Dil bilim, dilin iç ve dış yapısına ait unsurları araştıran, diller arası ilişkileri inceleyen ve ilişkide bulunduğu birçok farklı dalla ayrılmaz bağları olan geniş bir bilim alanıdır. Dil bilimin önemli alt dallarından biri ise adbilimdir. Dış dünyadaki tüm adlandırmaları ve bu adlandırmalara ait sistematiğin konu edildiği bu alanda adlandırmaya ait yer adları, su adları, hayvan adları, karakter adları, bitki adları vb. gibi birçok alt adlandırma alanı söz konusudur. Bu alanlardan biri de insanoğlunun teme

Şair, yaşadığı zamanın çocuğudur. Çağından alır ve çağına verir. Yapıp ettiklerimizin bir sonucu olan dünyanın bugünkü hali herkes gibi beni de fazlasıyla üzüyor. Yaşadıklarımı, gördüklerimi ve duyduklarımı acı bir meyveye dönüştürerek şiirimin sırtına yükledim. Kendimi anlatıyor gibi görünüyorsam da aslında evrenin bir mikro öznesi olarak bütün insanlığı ve öncelikli olarak kendi insanımı anlatıyorum. Ateşi, kucağıma aldım; ağıtı, yüreğime… İnsanım, insanlığın acısı yüreğimi yaktıkça şiire sığınıyorum.

Geçmişle bugün arasında köprü kuran asıl kaynaklardan biri olan hikâye, yüzlerce yılın kökleştirdiği birikimiyle hâlâ yaşamaktadır. Türk edebiyatında hikâye, romandan farklı olarak kökleriyle birlikte var olmaktadır. Öte yandan modern yaşamın tüm koşulları Türkçeye ve Türk hikâyesine bir biçimde karışmaktadır. Kopuk, geleneğin de modern şartları kavradığını gösteren hikâyeleri içermektedir. Samimi bir üslupla kaleme alınan hikâyelerde Anadolu insanının hüzne bulaşmış sevinci, asırlar ötesinden gelen irfanın

Çeviri tarihini ele alırken çevirinin öznesi çevirmenler bir araştırma konusu olarak hep üst sıralarda yer almıştır. Bu eserde, idareci ve mütercim kimliğiyle öne çıkan Ali Kemalî Aksüt çeviri tarihine düşülen notlardan biri olarak yerini almıştır. Hayatının çeşitli dönemlerinden kesitler sunduğumuz Aksüt hem yazar, hem mütercim olarak bir çok esere imza atmıştır. Yazdığı ve tercüme ettiği eserlerin ayrıntılı kaynakçalarını bu çalışmada bulabilirsiniz. Yaptığı çeviri çalışmalarından birçok örnek çeviri amaç

Hepimiz Altay kazanından çıktık der bilge yazar Cengiz Aytmatov. Altaylar, asırlardır Türk’ün beşiği, varoluş eşiğidir. Kanla sulanan toprak Türk’ün mabedidir. Bugün dünyanın her yerine yayılan Türk ırkı; kökü bir, özü bir, bayrağı ayrı milletler olarak varlıklarını sürdürmektedir. Bugün Türk dünyasını birleştirmeye doğru atılan her adım, geçmişin turan ülküsüne bir özlemdir. İsmail Gaspıralı’nın “Dilde, işte, fikirde birlik.” sloganı bugün her zamankinden daha yakındır. Türk dünyası üzerine yapılan her çal

1980 yılı Türkiye Cumhuriyeti’nin sosyal ve siyasi yapısında önemli kırılmaların yaşandığı dönemeç niteliği taşımaktadır. Hem bireysel hem de toplumsal düzlemde dinamik dizgeler içeren bu süreç, yazınsal evreni biçimsel ve biçemsel bakımdan şekillendirir. Psikolojik ve sosyolojik bakış açısının öncelendiği dönem eserlerinde insanın ‘bireysel/ küçük tarihini’nin belirleyicisi, siyasi tarihin yansımalarından oluşur. Çoğul bakış açısının, çok sesliliğin, çok katmanlılığın belirginleştiği yapıtlarda tek zincirl

