“II. Meşrutiyet devrinin son derece renkli simalarından biri olan Rıza Tevfik, özellikle 1922-1943 yılları arasında Amman ve Cünye’de (Lübnan) geçirdiği sürgün yıllarında aile fertleriyle birlikte dost, akraba, arkadaş ve tanıdıklarına yüzlerle ifade edilebilecek sayıda mektup yazmış, aynı şekilde kendisine de yüzlerce mektup gönderilmiştir. Rıza Tevfik’in, yaşadığı dönemin sanat-edebiyat, kültür ve siyaset hayatında oldukça geniş bir çevresi bulunması dolayısıyla, bunların birçoğu devrin tanınmış şahs

Sevgili Vefakâr Kadınım, mektup yazmayı çok seven Rıza Tevfik'in eşi Nazlı Hanım'a yazdığı mektuplardan oluşmaktadır. Eserde Londra, Camb­ridge, Budapeşte, Lozan, Lyon, Zürih, Versailles, Vichy ve Bale gibi Avrupa şehirleriyle, 1922 yılında Türkiye'yi terk ettikten sonra gittiği Selânik, Kahire, Halep, Ku­düs ve Amman'dan yazılmış 150 mektup bulunmaktadır. Mektupların bir kısmı 1920 yılında büyük oğlu Said'i tahsilini sürdürmek üzere götürdüğü Cambridge'den ve "Sevgili anne!" hitabıyla onun ağzıyla yazılmış

Bu yazılar arasında 1913 yılında Rübab dergisinde yayımlanan ve tamamen sanat konuları üzerine yazılmış dört makale ile 1941 yılında Yeni Sabah gazetesinde "Estetik" genel başlığı altında yayımlanan otuz bir parçadan oluşan diğer bir seri yazı bu çalışmanın esasını teşkil etti. Araya, zaman zaman yine aynı konuyla ilgili olarak yazılmış dikkate değer başka yazılar da eklendi. En sonunda ise, 1919 yılında Midhat Cemal'in (Kuntay) çeşitli sanat konularında devrin tanınmış edebiyatçılarıyla birlikte Rıza Tevfi

Her ikisi de hem Hürriyet ve İtilaf Fırkası mensubu, hem de 150'liklerden olan Rıza Tevfik ile Refi Cevad, gerek eski iki dost, gerekse ayni akıbete uğramış iki gurbetzede olmaları dolayısiyla, başka arkadaş ve dostlarıyla olduğu gibi, gurbette birbirleriyle de bir süre karşılıklı olarak mektuplaşmışlardır. Rıza Tevfik'in, 1934 yılında Urdün kralı Emir Abdullah nezdindeki resmi görevinden emekli olup Lübnan'ın Cünye kasabasına yerleşmesınden sonra Refi Cevad'a göndermiş olduğu mektupları Refi Cevad, Rıza Te

Sultan 3. Selim'in Osmanlı Devleti'nde 1727 yılında matbanın kurulmasıyla başlayan Batılaşma süreci içinde bu harekete sistemli ve kat'i bir yön vermesi bakımından ayrı bir yeri vardır. 3. Selim yaratılış itibariyle sanatkar mizaçlı olmakla beraber, aynı zamanda Osmanlı Devleti'nde 18. yüzyılda yetişen en uyanık ve ileri görüşlü devlet adamlarından biridir. Askeri ve teknik alanda olduğu kadar idari, siyasi, mali ve ticari sahada da Avrupa devletlerinin üstünlüğünden haberdar olan 3. Selim'in, nisbeten serb

Osmanlı döneminde milletvekilliği ve Milli Eğitim Bakanlığı yapmış ve 150likler listesine alındığından uzun yıllar sürgünde yaşamış olan şair ve filozof Rıza Tevfik Bölükbaşının terekesinden çıkan ve ailesi tarafından Abdullah Uçmana emanet edilen mektupların arasında devrin siyasi, edebî ve kültürel meseleleriyle alakalı, yakın tarihimize ışık tutacak birçok mektup bulunmuştur. Bunların içinde Refik Hâlid tarafından yazılmış altmış yedi mektup, yine Abdullah Uçman tarafından aslına uygun olarak hazırlanmış

Süleyman Çelebinin Vesîletün-necâtı ile zirve eserini veren mevlid şüphesiz Klasik Türk Edebiyatının en çok iltifat edilen edebî türlerinden biridir. XV. yüzyılda bu küçük ama etkisi büyük eser yanında Sinanoğlu Zaîfînin yazdığı Ümîzil-müznibîn hacmi itibariyle dikkat çekici bir mesnevî olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu eser, içinde yer alan çeşitli hikâyelerle de ilgi uyandırmaktadır. Tespit edilebilen 21 nüshası metnin popülaritesini gösteren bir işaret sayılabilir. Sinanoğlunun mevlidi bilinen 121 mevlid

Tanpınarın öğrencileri, onun planlı-programlı, derste işleyeceği konuları önceden hazırlayan disiplinli bir hoca olmadığından, bu yüzden de derslerini oldukça serbest bir şekilde yaptığından bahsederler... tamamen Tanpınara özgü zengin çağrışımların meydana getirdiği bir üslupla anlatılan bu derslerin tam anlamıyla bir tür mukayeseli edebiyat dersi mahiyetinde olduğunu belirtmeliyim.

