10. Ulusal Sosyal Bilimler Kongresi Metinleri Bu derleme, Türk Sosyal Bilimler Derneğinin kuruluşunun 40. yılında, 2007 yılı Aralık ayında, toplam 67 oturumda 334 bilim insanın katılımı ile gerçekleşmiş olan 10. Ulusal Sosyal Bilimler Kongresinde sunulmuş 275 bildiri arasından titiz bir çalışma sonucu seçilen 16 makaleden oluşmaktadır. İki yılda bir düzenli olarak yapılan Ulusal Sosyal Bilimler Kongrelerinin belirgin bir özelliği, Türkiyeli sosyal bilim insanlarının, bilgi üretim ve tartışma gündemlerine a

N. V. Yeliseyeva başkanlığında bir kurul tarafından hazırlanan bu kitap 1648 İngiliz devriminden 1917 Sovyet Devrimine uzanan tarih kesitini ele alıyor. 300 yıla yakın bu süre boyunca dünyanın farklı ülkelerinde yürütülen sınıf mücadeleleri, burjuvazinin yükselişi ve sanayi devrimi, emperyalizmin doğuşu ve palazlanışı ve bu süreç içinde emekçi sınıfların ve ezilen halkların mücadeleleri tarihsel maddeci bir yaklaşımla inceleniyor.

Bu çalışma, iktisat tarihinin bir bilim dalı olarak nasıl ortaya çıktığını incelemektedir. 1830'lardan 20. yüzyılın başlarına kadar uzanan bir zaman dilimi içine yayılan ve literatürde İngiliz Tarihçi Okulu adı verilen düşünce okulunu oluşturan kişilerin iktisat bilimi ve yöntemi konularındaki görüşlerinin açıklanması ve eleştirilmesi bu çalışmanın ana eksenini oluşturmaktadır. Böyle bir konunun incelenmesinin neden önemli olduğu sorusuna şu cevap verilebilir: Her bilim dalının tarihinin araştırılması bu b

Evet, Marxın değeri ölçülebilir. Kitap, bu yanıtı kuramsal olarak temellendirmekte ve değer kategorilerini ampirik olarak Türkiye ekonomisi için ölçmektedir. Kitabın hedefi, bu ölçümleri okuyucuyla paylaşmak ve bu ölçümlerden hareketle Türkiyenin yakın dönem geçmişinde kriz dinamiklerine ilişkin yorumlar üretmektir. Ne var ki bu amacı gerçekleştirebilmek için Marksist iktisat kuramına dair pek çok konuda netlik kazanılması gerektiğinden, kitap boyunca adım adım bu kuramsal yapı da çözümlenmeye çalışılmaktad

Avrupa Birliği üzerine yapılmış bu yetkin çalışmada, ancak toplumsal yaşamın temel birimi olarak sınıflar üzerine odaklanan bir tahlilin Avrupanın ekonomik bütünleşmesinin iç çelişkilerine ışık tutabileceği öne sürülüyor. Bu köktenci yaklaşımdan iki özgül tema çıkıyor: Birincisi, rekabet ve toplumsal politika, ekonomi ve para birliği, ortak tarım politikası ve göç gibi konular, alışılmışın dışında, özgün bir tarzda ele alınıyor. İkincisi, örneğin Birlikin karar alma sürecinde çıkar gruplarının rolü gibi, st

Dostoyevski'nin dört büyük romanından biri olan Ecinniler, gelmiş geçmiş en güçlü politik roman olma özelliğini de taşıyor. Yazılışından bu yana geçen 140 yılda, Camus ve Coetzee gibi edebiyatçıların, Wajda ve Godard gibi sinemacıların da aralarında bulunduğu birçok yaratıcıyı etkiledi, yapıtlarına esin kaynağı oldu. Yeşim Dinçer, Ecinniler'in dev gölgesinde yazılan ve ondan esintiler taşıyan çağdaş Türk romanlarını ele alıyor bu kitapta. Dostoyevski'nin karakterlerini, kurgusunu, yaşamını; en çok da polemi

Her ne kadar medya çalışmaları popüler bir akademik disiplin olsa da Marksist bir bakış açısıyla konuya eğilen kitap sayısı şaşırtıcı derecede azdır. Mike Wayne'in kitabı bu boşluğu hakkını vererek dolduruyor. Kitap, özellikle, medya üzerine araştırma yaparken eleştirel bir siyasal metodolojiye başvurmak isteyenler için idealdir. Kitapta kilit Marksist kavramlar için bir rehber sunulduğu gibi bu kavramların güncel kültür analizlerine nasıl uygulanacağı da gösteriliyor. Marx, Lukacs, Gramsci, Habermas, James

