"Tıp, nikâhlı karım benim, edebiyat ise metresim. Birine kızarsam, geceyi öbürüyle geçiriyorum. Bu davranışımı belki biraz uygunsuz bulabilirsin, ama en azından sıkıcı değil. Hem zaten, benim bu ikiyüzlülüğümden ikisinin de bir şey kaybettiği yok!” Kısa öykünün büyük ustası Anton Çehov (1860-1904), dostu ve yayıncısı Aleksey Suvorin’e 1888’de yazdığı bir mektupta böyle bir ‘aşk reçetesi’ sunuyordu. Dünya edebiyatına, öykü sanatını temelinden değiştiren yüzlerce öykü; tiyatro sanatına Martı, Vanya Dayı, Üç

Milli Eğitim Bakanlığı'nın ilköğretim okullarında okutulmak üzere seç tiği 100 Temel Eser'den biri olan Değirmenimden Mektuplar, dünya klasikleri arasında önemli bir yere sahiptir. Kitap, ünlü Fransız yazar Alphonse Daudet'nin Provence'taki eski bir değirmende yazdığı ve her birinde bir öykünün anlatıldığı mektuplardan oluşur. Değirmenimden Mektuplar'da yer alan bazı bölümler, hâlâ dünya edebiyatının en çok bilinen öyküleri arasında yer alır. Şehrin kalabalığından ve insanlardan kaçan, huzuru sığındığı doğ

Andre Gidein alıntılarının dünyada ve ülkemizde gördüğü büyük ilgi yeterince bilinir. Vatikan´ın zindanları, birbirinden şaşırtıcı olayları, birbirinden ilginç kişileriyle, bu anlatıların belki de en çekicisi, en sürükleyicisidir. Gide bu kitapta eski ile yeniyi, alaycılıkla şiirselliği benzersiz bir ustalıkla kaynaştırır...

Mansfield Parkı, tıpkı Emma gibi, Jane Austen´ın olgunluk dönemi romanlarındandır. Gerçi zina, Austen´ın romanlarında pek rastlanan bir tema değildir, ama huzur içinde yaşayan ev halkını birbirine kattığında, hiç umulmadık sonuçlara yol açacaktır. Romanın kadın kahramanı Fanny Price, bu sonuçlarla mücadele etmek zorunda kalacak, bu arada bir yandan kendi duygularıyla yüzleşirken, bir yandan da yakın çevresinden gelen baskılara karşı koyması gerekecektir. Mansfield Parkı, gerek anlatım biçimi, gerek dini ve

Birinci Dünya Savaşını izleyen yıllarda, Avusturya´nın bir köyündeki postanede memur olarak iş bulan Christine Hoflehner´in önünde, renksiz ve yoksulluk dolu bir yaşam uzanmaktadır. Ancak Amerika´daki akrabalarından aldığı bir mektup tekdüze yaşamından çekip alır onu. Çalışmayı ve yoksulluğu tanımayan bir dünyada, lüks bir otelde tatil geçirmeye davet edilmektedir. Otelde önceleri soylu ve varlıklı biri sanılsa da sonradan asıl kimliği ortaya çıkar ve değişim rüzgarları Christine´yi alıp yeniden artık katla

Hermann Hesse, masallarla ilgili olarak şöyle der: Hayalgücü ve duyguları paylaşabilme yeteneği, sevginin türlerinden başka bir şey değildir. Masallar 1920 yılında ilk kez yayımlandığında Oscar Loerke şöyle yazıyordu: Ozan Hesse insanın en akılsızca, en bilgece isteklerini somut olarak sergiliyor..

Alessandro Baricco, topluluk karşısında İlyadanın okunmasının iyi fikir olacağını düşünür. Ancak bu kırk saatten fazla sürecek zorlu bir deneyimdir. Bunun üzerine yazar destanı dinleyici karşısında okunabilecek biçimde yeniden yorumlamaya karar verir. Üzerinde çalışmak için destanın Maria Grazia Cianinin yaptığı, düzyazı biçimindeki İtalyanca çevirisini seçer. İşe İlyadada bazı kısaltmalar yaparak başlar, metindeki tekrarları çıkartır ama asla tüm bir sahneyi kesmez, özetlemez. Destanın özgün bölümlerini

