Milli Azadlık Savaşı anıları adı, Affan Hikmet'in kendi anılarına verdiği Türkiye Komünist Partisi Milli Azatlık Savaşı Devrinde başlığından esinlenerek kondu. Affan Hikmet'in bu anılarından bir derleme ilk kez ölümünden sonra kısaltılarak Yeni Ç.ağ dergisinin Kasım - Aralık 1964 tarihli 11 - 12 numaralı sayısında yayımlandı. Ahmed Cevat Emre'nin aynı döneme ilişkin anıları, ilk kez, 1920 Moskova'sında Türk Komünistler başlığıyla Tarih Dünyası dergisinin Aralık 1964, Ocak ve Şubat 1965 tarihli ilk 3 sayısın

Sormaz ki bilsin Sorsa bilirdi; Bilmez ki sorsun Bilse sorardı Sadi Erzincan'ın Refahiye ilçesine bağlı Dişitaş'ın yoksul bir Kürt köyünden kalkıp İstanbul'a, oradan da İsviçre'de devam eden yaşamımı bu kitapta anlatmaya çalıştım. Köyümden yola çıkarken, kılık kıyafetinden ve dilinden ürken, korkan mahcup bir çocuktum. Ama İstanbul'da Eyüp' de işçi yatağında sınıf kavgasını sosyalizmi öğrendim. Dünyayı tanımak yetmez, onu değiştirmek için mücadele etmek gerekir düsturu ile hareket ettim. Bir İrlanda ata

Doç. Dr. H. Neşe Özgen'in bu çalışmasının hareket noktalarından biri, bu yıl 60. yıldönümüne geldiğimiz, siyasal tarihimizde 33 Kurşun adıyla bilinen, halk arasında Geliye Seyfo olarak anılan, 1943'te Van-Özalp'ta, 'sınır kaçakçılığı yaptıkları' gerekçesiyle 33 köylünün Kutur Deresi yatağı Çilli Gediği mevkiinde öldürülmesi olayını, toplumsal hafızanın politikaları üzerinden ve sosyolojik olarak yeniden ele almaktır...

Tüstav`ın 3. Genel Kurulu`nun arife günü, 18 Aralık 2004`te yapılan 1920-21`ler Türkiyesi ve Mustafa Suphi`lerin Dönüşü sempozyumu, 2 oturum ve 1 atölye çalışması olarak yapıldı. Oturum ve atölye çalışmalarına katılımın oldukça yüksek olduğu sempozyumda, gerek oturumlar, gerekse atölye çalışmaları soru-cevap-katkılarla birlikte öngörülen süreleri aştı. Bu kitapla, zaman yokluğu veya kısıtlılığı nedeniyle sempozyumu izlemeyenlere sempozyumda sunulan tebliğleri ve soru-cevap-katkı bölümlerini sunuyoruz. ...

Sarı Defter 16 : Aralık'sız - Türkiye Sosyal Tarih Araştırma Vakfı (Tüstav)

Georgi Dimitrov'un adı, dünya çapında Nazilerin açtığı Leipzig davasındaki ünlü savunmasıyla duyuldu. 1935'teki VII. ve son kongresinden kapanışına kadar Komünist Enternasyonal'in (Komintern) Genel Sekreterliğini yürüten Dimitrov, Bulgaristan'da 9 Eylül 1944 devriminden sonra kurulan halk demokrasininin başbakanı olarak toplumsal dönüşümlerin mimarı oldu. 9 Mart 1933 ile 31 Ağustos 1939 tarihleri arasında Georgi Dimitrov'un Rayhstag yangını nedeniyle tutuklandığı tarih ile 2. Dünya Savaşı'nın arifesindeki

Birleşmiş Milletler 1975 yılını Dünya Kadın Yılı ilan etti. Aynı yılın Haziran ayında İstanbul'da Çeliktepe'de bir gecekonduda İlerici Kadınlar Derneği isminde bir dernek faaliyete geçti. Bu dernek üç yıl sonra Uzunköprü'den Van'a, Samsun'dan Adana'ya kadar şubeleri olan kitlesel bir kadın örgütüne dönüştü...