ABD hegemonyası çözülüyor mu? Çin'in yükselişi, dünya dengelerini nasıl etkiliyor? Adam Smith'in Batı ile Batı-dışı'nın güçlerinin eşitleneceği öngörüsü gerçekleşiyor mu? Türkiyeli okurların Uzun Yirminci Yüzyıl kitabıyla tanıdığı Arrighi, büyük yankılar uyandıran bu yeni kitabında asıl olarak iki gelişme üzerinde duruyor: Birincisi, Yeni Amerikan Yüzyılı Projesi'nin yükselişi ve çöküşü; ikincisi ise, Çin'in Doğu Asya'da yaşanan iktisadi rönesansın lideri olarak ortaya çıkışı. Bu iki gelişmeye katkıda bul

1960-1980 arası, Türkiye solunun kendini yığınsal ölçeklerde var ettiği, Türkiye'yi derinden etkilediği bir dönemdir. 12 Eylül 1980 ise Türkiye'nin sınıf ve siyaset yelpazesinin şiddetle parçalanıp gerici ve karşı-devrimci bir transformasyonla yeniden yapılandırılmaya başlandığı milattır. Bu kitapta, bu 20 yıllık dönem, ortama özelliklerini veren dünya koşulları, Türkiye'nin ekonomik, toplumsal, siyasal gelişmeleri ve sınıf mücadelesi pratiği içinde, özel olarak solun, sosyalizmin yükselişi ve düşüşü merceğ

Sermaye Birikirken´in yazarından yeni kitap... Ünlü tarihçi Hobsbawm´a göre: .. Avrupa ve Ortadoğu çevresinde yalnızca bir köylü kalesi kaldı: Türkiye..." İşte bu kitabın temel konusu da dünyada ve Türkiye´de tarihsel, kuramsal verilerin ışığında, köylülükle ilgili tartışmaların eşliğinde, kapitalizmle birlikte köylülüğün geçirdiği dönüşümler; özellikle de Türkiye´de köylülüğün başına gelenlerin hikâyesidir. Değişik kapitalizm modellerindeki köylülüğün farklı değişim süreçlerinin sanayileşmeye etkilerinin i

Hugo Chavez önderliğinde Venezüella´da süren devrim tüm dünyanın meraklı bakışlarını üzerine çekiyor. ABD´nin "arka bahçesi"nde başlayan, ordu kökenli karizmatik bir devrimcinin önderlik ettiği bu harekete dair pek çok soru zihinleri meşgul ediyor: Hugo Chavez nasıl iktidara geldi, ABD´nin yakın yönlendirmesiyle girişilen sayısız devirme girişimine rağmen nasıl ayakta kaldı? ABD´ye karşı tutumunu her geçen gün sertleştiren ve köklü toplumsal dönüşüm kararları alan iktidarın toplumsal dayanağı nedir ve bu de

2008 Kavşağında Türkiye "farklı hükümetler, tek siyaset"le geçen 1998-2007 çevrimini genel siyasal ortam, uluslararası ekonomik çerçeve, makroekonomik politikalar, dış ekonomik ilişkiler, kamu maliyesi, tarım, sanayi, enerji sektörleri, eğitim, sağlık, sosyal güvenlik, kamu yönetimi ve yolsuzluk, yasal düzenlemeler gibi konu başlıkları altında irdeliyor. Türkiye Cumhuriyeti´nin sosyal bir hukuk devleti olma özelliğinin büyük ölçüde erozyona uğradığı AKP iktidarının ikinci döneminin bir başka çarpıcı yanı, r

´Yaşanan´a tanıklığı şiirinin odağına yerleştiren Kemal Özer, bu tutumunu Temmuz İçin Yaralı Semah´ta da sürdürüyor. 2 Temmuz 1993 Sivas yangınında ´yaşanan´lara şiirlerle bakıyor. Yangının yol açtığı ölümleri, ölümlerin yol açtığı duyguları, tepkileri, acıları, dramları görünür kılmayı amaçlayan bu şiirler, bir tanıklığın tutanağı olduğu kadar, ´yolun sona erdiği yerde yeniden yola çıkan´ı da içinde barındırıyor. Suçun üstüne gitmeye yönelen bir yürüyüşle döne döne, tıpkı semah gibi. Temmuz İçin Yaralı Se