Binbir Gece, Binbir Gündüz ve El-Ferec Baʽde’ş-sidde adlı eserlerde farklı varyantları bulunan Seyfü’l-mülūk ve Bediʽü’l-cemâl hikâyesi, Yusuf u Züleyha ve Leyli vü Mecnun hikâyeleri gibi çok sevilmiş ve farklı dönemlerde Türkçeye aktarılmıştır. Bu çalışmada, XVI. yüzyılda Çağatay yazı dili ile Meclisî tarafından kaleme alınan Ḳıṣṣa-yı Seyfü’l-mülûk eserinin Özbekistan Bilimler Akademisi Ebû Reyhan el-Birûnî Şarkşinaslık Enstitüsü Kütüphanesi’nde bulunan iki el yazma nüshası ve 1840’ta Kazan’da yapılan taş

XVII. yüzyılın ikinci yarısında Diyarbakır’da dünya gelmiş olan Refī‘ Klasik Türk edebiyatı ekolünün son dönem şairlerindendir. İlk gençlik yıllarını Diyarbakır’da geçiren Refī‘, 1786’da Sultan I. Abdulhamid devrinde otuz yaşlarında iken İstanbul’a gelmiş ve Diyarbakır valiliği yaptığı sırada tanıştığı Sadrazam Yusuf Ziya Paşa’nın himayesine girmiş, ona kasideler sunmuştur. İstanbul’da ne kadar kaldığı bilinmeyen şair, mesleği itibariyle birçok şehirde bulunmuştur. Devrinde şairliğinin yanında ilmi, açık sö

Esas adı Abdülhamit Sağıroğlu olan Hâmî, Lutfullah Hâzım’ın kardeşi, Sağıroğullarından Abdunnafi Efendi’nin oğludur. 1879 tarihinde Kilis’te doğan Hâmî ilköğrenimini Kilis’te tamamlamış, Kilis’te medreseye başlamış ancak medrese tahsilini Halep’te bitirmiştir. İyi derecede Arapça ve Farsça bilen şair geçimini çiftçilikle sağlamıştır. Şairin vefat tarihi 1957’dir. Hâmî, Divân şiirinin kültürel birikimine hâkim bir şairdir. Divançede bulunan şiirlerinin önemli bir kısmını oluşturan gazellerinde aşk, sevgili

Edim bilimi, anlamın dil kullanımıyla değer bulması esasına dayanmaktadır. Bu bakış açısına göre dil, basit kodlamalardan oluşmamakta; tercihlere bağlı olarak şekil almaktadır. İfadeleri şekillendiren dil içi ve dil dışı durumlar da temelde bir “eylemi” gerçekleştirmekle özdeştir. Bu eylemlerin başında ise bilginin doğrudan ya da dolaylı olarak aktarıldığı “iletişim kurma eylemi” yer alır. Yazıldığı çağda iletişim kurma görevini üstlenen Şecere-i Terākime, yazılış sebebi ve yazarının toplumdaki konumu itiba

Bu kitapta, harf devrimi ve dil devrimi konuları bir uzman gözüyle ele alınmıştır. Harf devrimi Cumhuriyet aydınları tarafından çok tartışılmış; bazı kesimler, Arap harfleriyle yazılmış binlerce eserlik kültür hazinesinin terk edilerek Türklerin bir gecede cahil kaldığını dile getirmiş ve devrimi gerçekleştirenleri örtülü de olsa suçlamıştır. Oysa Arap alfabesinin Türkçeyi karşılamaktaki yetersizliği daha Tanzimat’ın ilk yıllarında Osmanlı aydınları tarafından tartışmaya açılmış; bir taraftan alfabenin ısla

Söz dizimsel yapı, bir dilin kelimelerinin kelime grubu ve cümle şeklinde ilişkilenme kaidelerinin toplamı ve sistemidir. Söz dizimi ise kelime grupları, cümle ögeleri ve cümle türlerinin oluşum yollarını, özelliklerini, çeşitlerini inceleyen dil bilgisi dalıdır. Bu kitap, Azerbaycan Türkçesi söz diziminin ayrıntılı olarak incelendiği, orijinal eserlerden tek tek seçilen örneklerle desteklendiği ve Türkiye Türkçesi söz dizimiyle detaylı bir şekilde karşılaştırıldığı bir eserdir. Eserde Azerbaycan Türkçesini

