Medeniyetlerin deneyimleye geldiği felaketlerin etkisine dair sorgulamalar düşünce dünyasının vazgeçilmez görevidir. 21. yüzyılın serüveni, bu süreğen fenomenin yeni bir versiyonuyla ivmelenen dehşet manzaralarıyla başlamıştır. Tarihsel deneyimlerin ve bilimsel gelişmelerin ışığında ve geleceğin tahminine matuf her sorgulama çağdaş dünyanın her şeyi kuşatan risklerin meydan okumalarına karşı bir varoluşsal zırh arayışını temsil eder. Hayatın dinamizm üzerine inşa edildiği bir çağda görünmeyen bir tehdidin h

“Tarihsiz ya da geçmişi olmayan bir ilerleme yoktur. Her ilerleme, tarihsel bilgi birikimi üzerine kurulur; ancak onun ötesine geçer. Ayrıca, geçmiş, daha önceki zamanlarda gerçekleştirilen birçok yeni başlangıcı içinde barındırır.” Onur Bilge Kula Felsefede İlerleme ve Çağdaşlaşma Kavramları adlı bu önemli çalışmasında, ilerleme ve çağdaşlaşma kavramlarını Kant, Hegel, Marx, Bloch, Adorno, Habermas gibi filozofla-rın yapıtlarını irdeleyerek ele almakta ve bu kavramların Anadolu kültür tarihi içerisindeki y

R.U.R. (Rosumovi Umelí Roboti) 1920 yılında yayınlanmış bilimkurgu tiyatro oyununun adıdır. Oyun ilkin Prag`da 1921 yılında sahneye konmuştur. Robot kelimesi de, ilk Karel Capek`in bu eserinde yer almış ve daha sonra tüm dünyada kullanılır olmuş, “robot” daha önce kullanılan otomat ve android kelimelerinin yerini almıştır. R.U.R. Sanayi devriminin iktisadi, etik ve toplumsal sorunlarıyla karşı karşıya kalan Avrupa insanının gelecekle ilgili kaygılarına ışık tutması açısından önemlidir. 20. yüzyılın başınd

Aristoteles’in en önemli metinlerinden biridir Metafizik. Başları arkhe kavramı çerçevesinde kendisine gelesiye kadarki bir felsefe tarihi olarak okunabilecek bu yapıtında Aristoteles, asıl olarak bilgi/bilim ile varlığın ne olduğu, bunlar arasındaki ilişkinin ne olduğu sorularını ele alır. Sorduğu tam olarak da “Felsefe nedir?” sorusudur. Bu soruya verdiği yanıt, hocası Platon’a yönelttiği eleştiri olarak da ele alınabilir.

Faust varoluşun gizlerini çözmesine olanak sağlayacak “toplam bilgi”ye ulaşmayı arzular. Oysa “toplam bilgi”ye ancak “Tanrı” sahiptir. Faust bir anlamda “Tanrı” gibi olmak, kendisinde “Tanrı”yı var etmek ister. Ancak geldiği yer, Sokrates’in: “Bildiğim tek şey hiçbir şey bilmediğim” sözü olmuştur. “Tanrısal bilgi”yi inkâr eden Mephistopheles’e “ruhunu satmak” tutkularının tatminine değer. “Aşkınlık” (“Tanrı” gibi olma, her şeyi bilme, sonsuzluğa ulaşma arzusu) ile “içkinlik” (insanlık durumunun sınırlılığı,

Onur Bilge Kula, bu ayrıntılı çalışmasında, “bir halkın ve bu halk içinde yaşayan bireylerin düşünme, eyleme biçiminin, bilgi, sanat, din gibi alanlardaki üretimlerinin ve anlatım biçimlerinin toplamı, yaşamı biçimlendirme tarzı olarak tanımlanabilir” dediği kültür kavramını, bu kavramın dil ve ulus kavramlarıyla olan ilişkisini Herder, Kant, Hegel, Marx, Nietzsche, Gramsci, Bloch, Habermas, Weber, Adorno, Asmann, Kuçuradi gibi filozofların yapıtlarına başvurarak ele almakta ve yaşadığımız ülkeyle ilgili ön