Bu kitap, II. Meşrutiyet ve Mütareke dönemlerinin renkli simalarından Ali İlmî Fânî'nin, 1926-1948 yılları arasında gurbetten, yine bir gurbetzede olan Rıza Tevfik'e gönderdiği kültür ve edebiyat tarihimizle ilgili elli adet mektuptan meydana gelmektedir.

Türk edebiyatı tarihlerinin hiçbir zaman vazgeçilmeyecek olanı şüphesiz ki Ahmet Hamdi Tanpınarın On Dokuzuncu Asır Türk Edebiyatı Tarihidir. Bundan sonra da ne kadar edebiyat tarihi yazılırsa yazılsın, Tanpınarın verdiği hükümler kültürümüzdeki yerini koruyacak niteliktedir. Çünkü yazar sadece malzemeyi aktarmakla yetinmemiş, içinde yaşadığı devri anlamaya ve anlatmaya çalışmıştır. Uzun 19. yüzyıl olarak nitelendirilen Türk modernleşmesinin, aslında doğası gereği, edebi metinler üzerinden bir okumasını ya

Prof. Dr. Abdullah Uçman'ın kitabı, Rıza Tevfik Bölükbaşı hakkında yazdığı makalelerden oluşmaktadır. Rıza Tevfik, şairliği kadar filozofluğuyla da tanınmıştır. Onun felsefe üzerindeki düşünceleri, felsefe özgürlüğüne yazdıkları da Uçman'ın makalelerinde konu edinilmiştir. Onun edebiyat dışındaki bir cephesi de siaysetle ilgilidir. Çoşkun ve belki de dengesiz mizacı onu siyaset alanında daima mağdur kılmıştır denebilir. Hele Sevr Anlaşması'nı imzalaması onu milli vicdanda mahkum etmiştir.

Kültür ve edebiyat tarihimizde daha çok Feylesof lâkabıyla tanınan Rıza Tevfik, şiir yanında felsefe, tasavvuf, sosyoloji, folklor ve estetik gibi değişik alanlarda önemli çalışmalar yapmakla birlikte, onun yaşadığı devirde bir çığır açan şiirleri diğer bütün faaliyetlerini gölgeleyecek şekilde daima ön planda gelmiştir. Rıza Tevfik, özellikle II. Meşrutiyet´i takip eden yıllarda yayımlandığı divan, koşma ve nefesleriyle âşık tarzı şiir geleneğine yeni bir ruh verirken, folklor, halk ve tekke edebiyatı

Elinizdeki eser ``Osmanlı Şiiri`` üst başlığı ile yayınlamakta olduğumuz bir eseri kitaptan bir tanesidir. Divan Edebiyatı, Halk Edebiyatı başlıklarını taşıyan üç ayrı seri içinde toplam 30 adet şair ile onların şiirlerinden seçilmiş örneklerin yer aldığı bu kitaplarda Osmanlı Şiiri`ni yakından tanımanın mümkün olacağına inanıyoruz.

Elinizdeki eser ``Osmanlı Şiiri`` üst başlığı ile yayınlamakta olduğumuz bir eseri kitaptan bir tanesidir. Divan Edebiyatı, Halk Edebiyatı başlıklarını taşıyan üç ayrı seri içinde toplam 30 adet şair ile, onların şiirlerinden seçilmiş örneklerin yer aldığı bu kitaplarda, Osmanlı Şiiri` ni yakından tanımanın mümkün olacağına inanıyoruz.

Okunduğunda da görüleceği gibi , bu ilginç mektup bütünüyle değilse bile büyük ölçüde Ali Ekrem’in 1890 lardan başlayarak 1910 yılına kadar Türk edebiyatının adeta kendi çevresinde oluştuğu ve bu dönemde kendisinin büyük ölçüde belirleyici rolü bulunduğu görüşüne dayanmaktadır. İlk okuduğumda beni şaşırtan bu mektuptan daha sonraki günlerde bazı hocalarımla mesai arkadaşlarıma da bahsederek ,bunu hiçbir sansüre tabi tutmadan ,olduğu gibi yayınlama konusundaki tereddütlerimi dile getirdim. Sonuçta çoğundan

Hep bu ruh kelimesini yani en şümullü ve en müphem manasıyla benliğimi ifade eden kelimeyi kullanmışım. Akıl, zihin, hafıza, vicdan, gönül, duygu, hissiyat, hep ruh mefhumunda dahil, münderic ve mazmun tabirat-ı marufe ve rayiceden olduğu halde lalettayin ve gelişigüzel birini diğerinin yerinde kullanmamışımdır. Misal Gözlerinde: Ruhumda gizli bir emel mi arar Gözlerime bakıp dalan gözlerin: Aklıma gelmedik bilmece sorar, Beni hulyalara salan gözlerin! Gizli emeller benliğimizin kim bilir ne mübhem, ne