Nail V. Çakırhan'ın 1947-1950 yılları arasında Sultanahmet ve Aydın cezaevlerinden Halet Çambel'e gönderdiği mektuplar şiirsel tatlarıyla hem tarihe tanıklık ediyor, hem de bu türün seçkin bir örneğini sunuyor: Saat öğle sonu 5. Locaların teneffüs zamanı. Çimento hapisane avlusundayız. Hep o günlerin hayali içinde, bu, sevdalı bir yürek gibi lekesiz akşam havasını, adeta bir hürriyet havasıymış gibi içime dolduruyorum: ve 'Sevmek mükemmel şey, delikanlım Sev bakalım Madem ki kafanda yıldızlı bir gece var Be

7 Ekim 1987 tarihinde Brükselde Behice Boran ile Haydar Kutlu (Nabi Yağcı) yaptıkları basın toplantısıyla Türkiye İşçi Partisi (TİP) ile Türkiye Komünist Partisinin (TKP) Türkiye Birleşik Komünist Partisi (TBKP) adı altında birleşme kararı aldıklarını açıkladılar. Basın toplantının ertesinde Behice Boran 10 Ekim 1987de yaşama gözlerini yumdu. 16 Kasım 987de TİP ve TKP Genel Sekreterleri Nihat argın ve Haydar Kutlu (Nabi Yağcı), TBKPyi yasal olarak kurmak üzere Türkiyeye döndüler. Bu tarihsel olayların 20. Y

Bundan otuz yıl önce, Birikim Yayınları arasında, Jülide Ergüder´in eski harflerden çevrimyazılarını yaparak hazırladığı 1927 Komünist Tevkifatı - İstanbul Ağırceza Mahkemesindeki Duruşma başlıklı kitaba uzun bir sunuş yazmıştım. Bu kere TÜSTAV´daki arkadaşlarım aynı dava için daha geniş bir çalışma yapmışlar. Eski kitapta, esas itibarıyla Vakit gazetesinin 17-24 Ocak 1928 günlü sayılarından duruşma haberlerinin tamamı veriliyordu. Elinizdeki kitaptaysa, ilk bölümde 1927 Kasım ayındaki tutuklama haberleri ç

1919 yılında kurulan Türkiye İşçi ve Çiftçi Sosyalist Fıkrası Organı Kurtuluş dergisinin 1919-1920 yıllarında Berlin'de bir ve İstanbul'da beş sayı yayımlanan nüshaları yeni harflerle ve bugünkü dilde yeniden bu kitapta yer alıyor. Kitapta Kurtuluş Dergisi'nin daha önceki basımı sonucu açılan dava dosyasına da yer veriliyor. Türkiyeli Marksistlerin ilk belgelerinden biri olan Kurtuluş Dergisi üzerinde durulmayı hak ediyor.

Bu ülkede evrensel demokrasi değerlerinin yerleştiğini görmek istiyorum. Farklı olanın baskı görmediği, az olanın sesini duyurabildiği, karşıtı olsa bile var olma hakkının savunulduğu bir ortamda, bu ülkede yaşamak istiyorum. Hoşgörü değil, varolma hakkı istiyorum...Kızıl rengi seçenler, bunu umut etti. Umut etmeye devam ediyor.

1926 Viyana Konferansı'yla açılıp Ekim 1927'de TKP'de büyük bir kırılmayla, sadece tevkifat anlamında değil, tarihsel anlamda büyük bir kırılmayla noktalanan sürece ilişkin belgeleri Sinan Dervişoğlu'nun titiz çalışmasıyla bilgilerinize sunuyoruz. Bu çalışmayla TKP Merkez Komitesi'nin ve Dış Bürosu'nun 1926-1927 yılları boyunca yaptığı çalışmalar, aralarındaki tartışmalar, iç ve karşılıklı işleyiş biçim ve sorunları erişebildiğimiz Komintern belgeleri çerçevesinde bilinir hale geliyor. O dönemde kullanılmış

1970 yıllarında başlayarak aklımdakileri ve birikimlerimi bir süzgeçten geçirerek kağıt üzerine aktarıyorum. Partililik anlayışım gereği, gizli partideki her türlü görevimde, parti üst organlarına ve yönetimine yazdığım her türlü raporun, ikinci nüshasını kendim için ayırma anlayışım olmadı. Bu metin içinde olaylarda isimlerini unuttuğum kişiler olacaktır. Türkiye Komünist Partisi'nin Avrupa çalışmalarına katılmış arkadaşlarım, yoldaşlarım da kendi yaşadıklarını yazarlarsa, benim bu çalışmam daha da anlam k