Doğu edebiyatlarının Binbir Gece Masalları formunda anlatılmış, yazılmış pek çok metni var. Tûtînâme, bunlardan biri. Kaynağı Sanskritçe. Günümüze kalan en eski yazmalarsa Farsça. Tûtî, bildiğimiz papağan. Türkçede dudukuşu olarak da söyleniyor. Bu nedenle kitabın adına Papağanname ya da Dudukuşu'nun Hikâyeleri de denebilir. Hikâye kısaca şöyle: Tâcir Said, bilgili, akıllı bir papağan edinir. Sonra işi nedeniyle denize açılır. Papağanına da o yokken karısına göz kulak olmasını öğütler. Güzel karısı Mahı Şek

Rastlantı sonucu eline geçirdiği bir kitapla satrancın inceliklerini öğrenerek bu oyunu bir tutkuya dönüştüren ve giderek bu tutkusu yüzünden beyin hummasına yakalanan Dr. B.nin öyküsüdür görünüşte Satranç. Ama derinlerde bir veda mektubudur aslında. Stefan Zweig'ın Brezilya'da sürgündeyken yazdığı ve Şubat 1942'deki intiharından birkaç ay önce tamamladığı Satranç, Avrupa kültürünün nasyonal sosyalist tehlike altında yok oluşuna işaret eder. Avrupa kültürüne elveda derken yaşama da veda etmeyi seçen Zweig

Franz Kafka'nın 1915'te yayımlanan Dönüşüm adlı öyküsü, yazarın, anlatım sanatının doruğuna ulaştığı bir eseridir. Küçük burjuva çevrelerindeki yozlaşmış aile ilişkilerini en ince ayrıntılarına kadar irdeleyen bu uzun öykü, aynı zamanda toplumun dayattığı, işlevini çoktan yitirmiş kalıplara bilinç düzeyinde başkaldıran bireyin tragedyasını çarpıcı bir biçimde dile getirir. Kitabın Değişim olarak bilinen adının gerçekte Dönüşüm olduğu, ifadesini Ahmet Cemal'in açıklamasında bulur: "Gregor Samsa'nın bir sab

Marcel Proustun Geçmiş Zamanın Ardındası, yüzyılımızın kuşkusuz anıt yapıtlarından biridir: Roman sanatına getirdiği yeni boyutlar yanında, benzerine az rastlanan anlatımı ve imgeleriyle, yoğun düşünce yüküyle, Fransa´nın ve dünyanın, çağımızın ve bütün çapların en büyük edebiyat yapıtlarından biri olduğunda herkes birleşiyor bugün. Yazık ki 1983 yılında bile, Türk okuru, bu büyük yapıtı tanıma olanağına kavuşmuş değildir. Ama hemen belirtelim ki, Marcel Proust´un sanatını, duygu ve düşünce evrenini tanıma

1920'ler... Fransızların I. Dünya Savaşı'nı kazanmanın coşkusu içinde eğlendikleri, sahnelerde Josephine Baker'ın dans ettiği, Medrano Sirki'nin en parlak zamanlarını yaşadığı yıllar. Fransız burjuvazisinin ve soylularının eğlenip flört ettiği baloların çağı... Her sene ev sahipliği yaptıkları maskeli baloyla Paris'te kış mevsimini açan Orgel kontu ve genç karısı Mahaut'nun bu seferki heyecanlarının sebebi ise kontun arkadaş çevrelerine yeni dahil ettiği François de Séryeuse'ün baloya ilk kez katılacak olm

1875-1955 yılları arasında yaşamış olan Alman yazarı Thomas Mann, henüz ünlü yapıtı Doktor Faustus u yazarken sıradışı bir kukla oyunu olarak tasarlamaya başladığı bu mizah dolu öyküsünde, yalnızca Ortaçağın büyüleyici dekorunda geçen saray aşklarını, şövalyeleri, cahil köylüleri ve Papalığın görkemini anlatmakla kalmıyor, ruhbilimsel açıdan, Oedipus kompleksini, insan zaaflarını, arzunun çokyönlülüğünü ve günah öğesinin nedenlerini, siyasal açıdan da gücü ve güç dağılımını irdeliyor. Sibylla ve Wiligis adı

"Gayet iyi biliyorum ki o sandala atladım." Patna gemisinin ikinci kaptanı Jim, kahraman olmayı düşleyen bir gençtir. Ama Patna batma tehlikesiyle karşı karşıya kalınca Jim korkar ve kahramanlık hayallerini bırakıp gemiden atlar. Soruşturma sonucunda kaptanlıktan men cezası alır; ama asıl ceza kendi yüreğinde ve kafasında şekillenir. Denizciliğin yazılı olmayan ahlak yasasına göre "gemiyi en son kaptan terk eder" kuralını çiğnediği için ömür boyu sürecek bir utancın ve suçluluk duygusunun yükü altında ezil