Rus İmparatorluğu Orta Asya’yı işgal ettikten sonra yerel halkın diline ve dilin yönetimde kullanılmasına karşı ilgisiz bir tavır sergileyerek bölgedeki resmî işlerini kendi dillerinde yürütmüş ve ilk başlarda yerlilerin dilini öğrenme ihtiyacı duymamıştır. Ancak bu tutum zamanla idari ve yargı işlerinin aksamasına, halkla iletişim kurmada güçlüklere yol açtığı için yerel dillerin öğrenilmesine yönelik birtakım çalışmalar başlatılmış, diğer yönden yerli halk için de Rusça öğrenme gereksinimi doğmuştur. Böyl

Bu çalışma, Recaizade Mahmut Ekrem’in şiirlerindeki muhteva ve şekil yeniliklerini göstermeyi, Türk şiirinin yenileşme serüvenini Recaizade şiirleri bağlamında okumayı amaçlamaktadır. Recaizade Ekrem’in şiirleri diğer eserlerinin yanında geri planda kalmıştır. Bunun belki de en önemli sebebi Araba Sevdası ve Talim-i Edebiyat gibi iki büyük eserin sahibi olarak Recaizade’nin, şair Recaizade’ye gölge düşürmesidir. Hâlbuki Ekrem’in kişiliğini ve edebî anlayışını en iyi yansıtan yapıtları tiyatro, roman ve

Roman, edebî tenkit sahasında popülerliğini her dönemde muhafaza eden bir tür olmuştur. Türk edebiyatına girdiği günden beri katlanan bir ilginin merkezi olan roman türü ve örnekleri hakkında süreli yayınlarda pek çok uygulamalı ve teorik değerlendirme yayımlanmış ve yayımlanmaya devam etmektedir. Bu çalışma, II. Meşrutiyet dönemi Türk edebiyatında romana dönük perspektiflerin süreli yayınlardaki izini sürmektedir. Yirminci yüzyılın ilk çeyreğinde romana ve tenkit türüne dair öne çıkan kuramsal ve kavramsa

Lâle Müldür’ün şiir yolculuğunun önemli duraklarından biri Saatler/Geyikler’dir. Akademisyen şair Emel Koşar, Lâle Müldür Şiiri-Saatler/Geyikler’in Felsefî Temelleri’nde Lâle Müldür’ün adı geçen eserinde Rainer Maria Rilke’nin Saatler Kitabı’nın ve Şeyh Gâlib’in Hüsn ü Aşk’ının izlerini sürüyor. Emel Koşar, Müldür’ün şiirlerinde geleneği dönüştürme şeklini örneklerle gösteriyor.

Bilgi güç müdür? Kuanşi İm Pusar’ın güç göstergeleri nelerdir? Tanrının temsilcisi olan dedektifin kaostan düzen yaratma gücü sosyal medyada nasıl şiddet diline dönüşür? 19 yüzyıl sözlüklerinde ya da Türkmen atasözlerinde “güç” nasıl ele alınmıştır? Edip Ahmet’in “Hakikat”lerinde yer alan güç Dede Korkut Hikâyeleri’nde nasıl karşımıza çıkar? Gramsci’nin hegemonyasından bir reklam çekiciliğine doğru uzanan “güç” kavramı günümüz ikili ilişkilerinde nasıl şekillenmiştir? Elinizdeki bu kitap “güç” kavramını

Bu kitapta iyiliğin, doğruluğun, nezaketin ve hakkaniyetin bir insanın ruhunda, davranışlarında ve nihayetinde dünyasında bir arada nasıl bulunabileceği anlatılmaktadır. Bir insan olarak toplumda doğru bir konumda bulunmak, birey olarak kendini önce kendine daha sonra da çevreye doğru ifade etmek, doğru ve iyi bir ahlak üzerinde bulunmak, edepli ve terbiyeli bir insan olmak ve böyle de anılmak bir insanın her zaman isteyebileceği ve arzuladığı bir seviyedir. Bu kitap da Karamanlı Ortadoks Türklerin 19 y

Bu eserde, Sibirya Türk lehçelerindeki (Altay, Hakas, Tuva ve Yakut) kuş adları etimolojik ve yapısal özellikleri açısından incelenmiştir. Sibirya Türk lehçelerindeki kuş adlandırmalarının tarihî Türk lehçelerinde nasıl bir görünüm sunduğu da tespit edilmeye çalışılmıştır. Ayrıca, söz konusu Türk lehçelerindeki kuş adlarının bilimsel adlandırmalarıyla birlikte karşılaştırmalı bir listesi ilk defa bu eserde bir araya getirilmiştir.