Frédéric Joliot-Curie, 20. yüzyılın en büyük fizikçilerinden biri olmanın yanında bilim adamının topluma karşı sorumluluğunun, yurtseverliğin ve barışın simgesidir. İkinci Dünya Savaşı´nda Nazi işgali altındaki Fransa´da Fransız Ulusal Direniş Cephesi´nin başkanlığını yapmış, savaştan sonra da Dünya Barış Konseyi´nin kurucusu ve Genel Başkanı olmuştur. Elinizdeki kitap, bu çok yönlü insanın yaşamöyküsüdür. Kitapta, Joliot-Curie?nin radyoaktiflikten atom reaktörüne uzanan buluşları sergileniyor. Bu amaçla

´Küreselleşme´, insanlığın refah, adalet ve barış çağı olarak ilan edilmişti. Peki, aradan geçen yıllarda ´küreselleşme´ nasıl bir seyir izledi? Pek çok akademisyenin saptadığına göre, ´küreselleşme´, 2000´li yılların başında bir kriz aşamasına girmişti. Bu geçici bir kriz olmadığı gibi, şu ya da bu uygulamadan değil, küreselleşme sürecinin kendisinden kaynaklanıyordu ve küreselleşmecilerin bu zorlukları aşabileceklerine dair bir belirti de yoktu. Bu olgulardan bazı sonuçlar çıkarılıyordu: Küreselleşme sade

Abdi İpekçi´nin katili Mehmet Ali Ağca´nın 13 Mayıs 1981 günü Roma´nın Sen Piyer alanında Papa II. Jean Paul´e düzenlediği suikastın üzerinden uzun yıllar geçti. Ağca yakalanmış olsa da olay gizemini korudu. Bir milyar Katoliğin ruhani liderine, Vatikan´ın en yetkili kişisine neden suikast düzenlenmişti? Ağca´yı kimler yönlendirmişti, başka suç ortakları var mıydı, olaya hangi gizli servislerin parmağı karışmıştı?.. Dünya kamuoyu, suikastın Sovyetler Birliği Gizli Servisi KGB´nin başı altından çıkmış old

İki Almanya'nın birleştirilmesinin yüzeyde yarattığı şamata çoktan bitti; şimdilerde dipten yükselen hayal kırıklığı konuşuluyor. Doğu Almanya'nın eski yurttaşları yeni düzeni kabullenmelte zorlanıyor ve hoşnutsuzluklarını artık gizlemiyorlar. Batılılar "doğu inadı" adını veriyorlar buna. Onlara kalırsa, "geçmişin hesabını görme işini bloke eden, geçmişte olanları nostaljiyle güzelleştiren ve böylece merakı ve açıklığı engelleyen bir aldatma manevrası" ile karşı karşıyalar. Ne var ki, geçmişin hesabını verm

"Aydınlık", ünlü Fransız yazarı Henri Barbusse'ün, kişisel serüveninden de izler taşıyan romanı, Fransız milliyetçiliğine ve genel olarak her türlü şovenizme kesin eleştiriler yönelten yazar, sistemi alt kademelerinde, yalıtılmış bir hayat süren küçük burjuva bir fabrika memurunun zihinsel aydınlanma sürecini anlatır. 'Savaş', 'Kahramanlık', 'Vatanseverlik' gibi kavramlarla cepheye sürülen yığınların kendi öz çıkarlarından nasıl uzaklaştırıldığını, cephede birbirinizi boğazlamak zorunda bırakılan her ulusta

Fahri Erdinç (1917-1986), Türk edebiyatının toplumcu gerçekçi geleneğinden geliyor. 40 Kuşağı olarak anılan edebiyatçılar arasında, sanat yaşamı Sabahattin Ali ve Nâzım Hikmet´le usta-çırak ilişkisi içinde gelişen, öykü ve roman alanında verdiği ürünlerle edebiyat tarihimizde iz bırakan yazarlardan. Aynı zamanda, sanatsal kimliğine, yurt dışında sürgün yaşamı boyunca siyasal çalışmalarıyla yeni boyutlar ekleyen bir yazgı adamı. Alinin Biri romanında Fahri Erdinç, Türkiye tarihinden önemli ve anlamlı b