CENAZE EVİ/ŞENLİK EVİ ve ANNEM SEN MİSİN? YAZARINDAN YENİ BİR ÖYKÜ Alison Bechdel yaşamı boyunca insanüstü gücün sırrını çözmeye çalışır. Arayışı onu kitaplara, etkilendiği yazarların yaşamını incelemeye, bekaret yeminine, çok aşklı olmaya, başkaldırıya, terapiye, en çok da çeşitli sporları denemeye iter. Kayak, bisiklet, karate, yoga, ağırlık kaldırma dahil, nerdeyse her spor dalında çabalayıp durur. Kendi kendine yeterli olma düşüncesi saplantısı haline gelir. Ancak zamanla yaşlanıp, eski gücünü

Spengler teknolojinin insanlık tarihinin hiçbir döneminde zamanındaki kadar etkili olmadığını belirtir. Bu dönemde toplum hemen her yanıyla teknoloji tarafından dönüştürülmüştür. İnsanın duyguları, düşünceleri, hatta davranışları teknoloji tarafından belirlenmektedir. Makine gibi işleyen bir insan yaşamı ve dünya görüşü giderek baskın hale gelmektedir. Teknoloji sosyal ve toplumsal yapıyı da derinden etkilemekle kalmamış bizim bu dünyadaki varlığımızı da tehdit eder hale gelmiştir. Teknoloji insanın dünyaya

Çağımızda artık bütün dünyaya yayılmış olan bunalımı aşma kaygısı taşıyanların Kierkegaard, Marx ve Nietzsche’nin düşüncelerinden öğreneceği çok şey vardır. Çünkü günümüzün en temel sorunlarının ardında yatan nedenleri sorgulamak ve bu sorunları aşmak için felsefecilerin öncelik tanıyacakları şey, örneğin kültürlerarası sağlıklı bir dialog değil, bu dialogun da yapılabilmesinin koşulu olabilecek insan görüşleri olsa gerek. 19. yüzyılda olduğu gibi, günümüzün çeşitli toplum ve kültürlerinde, geleneksel düşün

Felsefe sorunlara dair bu birlikte düşünme edimini tarihsel bir perspektifi gözönünde bulundurarak gerçekleştirecektir. Sorun(lar) filozoflarla birlikte karşılaştığımız, düşünme yolunda önümüze çıkan “çıkmaz”lardır. Bu sorunları çözebilmenin, çıkmazlardan kurtulabilmenin yolu ancak “birlikte düşünme” edimiyle gerçekleşir. Ama sorunların “güncelliği”, şu an önümüzde duruyor oluşları, filozofları -onları tarihsel bağlamlarına yerleştirmenin ve bu tarihsel bağlamları içinde anlamanın yanında- aynı zamanda zama

Porphyrios’un Isagoge’si felsefe ve mantık alanında yüzyıllar boyunca etkili olmuş ender yapıtlardan biridir. Felsefe tarihçileri ve filozoflar tarafından çok çeşitli zamanlarda ele alınmış, değerlendirilmiş olması, hiç kuşkusuz onun içeriğinden kaynaklanmaktadır. Bir yandan Aristoteles’in Kategoriler’i ile kurduğu ilgi, öte yandan da sezinlettiği felsefi sorunların her zaman taşıdığı güncellik (çünkü asıl, gerçek felsefe soruları güncelliklerinden hiçbir şey yitirmezler), felsefe ile ilgi kuran kişilerin b

Bu kitapta günümüz etiğinin temel tartışma konularından birisi olan etikte nesnellik-öznellik sorunu, “Etik olgular gerçekten var mıdır?” sorusu etrafında dönen ontolojik problem ve “Etik olguları nasıl biliyoruz?” sorusunu yanıtlamayı merkeze alan epistemolojik problem olarak ele alınmakta; etik nesnelciliğin ve etik öznelciliğin temel savları temsilcilerinin ağzından ortaya konulmaktadır. Günümüz etik düşüncesinde nesnellik-öznellik ikileminin “olgu” ve “değer” ayrımından kaynaklanan bir sorun olduğu, sor

