"Benim yetişme tarzım rasyonalisttir. Hukukî çalışma ve incelemeler bana, inandırıcı bir şekilde tarif ve ispat edilemeyen her şeyi reddettirmiştir. Muhakkak ki, ben namaz, oruç vesaire gibi İslâmî vazifelerimi tasavvuf! sebeplerle değil, hukukî sebeplerle ifâ ediyorum. Rendi kendime diyorum ki: Allah benim Rabb'imdir. Sâhib'imdir. O bana bunları yapmamı emretmiştir, o halde yapmalıyım. Bundan başka, hak ve vazife birbirine bağlıdır. Allah bunları ben istifade edeyim diye bana emretmiştir; şu halde ben O'na

İslam dünyası kompleksiz diyebileceğimiz bir tavırla bütün bu kültürleri tanımaya, anlamaya, tenkide ve seçmeye tabi tutarak benimsemeye, bir tür içselleştirmeye yönelmiştir. Bu ameliyenin neticesinde yalnız İslam felsefesi ortaya çıkmakla kalmamış, kelam, tasavvuf, fıkıh usulü, tefsir başta olmak üzere nerde ise bütün İslami ilim alanları bir şekilde bu kültürlerden etkilenmiş, yer yer değişime uğramış ve zenginleşmiştir. Yunan felsefesinin ürünlerini günümüze ulaştıran kanallar arasında İslam dünyasında o

II. Meşrutiyet devrinde müstakil bir siyasî-dinî-fikrî hareket haline gelen İslâmcılık düşüncesi bu eserde ana metinlerden yola çıkılarak ele alınıyor. İslâmcıların hilafet, meşrutiyet, istibdat, muhalefet, meclis, fırka (parti) kavram ve kurumları konusundaki temel yaklaşımları karşılaştırmak ve tenkitçi bir metodla ele alıyor. Tamamı üç cilt olması planlanan serinin bu ilk ve genişletilmiş ikinci baskısı olan kitapta; üç bölüm halinde İslâmcıların İttihat ve Terakki, ilmiye ve tarikatlarla, matbuatla müna

İslâm toplumu canlı ve hareketli olduğu dönemlerde, ihtiyaçları doğrultusunda kendi meselelerini kendisi ortaya koyuyor ve yine kendisi çözmeye çabalıyordu. Bu meseleler miadlarım ve tabii ömürlerini doldurunca da yerine lüzumlu ve güncel olanlarını koyuyor, eskilerini kültür deposuna kaldırıyordu. Yabancıların dışardan empoze ettikleri çözümler konusunda da son derece dikkatli davranıyordu. İslâm düşüncesinin duraklama ve gerileme döneminde zamana, mekâna, sosyal şartlara göre gündem oluşturamamış ve eski

Dinî, siyasî ve kültürel bir hareket olarak İslâmcılık batılılaşma ve modernleşme vakıasıyla yüz yüze gelen İslâm dünyasının değişik coğrafyalarında birbirine benzer kalıplarla ortaya çıktı. II. Abdülhamid döneminde İttihad-ı İslâm adı altında siyasî bir kalkınma ve kurtuluş ideolojisi olarak benimsendi ve tahkim edildi. II. Meşrutiyet'in ilanından sonra etkili bir fikir hareketi özelliğini kazandı ve din, siyaset, kültür alanlarının hemen hepsinde gözardı edilemeyecek ürünler verdi. Batılılaşma ve Türkçü

Devamlı hasret olan vecd ile, niha-î vuslat hali yaşatan huzur, acaba birbirinin zıddı haller midir? Görünüşte öyle olmakla beraber, hakikatte vecd ile huzur, birbirine zıt ve aykırı davranışlar değildir. Tasavvufun gayesi olan huzura, vecd yolu ile ulaşmak zarûridir. Ancak, huzura ulaştıktan sonra, dervişte vecd yok olmuyor. Aynı huzur mertebesinin, hayatının her ânında bozulmadan, zayıflamadan devamı mümkün olmadığına göre, derviş huzura yükselmek için her defasında vecdin kanatlarını açmaya muhtaç oluyor

İnsanoğlunun her coğrafya ve dönemde farklı şekillerde ilgilendiği ve icra ettiği müzik, kimi zaman zevk veren bir uğraş kimi zaman dini ritüellerin ayrılmaz bir parçası olmuştur. Bu mesele İslâm'ın yayılışından itibaren Müslüman toplumlarda pek çok tartışmaya neden olmuştur. Bugün dahi tam olarak açıklığa kavuşmayan bu konu, bu alandaki diğer çalışmalarıyla bilinen Süleyman Uludağ'ın mahir kalemiyle büyük oranda netliğe konuşuyor. İslam tarihi boyunca yapılan tartışmaları yerli yerine koyan bu çalışma, baş

Zâhirle bâtın; bedenle ruh, şekille içerik gibidir, bir paranın iki yüzü gibi birbirine bağlıdır. Biri olmadan diğeri olmaz. Bir hükmü doğru olarak anlayabilmek için onun her iki yönüne, dış ve iç yüzüne aynı derecede önemle bakmak gerekir. Dini hükümlerde, muamele ve ibadetlerde esas amaç bu hükümlerin bâtıni ve manevi yönü olmakla beraber zahir ve şekil tarafı da bu hedefe ulaşmanın vazgeçilmez aracıdır. Bu eserde de abdest, namaz, oruç, hac, zekât, kurban gibi ibadet konuları; tevbe, takva, zühd, şükür