İnsan ruhunun en büyük araştırmacılarından biri olan Gorki, genellikle özyaşamöyküsel olan edebiyat eserlerinde insanı, iradesi ve iradesizliğiyle, yeteneği ve yeteneksizliğiyle, en çelişkili yönleriyle anlattı. Yaşamın her katmanından insanları anlatan edebiyatıyla hem çarlık döneminde hem de Sovyetler döneminde dile gelmemiş hayatların gür sesi oldu. Bu derlemede yer alan ve 19. yüzyıl sonunda Rusya'nın engin bozkırlarına, sayısız şehrine dağılmış değişik kesimlerden bireyleri anlatan öykülerde öne çıkan

Şeytanî Öyküler, 19. yüzyılın ikinci yarısında Fransız edebiyatında büyük tartışmalara yol açan sıradışı yazar Barbey d´Aurevilly´nin skandal yaratan altı öyküsünden oluşuyor. Daha basılmadan "büyük bir merak, şaşkınlık uyandıracağı, hatta insanları incitme başarısına ulaşacağı" söylenen öyküler düşünüldüğünden çok daha fazla tepki alır. "Toplum ahlakına ve genel adaba aykırı davranmak"la suçlanan Barbey eserinin amacının erdemsizliğin iğrençliğini göstererek insanları ahlaka davet etmek olduğunu; eserinde

"Japonya´nın Edgar Allan Poe´su" olarak tanınan Lafcadio Hearn (1850-1904), büyük bölümü Japon, birkaçı Çin kaynaklı fantastik öykülerden oluşan Kvaidan´da, okurun ruhunda ve teninde ürpertiler uyandıran tuhaf masallar anlatıyor. Büyük ölçüde geleneksel Japon edebiyatından derleyip yeniden kaleme aldığı şaşırtıcı, gizemli, şiirsel öyküler sunuyor okurlara. Bu büyülü kitabın ilk bölümünde on yedi "tuhaf öykü", ikinci bölümünde ise kelebekler, sivrisinekler ve karıncalar üstüne hikâyeler yer alıyor. Yunanist

Venedik ve İstanbul: Suların çevrelediği iki büyülü kent, iki değişik dönem ve bu kentlerin birinden ötekine uzanan tutkulu bir aşk öyküsü. İtalyan Rönesans resminin büyük adlarından Bellini´lerin izini süren sanat tarihçisi ve manzara ressamı Kamil Uzman, Fatih´in portresini yapan Gentile Bellini´nin de aralarında olduğu ressamların renkli dünyasında yol alırken yalnızca suya yansıyan bu iki kente değil, ışık ve gölgeye, günümüzden geçmişe, Batı resmindeki Osmanlı tasvirlerine de bakıyor. Kamil Uzman´ın se

Beyazdiş ve Vahşetin Çağrısı, Kuzey Amerika'daki "altına hücum" dönemini çok değişik açıdan ele alan iki başyapıttır. Kuzeyin karlarla kaplı bölgelerinde sürdürülen yaşam kavgası, soğuk, açlık ve hayatta kalma mücadelesini Jack London bu defa, insanların değil, aynı koşulları onlarla paylaşan hayvanların açısından aktarıyor. Beyazdiş, bir kurt kırması; damarlarında hem kurt hem de köpek kanı taşıyor. Ana babası dışında kendi türünden canlıları hiç tanımadan bir mağarada yaşarken, bir gün dışarıdaki gerçek d

Klasik edebiyatın en büyük "deniz yazarı" olarak tanımlanan Joseph Conrad'ın bu kitabında yer alan "Tayfun", "Falk" ve "Gölge Hattı" adlı öyküler, insanoğlu dünya denizlerine açıldığında, özellikle de yelkenli gemiler çağında rüzgârın da, rüzgârsızlığın da denizcileri nasıl aynı travmalara, aynı ölümcül koşullara göğüs germeye zorladığını örnekliyor. İnsanın doğayla savaşımını görsel bir şölen çarpıcılığıyla anlatan öykülerde, denizcilerin bu savaşımı sürdürebilmek, karayı ve karada bıraktıklarını düşünmen