Kant: Duyumsamanın Temel Kavramları, Immanuel Kant’ın Saf Aklın Eleştisi (Kritik der reinen Vernunft) başlıklı ilk Kritik’inin “Transzendental Estetik” başlıklı temel kısmının, altı bölümde ele alınmasından oluşmaktadır. Amaçlanan, Kant’ın Kritik’ini okuyanlar için hem genel bir çerçeve sağlamak hem de güç okunan birtakım kısımları ayrıntılı bir biçimde serimlemektir. Amaçlardan ilkinin gerçekleştirilebilmesi için Kant’ın sorularının ve bu sorulara verdiği yanıtlarının felsefe tarihi içerisindeki yeri göste

Aristoteles’in bu metni iki temel kısma ayrılmakta ve bunların ilkinde, insan olamayacak olan kimi hayvanların da kendisinden pay aldığı bir olanak olan mneme’den (anımsama) söz edilmekte. Anımsamanın duyumsama (aisthesis) ve imgeleme (phantasia) ile sıkı bir bağlantısının olduğunu savlayan Aristoteles, bu bağlantıları açık kılmak için her bir duyuma özgü olan duyumsamaların genel olarak nasıl kurulduğunun yeniden üzerinden geçmekte ve bir pathos (bir iz/izlenim, bir etkilenim) olarak duyumsamayı bu kısımda

Hukukta ve Yargıda Etik Kısa Özet Hukukun etikle ilişkisi tartışmalıdır. Soru bazen doğrudan “Hukuk etiksiz olabilir mi?” biçiminde, bazen de değerler dolayımında “Değerlerden bağımsız bir hukuk olabilir mi?” biçiminde sorulagelmiş; ama hukukun etikle ilişkisi hep hukuk felsefesinin ana tartışma konuları arasında yer almıştır. Bu kitapta yer alan yazılarda hukukun değerlerden bağımsız olamayacağı, hukukun etik temellere dayalı olduğu, adalete dayalı olmayan hukukun hukuk olamayacağı iddia edilmektedir.

Her gerçek filozof aynı birkaç sorunun tam ortasında yepyeni ve tek başına durur. Öyle durur ki, sorgulama işine bizzat kendisis el atmayı becerememişse, ona ne bir tanrı ne de bir şeytan yardım edebilir. Ancak bu olduysa, kendine benzeyen başka kişilerden öğrenebilir ; gayretli bir öğrencinin ve bir yazmanın hiç beceremediği bir tarzda, gerçekten öğrenir. Kitap Aristoteles’in Metafizik adlı yapıtının IX. Kitabında ele alınan olanaklılık ile etkinlik hali üzerine yazılanları, bir felsefe incelemesini felse

İlişki temelli bir canlı olarak varlığımızı sürdürebilmek için anlamak, anlatmak ve anlaşılmak zorundayız. Toplumsal yaşamın kalbinde yer alan ve iletişimin vazgeçilmez bir unsuru olarak her gün bize yeni bir ‘hayat’ sunan dil, kanıksadığımız ve ‘elde var bir’ saydığımız için değerini kolaylıkla gözden kaçırabildiğimiz mucizevi bir olgu. Oysa yaşamın çok yönlü akışı içinde duygu ve düşüncelerimize tercüman olan dile ilişkin kimi temel sorular çoğu zaman aklımızdan hiç geçmeyebiliyor: Nasıl oluyor da birbiri

Burroughs Mars Üçlemesi’nin son kitabı olan Mars’ın Kumandanı’nda John Carter on iki yıllık ayrılıktan sonra, neredeyse Mars’ı baştan başa geçip serüven dolu arayışlardan sonra karısı Dejah Thoris’e kavuşur. John Carter artık Mars’ın Kırmızı, Yeşil, Kara, Beyaz ve Sarı halkını bir araya getirmiş, Mars’a barış getirmiştir. “Yargıçlar,” dedi, “sadece tek bir hüküm olabilir. Artık John Carter Helium Prensi olarak kalamaz” –durdu– “onun yerine Jeddakların Jeddakı, bütün Barsoom’un Kumandanı olsun!” Otuz