çöktü. Benim kitabımın önemli bir kısmı, bu kadar kısa zamanda yıkılacağını bilmediğimiz o sosyalizmin eleştirisine ayrılmıştı. Onun varlığına rağmen, solun ne olması gerektiğini yeniden düşünebileceğimizi ve düşünmemiz gerektiğini savunuyordum. Bu yapılabilirse, solun insanlara söyleyebileceği ve dünyada yapabileceği önemli şeyler olduğuna in

Christopher Caudwell Marksist bir yazar. Görüşlerini akademik bir düzeyde geliştirmekle yetinmeyip militanca yaşadı ve İspanya İç Savaşı’nda çarpışırken öldü. Bu kitapta görüleceği gibi Caudwell Marksist estetiğin ortodoks çerçevesinin dışına çıkmış, en azından dışına çıkmaya çalışmış bir yazardı. Ortodoks Marksist estetik, sanatı bir yansıtma olarak görmüştür. Caudwell, sanatı bir yaratma eylemi olarak değerlendiren görüşlerin etkisinde kalmış ve bu anlayışı ortodoks “yansıtma” teorisiyle birleştirmeye çal

Demokrasiyi gene erteledik, ertelemekteyiz. Bizim siyasî kültürümüzde demokrasi neredeyse mitolojik bir şey ya da belki “Nirvana” gibi uzaklarda, herkesin erişemeyeceği bir idealdir. (Yaşanmamış bir şeyin böyle fantastikleşmesi normaldir herhalde.) Dolayısıyla bu kültürümüzle biz, belki bilinçaltımızda, demokrasiyi, sorunlarımızı çözdüğümüzde erişeceğimiz (belki o zaman erişmeye hak kazanacağımız) bir “mertebe” olarak tasavvur ediyoruz. Oysa demokrasi bu şekilde “ulvî” bir nesne değil. Bir yanıyla demokrasi