Kelâm ilmi genelde bir bütün olarak İslâmı, özelde ise İslâm inanç esaslarını savunan bir disiplin olmakla beraber çağa ve ihtiyaca göre yeni delillerle İslâmı yeniden yorumlayarak insanların idrakine sunma gibi bir göreve sahiptir. Bu görev neticesinde kelâm ve akaid çalışmalarına başlarken kişi için klasik eserleri okumak çok faydalıdır. Ancak ana çizgileriyle kelâm ilminin konuları, tarihi ve kelâm mezhepleri hakkında kısa ama anlaşılır bir dille bilgi veren eserlere gerek duyulduğu muhakkaktır. İşte bu

Faizin ve faizle şu veya bu düzeyde alakalı konuların bir mesele oluşunun tarihi belki insanların alışveriş yapmaya, birbirlerinden borç alıp vermeye başladıkları zamana kadar çıkar. Başkalarının zararına işleyecek şekilde daha fazla kazanmak, emeksiz gelir elde etmek, insanların maddî olarak zorda kaldıkları durumlardan istifade etmek insanlık tarihinin yabancısı sayılmaz.Kitabî dinlerin, Yahudilik ve Hıristiyanlığın doğup geliştiği bölgelerde olduğuna benzer şekilde İslâmi-yetin doğduğu ve yayıldığı coğra

İslâmî ilimler tarihi çerçevesinde ulema ve çağdaş yazarlar İslamda irşadın neliği ve nasıl olması gerektiği üzerine yazılar kaleme almış ve bu konuda fikirler öne sürmüşlerdir. Bir bilginin ve bir yaşam biçiminin aktarımı ve devamlılığının nasıl olacağı konusunda üretilen görüşlerin incelendiği irşad meselesi, İslâm düşünce dünyasında hayli önemli bir yere sahip. İrşad kavramının İslam düşüncesi içindeki yeri ve tarihî dönüşümü, bunun yanında farklı yorumların ortaya çıkışını, yazar açık bir dille anlatıyo

İnsan bilgisinin kaynağı ve elde edilme şekli (epistemoloji), felsefede başka, dinde daha başka biçimde ele alınmıştır. Manevi ahlaki ve ilahi gerçeklerin anlaşılmasında ağırlık, ya nas ve nakle veya akıl ve istidlale veyahut da keşf ve ilhama verilmektedir. İslam dünyasında nas ve nakle ağırlık verenler Selefiye hareketine, akıl ve istidlale ağırlık verenler kelam hareketine, keşf ve ilhama ağırlık verenler de tasavvuf hareketine kaynaklık etmişlerdir. İslam felsefesi bu üç hareketten de izler taşımakla be

Türkiye?de sosyal ve siyasî hadiselerin yorumlanmasında din unsuruna önem atfeden akademisyenlerden biri olarak Şerif Mardin?in Nakşibendîlikle alakalı kaleme aldığı yazılar bir bütünlük içinde tetkik edilerek çapraz okumalara tabi tutulduğunda ortaya çıkan manzara hiç de içaçıcı değildir. Ona göre mazide ve halihazırda (hatta gelecekte de) Türkiye?yi hem yapan hem yıkan, aslî unsurlarından biri; 1950?lerden önce derinlerde, 50?leri müteakiben de görünürde akan Nakşîliktir. Osmanlıyı ve din meselesini henüz

İslam kültür ve medeniyet tarihinin ana alanlarından bir olan Tasavvuf tarihi ile ilgili araştırmalar yeni ise de bu kültürün unsurlarını bize aktaran kaynak eserlerin kaleme alınması çok eskidir. İslamın ilk yüzyıllarında daha çok tasavvuf terimlerine açıklık getirmek isteyen eserlere, X. yüzyıldan sonra tabakât/biyografi yazma boyutu ilave edilmiştir. XII. yüzyıldan sonra tarikatların sahneye çıkmasıyla birlikte yaygınlık kazanan tasavvufî hayat ve müesseseler, vakıfların da desteğiyle sosyal hayattaki te

Bu eser İbn Haldun´un kavramları ve temel düşünceleri ile ilgili çalışmalara bir "Giriş" niteliğindedir. Mukaddime´yi okumak veya İbn Haldun´un görüşleri üzerinde araştırmalar yapmak isteyenler daha önce bu eseri okumalıdırlar.

Türkiye'de en çok konuşulan ve tartışılan konunun din ve İslâm meselesi olmasına bir önem ve değer atfedip atfetmeyeceğimiz, olup bitenlerden tedirginlik duyup duymayacağımız bir paradoksla alakalıdır. Eğer Türkiye kurucu ve yaşatıcı bir(icik) unsur olarak din ve İslâm'la olan ilişkisini dünyanın yeni şartlarında ve tedavüle giren yeni kavramlarla bir daha kurmak ve anlamak peşinde ise en zıt fikirler dâhil olmak üzere her şey ciddiye alınabilir, her tartışmaya katlanılabilir. Yok, eğer bütün bu cilalanmış