... Tam o anda, aslında elektriğin ne boktan bir icat olduğuna kanaat getirdim, O güne kadar hep iyi yanlarını tanımışım meğer. İnsanlara eziyet etmeye yarayan tarafı, bunca iyi özelliğinin gözümden düşmesine neden oldu. Kim İcat etmişse yedi sülalesine rahmet okudum. Asacaklarına fazla ihtimal vermiyordum ama bir sabah ters taraflarından kalkacakları ya da karılarından bir fırça yiyecekleri tutarsa, kabak bizim başımıza patlayabilirdi. Bir gün, beyefendinin hanımı kalkıp da, `Efendi, efendi! Seni onbaş

APTALLIK VE ŞANS TARİHİ NASIL DEĞİŞTİRDİ? yazarından bu kez doğanın, esas olarak da iklimin, tarihin dönüm noktalarında oynadığı role ilişkin ilginç bir çalışma... Evet, tarihi yapan insandır, hatta bireylerden de öte kitlelerdir ama bu gerçeklik insan-doğa ilişkisinde bazen doğanın inisiyatifi üstlendiğini unutturmamalıdır. Ya da İnsanların tarihi yaparken doğanın kendilerine sunduğu koşullara ve olanaklara bağlı olarak iş gördüklerini ve bazen de doğanın kendi bildiğini okuduğunu unutmamak gerekir...

Eğer gerçek bir kötümser olarak tarihe bakıyorsanız 18 milyar yıl önce meydana geldiği tahmin edilen ve evrenin oluşumunun da başlangıcı olarak kabul edilen Büyük Patlama`yı da iyi bir şey olarak görmeyeceksiniz. Çünkü sonuçta her şey, dünyanın ve hayatın, insanlığın oluşumu ve bütün tarih de bu patlamanını ardından geldi ve her şey, hep daha kötüye gitti! Öyle değil mi? Mükemmel bir kötümser olaya böyle bakar ve dünya tarihini de bir felaketler zinciri olarak görür. Bugüne bakıp da gördüğünüz kimi kötülük

İYİ ŞEYLER ANSİKLOPEDİSİ! Eğer gerçek bir iyimserseniz, 18 milyar yıl kadar önce meydana geldiği tahmin edilen ve evrenin oluşumunun da başlangıcı kabul edilen Büyük Patlama`yı coşkuyla selamlayacaksınız tabii. Çünkü sonuçta her şey, dünya ve üzerindeki hayat, insanlar varlıklarını bu patlamaya borçlular ve ardından gelen her şey, hep daha iyiye, daha güzele doğru gitti! Öyle değil mi? Mükemmel bir iyimser olaya böyle bakar ve dünya tarihini de bir iyilikler zinciri olarak görür. Evet, dünya ve insanlık z

HIRSIZ KİMDİR? NE YAPAR? NASIL YAŞAR? NASIL ÖLÜR? Son yıllarda hırsızlığın ne kadar arttığı biliniyor. Ayrıca kapkaç gibi yeni hırsızlık biçimleri büyük kentlerde özellikle kadınların korkulu rüyası haline geldi. Son üç yılda meydana gelen 31 bin kapkaç olayında 7 kişi hayatını kaybederken 598 kişi de yaralanmış. Eski hırsızlık biçimlerinin bilançosu ise kuşkusuz çok daha ağır. Bu toplumsal soruna çeşitli açılardan bakarken hırsız dünyasına da daha yakından bakmakta fayda var. Hırsız kimdir; nasıl hırsızl

ORDU, AKILSIZ BİR `ASKERİ MAKİNE` DEĞİLDİR! Yüzlerce İsrail askeri ve subayı, asıl ve yedek askerler, işgal topraklarında görev almayı ve Filistin halkına baskı yapmayı kabul etmediklerini kamuoyuna açıklamış bulunuyorlar. İşgalin iki halk için de, hem İsrailliler hem de Filistinliler için, felaketten başka bir şey getirmediğine inandıklarını haykıran bu askerler, askeri emirleri bilerek ve açıkça çiğnerken ağır cezalarla karşılaşmayı ve toplumsal olarak da baskı görüp, tecrit edilmeyi göze alıyorlardı. B

TARİHİ, YAZANLAR YAPARSA... Tarihi, başka hiç kimse değil, onu yazanlar yapar! İngiliz tarihçi Edward Carr böyle diyor. Gerçekten de tarihle istedikleri gibi oynayanların onu içine soktukları kılıklardan, kılıflardan çıkarmak, gizemlerinden kurtarmak gerekiyor. Hatta daha da ileri giderek söylemek gerekirse `tarih diye yutturulan` şeylerle uğraşmak gerekiyor. Her toplumun belleğini ve giderek kimliğini oluşturmada tarihin rolü çok büyük. Başta egemenler, yönetenler, yukarıdakiler olmak üzere, bu rolün fa