1926 Viyana Konferansı'yla açılıp Ekim 1927'de TKP'de büyük bir kırılmayla, sadece tevkifat anlamında değil, tarihsel anlamda büyük bir kırılmayla noktalanan sürece ilişkin belgeleri Sinan Dervişoğlu'nun titiz çalışmasıyla bilgilerinize sunuyoruz. Bu çalışmayla TKP Merkez Komitesi'nin ve Dış Bürosu'nun 1926-1927 yılları boyunca yaptığı çalışmalar, aralarındaki tartışmalar, iç ve karşılıklı işleyiş biçim ve sorunları erişebildiğimiz Komintern belgeleri çerçevesinde bilinir hale geliyor. O dönemde kullanılmış

1919 yılında kurulan Türkiye İşçi ve Çiftçi Sosyalist Fıkrası Organı Kurtuluş dergisinin 1919-1920 yıllarında Berlin'de bir ve İstanbul'da beş sayı yayımlanan nüshaları yeni harflerle ve bugünkü dilde yeniden bu kitapta yer alıyor. Kitapta Kurtuluş Dergisi'nin daha önceki basımı sonucu açılan dava dosyasına da yer veriliyor. Türkiyeli Marksistlerin ilk belgelerinden biri olan Kurtuluş Dergisi üzerinde durulmayı hak ediyor.

2005 Kasım'ında Türkiye İşçi Partisi'nin TİP'in 1965 seçimleriyle parlamentoya girişinin 40. yıldönümü dolayısıyla Galatasaray Üniversitesi Aydın Doğan Salonu'nda düzenlenen sempozyum/panel/sohbet, TÜSTAV'ın bu tarzda örgütlediği ilk toplantı oldu. Etkinliğin sempozyum bölümünde, TİP üzerine çalışmalar yapmış ve yapmakta olan bilim insanları tebliğlerini sundular. Kitapta bu tebliğler, katılımcılar tarafından gözden geçirilmiş ve kısmen genişletilmiş olarak yer almaktadır.

1 Mayıs Afişleri albümü, 1976'dan bugüne 80 afiş ve 1900'lerin başından 18 belge içeriyor. Albümdeki yüzyıl başına ait belgeler, dönemin teknolojisi gereği klişe tekniğiyle çoğaltılmış 1 Mayıs bildirilerinden ya da sosyalist gazetelerin özel sayılarından oluşuyor. Tamamı TÜSTAV-DİSK Arşivi ve TÜSTAV-Komintern Arşivi'nden yararlanılarak hazırlanan albümün sunuş yazıları arasında Mete Tunçay'ın, yüzyıl başındaki 1 Mayıs kutlamalarına ilişkin değerlendirmesi de yer alıyor. Yine tamamı sendikalar tarafından ku

Bu kitap Türkiye emek ve çalışma ilişkileri tarihinde önemli bir yer tutan Paşabahçe 1966 grevinin 40. yılında yayınlandı. Paşabahçe 1966 grevi binlerce, onbinlerce grev ve işçi eylemi içinde özel bir yere sahip. Emek tarihinde kimi fabrikaların ve eylemlerin ayrı bir önemi vardır. Bu fabrikalar ve eylemler bir başlangıç noktası, kırılma noktası veya kuşaktan kuşağa aktarılan bir deneyim yaratmıştır. Kapsamlı bir Türkiye emek tarihi yazımında fabrika, grev ve eylem monografileri önemli bir yer tutacaktır.

Kısaca tarihleri hatırlarsak 16 Kasım 1987 Pazartesi günü yuryda dönüp gözaltına alınışımız ve tutuklanışımızdan başlayarak 4 Mayıs 1990 tahliyemize kadar tam 900 gün süren tutukluluğumuz ve sonrasında da ancak 1992'nin 9 Temmuz'unda beraatımızla son noktası konmuş olan bu dava başlı başına ayrı bir hikaye olmalıydı. Ama onu ayrı kılan yalnızca şimdiye kadar başımızdan geçen en uzu süreli dava olması nedeniyle değil; diğer birçok noktada da öncekilerden ayrı ve farklıydı bu dava.