Avrupa`da kiliseye gidenlerin sayısındaki düşüşe bakanlar Tanrı, Oğlu ile baş başa kalıyor dese de, aslında son yıllarda dinin toplumsal yaşam içindeki etkisinde bir yükseliş var. Türkiye`de İmam-Hatipli Erdoğan`ın, ABD`de Haçlı Savaşları`ndan söz eden Bush`un seçimleri kazanmasında dindarların rolü biliniyor. Usame Bin Ladin`in tüm İslam dünyasındaki etkisi ise şaşırtıcı düzeyde. Ne küreselleşmenin, ne de bilimsel ve teknolojik gelişmelerin geriletebildiği din olgusunun üzerine eğilirken özellikle üç adamı

Burn, mother fuckers, burn! şarkısını söylermiş Irak`a bombalarıyla ölüm yağdıran Amerikan askerleri. Michael Moore`un romantik filmi 9/11 Fahrenheit`da bundan keyifle söz ediyorlar. Bu kitapta, dünyaya bir vahşet filmi izlettiren Amerikalı makiniste Boyun devrilsin; yüzün kara olsun; toprak başına! diye beddua edebilirdim, kalkancı sisi arkasına saklanıp 32 kısım tekmili birden savaş ve aşk temalı kahramanlık öykülerini bize aşure niyetine yedirdiği için. Hatta, tıpkı bu şarkının sözleri ile küfredebilirdi

ÜÇÜNCÜ HAÇLI SEFERİ`NDEN BUSH`UN `SEKİZİNCİ` ZAFERİNE... New York`taki İkiz Kuleler`e yapılan saldırıdan sonra ABD Başkanı Bush yeni bir Haçlı Seferinden söz etmişti. Gelecekte, belki de bazı tarihçiler Afganistan`a ve Irak`a yapılan Amerikan saldırılarını Sekizinci Haçlı Seferi olarak nitelendireceklerdir, ama Ortaçağ`da esasen yedi Haçlı Seferi oldu ve bunların da sadece birincisi, Kudüs`ü işgal ederek, başarıya ulaştı. Sekizincisi Bağdat`ı işgal etmeyi başardı ama sonucu hala belli değil... Sonucunun h

Daha on dördüncü yüzyılda Trakya`ya ayak bastıktan sonra Avrupalılar için Osmanlılar öteki olup çıktılar. Aradan geçen yüzyıllar bu imajı değiştirmediği gibi pekiştirmekten başka bir şey yapmadı. Batı`nın ve Doğu`nun karşı karşıya gelmesi Orta Avrupa`ya kadar ilerleyen Müslüman Osmanlı ile Hıristiyan Avrupa devletlerinin çatışmasıydı. Yüzyıllar süren bu çatışmanın iki tarafta da diğeri için olumlu imajlar üretmesi beklenemezdi. Savaş aynı zamanda ideolojik alanda da sürmek ve karşı tarafı zayıflatacak ya da

Fala inanma, falsız da kalma!` tekerlemesinden türetilen bu laf, tarih ve komplo ilişkisine de uygun düşüyor. Doğru, tarih tabii ki komplolardan oluşmuyor ama komplosuz da bir tarih düşünmek pek mümkün değil. Sözcüğün kendisinin de ima ettiği gibi, komploların çoğu pek inanılır şeyler gibi durmaz, ama her şeye rağmen komploların da tarihte bir yeri vardır ve itiraf etmek gerekir ki, hayli çekici, merak uyandırıcıdırlar... Ve dolayısıyla tarih bilimi değilse de tarihle ilgilenenler komplolarla da ilgilenmekt

Ya Sev, Ya Terk Et! Bir ara Türk ülkücülerinin de kullandığı ve galiba sonra gözde bir Nazi sloganı olduğu anlaşılarak biraz geri çekilen bu ırkçı sloganın gereklerini Hitler, Almanya`da tam olarak yerine getirmişti. Ülkesini sevmekle birlikte Nazileri sevmeyen, Hitler`e karşı olanlar Almanya`yı terk etmek zorunda kalmışlardı. Hitler iktidarı ele geçirdikten sonra, 1933 ile 1945 yılları arasında, yaklaşık yarım milyon kişi zorunlu göçmen oldu. Almanya`yı ve ilhak edilen Avusturya`yı bırakarak başka ülkeler

MÖ 11884`teki Truva Savaşı`ndan MS 1991`deki Körfez Savaşı`na kadar tarihin önemli on beş savaşının ele alındığı bu kitapta aptallık veya şans faktörünün tarihin akışını nasıl değiştirdiği anlatılıyor. Zatep aptallık ya da şans denilen şey nedir ki? Bir taraf için aptallık olan karşı taraf için şans değil midir? Ya da tersi... Çok renkli anektodlarla ve öykülerle aktarılan bu savaşlarda zaferi kazanan taraf olmak için sadece asker sayısının fazla, silah gücünün üstün veya askeri stratejinin daha iyi olması

1917 Ekim Devrimi`nin hemen öncesinde, iç savaş sırasında ve devrim sonrasında, 1930`lu yıllara kadar uzanan bir zaman diliminde çok farklı kesimlerden on beş Rus kadınının anıları, yaşamlarından aktarılan kesitler devrim denilen o büyük ve derin toplumsal olayın bireylerin yaşamlarına nasıl yansıdığını ortaya koyuyor; Eski bir Rus aristokratının devrimci oluşu... Bir fabrika işçisinin devrimle değişen yaşamı... Anti-Bolşevik bir entelektüelin gördüğü baskı ve zulüm... İç savaş sırasında kocasını ve beb

Belki de soruyu tersinden sormak daha aydınlatıcı olabilir: ABD`yi sevmek mümkün mü? `Hangi ABD` demeye gerek yok herhalde, elbette her ülkede olduğu gibi, ABD`de de birden fazla `ABD` var ve burada sözü edilen insanlığın geldiği en yüksek aşamının ifadesi büyük sanatçıların, düşünürlerin, bilim insanlarının ABD`si ya da dürüst emekçilerin, onurlu siyahların, mücadeleci kadınların ABD`si değil, büyük şirketlerin, Pentagon`un, CIA`nın, Beyaz Saray`ın ya da WASP`ın (Beyaz-Anglo-Sakson-Erkek) ABD`si... Geçen

50 bini aşkın işçi, çiftçi, işsiz, esnaf, öğrenci, öğretmen, feminist, çevreci, bilim insanı, eşcinsel ve 700 kadar örgüt Nisan 1999`da Dünya Ticaret Örgütü zirvesini protesto etmek için ABD`nin Seattle kentinde toplandığında küreselleşmenin yeni bir boyutu da ortaya çıkmış oldu: Sermayenin küreselleşmesine karşı olanların küresel mücadelesi. Emperyalist kapitalizmin tarihinde yeni bir evre olan `Küreselleşme` sadece sermayenin küresel ölçeklerde örgütlenmesi anlamına gelmiyor. Bu süreçten olumsuz bir şeki

Aykırı klasiği Lüzumsuz Bilgiler Ansikpoledisi`nin bu dördüncü kitabında bu kez 90 sorunun yanıtları var. Sorular ilginçliğinden bir şey kaybetmiyor ama yanıtlar bu kitapta biraz daha etraflı sunuluyor. Böylece bundan önceki üç kitapta yer alan 388 soruyla birlikte toplam 478 lüzumsuz sorunun lüzumsuz yanıtlarına sahip oluyorsunuz! İşte dördüncü kitaptaki sorulardan bazıları: Korkudan öd patlar mı? Bazı toplumlarda domuz eti niçin yenmez? Baykuş ötüşü niçin uğursuz kabul edilir? Şehit cenazelerinde askerle

Daha uzun, daha sağlıklı, daha mutlu bir yaşam: İkna edici bir bilimsellikle sağduyu temelleri üzerine inşa edilen Sağlıklı Hazlar, suçluluk duymadan bir dilim pasta yemek isteyen herkese haz alarak sağlıklı kalmanın yollarını öğretiyor. Pphilip R.Lee Bob Ornstein ve David Sobel, fizyolojik psikolojinin doğanın gerisinde kalmamasına yardım ediyor.Doğa, canlı türlerinin hayatta kalmasını teşvik etmek için daima lezzetli yiyeceğin ve cinsel hazzın itici gücünü kullanmıştır.Ancak araştırmacılar nedense hep ölü

11 Eylül 2001`de, New York`taki İkiz Kulelere saldırılarda ya da 15 ve 20 Kasım 2003`te, İstanbul`daki bombalamalarda bile karşımıza çıkan `Filistin Sorunu`nun artık yarım yüzyılı aşan tarihi ve dünyanın hemen her yerine yayılan boyutlarıyla küresel bir sorun olduğuna kuşku yok. 90`lı yılların başında gelişen Oslo Barış Süreci ile birlikte artık çözümün kapı arkasında sanıldığı bu sorun maalesef daha sonraki gelişmeler içinde yine çözümsüzlüğün girdabına yuvarlandı. İsrail saldırganlığı Filistinlilerin inti