Sevinç ve umutla çıktığı ilk seferde, lanetli bir akıbetle yüz yüze geldikten sonra teselliyi Akkız Ana, Dursun Bir toplumun gelişmişlik göstergesi, o toplumun bilgi, sanat, ahlak, politika ve varlığı algı biçiminin nasıl olduğuyla ölçülebilir.Bilgi üretemeyen bir toplumun, diğer toplumlarla aynı düzeyde bir yaşam standardını elde etmesinin mümkün olmadığı gibi, aynı şeklide ahlak ve siyaset konularında ilerleme sağlayamamış bir toplumun, kendi içinde bir harmoni oluşturması da beklenecek bir şey değildir.

Öteden beri felsefe, bilimlerin çatısı olmaya layık görülmüş bir alan olmuştur. Bu, bilimler konusunda parçacı yaklaşımı benimsemiş olan bugünkü anlayış açısından çok değerli bir ilke gibi görünmese de konu bütüncül yaklaşımla ele alındığında doğru bir bakış açısıdır. Çünkü bir medeniyetin geri kalması ya da gelişmesi bütünlük arz eder. Bir yanı geride bir yanı ileride olmak üzere X alanında geri kalmış Y alanında ilerlemiş bir medeniyetten söz edilemez. Bütün alanlarda üretim önce zihinde başlar. Zihin

Prof. Dr. Ömer Naci Soykan'ın hazırladığı Estetik ve Sanat Felsefesi, klasik ve güncel kaynaklara dayanarak oldukça geniş bir çerçevede sanatın tüm türlerini ele alıyor. Sanatın kaynağı, müzik; resim, heykel, mimarlık gibi biçimleyici sanatlar; şiir, hikâye/roman, piyes gibi söz sanatları; sahne sanatları ile görüntü sanatları üzerinden sanatın ne olduğuna dair bir bütünlüğe ulaşan Estetik ve Sanat Felsefesi, bu alanda yazılmış az sayıda kitaptan biri olarak ayrı bir önem taşıyor. Yaşamı yansıtan s

Felsefenin ortaya çıkış merkezi olarak Akdeniz havzası ve Yunan medeniyeti olsa da daha öncesinde Uzak Doğu'da, Orta Doğu'da hikmetin bulunduğu genel kabul görmektedir. Hatta Henry Corbin'in kabulüyle hikmetin önce Doğu dünyasında ortaya çıkıp buradan Mısır'a ve oradan da Yunanlılara geçtiği düşüncesine katıldığımızı ifade etmemiz gerekir. Bize düşen görevin, hikmeti yine öz yurduna döndürerek üzerimize atılmış bulunan ataletten kurtulmak, düşüncenin verdiği dinamizmi yeniden kazanmaktır. Bu kitabın böyle b

Prof. Dr. Ömer Naci Soykan'ın Yunanca aslından İngilizce ve Almanca çevirileriyle karşılaştırarak Türkçeye çevirdiği Platon'un varlıkbilim anlayışını çarpıcı biçimde yansıtan bir son dönem diyaloğudur. Diyaloğun konusu kimliği, neliği, doğası araştırılan "sofist"tir. Platon, Sofist'le başlayan, Sofist, Devlet Adamı ve Filozof başlıklarını taşıyan bir üçleme tasarladıysa da bunlardan sadece ilk ikisi gerçekleşmiştir. Sofist'in en önemli Platon diyaloglarından olması dışında, Soykan'ın bu çalışmadaki amacı Pl

Arndt genelde tarihçi, yayıncı ve şair olarak bilinir. Almanların Napoleon'a karşı verdiği mücadelenin ve Alman millî devletinin kuruluşu için gösterdiği gayretin önde gelen fikrî ve siyasî neferlerinden biriydi. Belki de ırk bilincine sahip ilk büyük Alman'dı. Bütün Almanları kapsayan bir halk devleti fikrini savunmuştu. Ona göre köylü, bir milletin en büyük ve önemli parçasıydı. O, sabanı kullanır, gerektiğinde de savaşta kılıcı eline alırdı. Onun döneminde dünya vatandaşlığı fikrinden modern milliyetçi

Yirmiye yakın kitabı bulunan Prof. Dr. Ömer Naci Soykan, Türkiye'de ve Türkçe felsefe yapmanın önemini her zaman vurgulayan ve çalışmalarını bu yönde ilerleten felsefecilerin başında geliyor. İlki 1993 yılında yayımlanan Manzaraları'nın bu dördüncü cildi de aynı amacı hedefliyor. İnsan hakları, demokrasi, Türkiye'de aydın olmak, nesnelerin bölümlenmesi, yorumbilgisel yaklaşım, Alman felsefesine giriş gibi farklı ama aynı bakış açısıyla kaleme alınmış metinler geniş bir panorama sunarken, özünde felsefenin i

"Ama şövalyelik çağı kapandı. Sofistlerin, ekonomistlerin ve hesapçılarınki kazandı ve Avrupa'nın görkemi sonsuza dek söndürüldü. Rütbe ve cinsiyete yönelik o cömert sadakati, o mağrur teslimiyeti, o vakur itaati ve esaretin kendisinde bile soylu bir özgürlük ruhunu canlı tutan kalbin o tabiiyetini asla, artık asla seyreylemeyeceğiz. Yaşamın satın alınmamış zarafeti, ulusların mahcup müdafaası ve mert duygunun ve kahramanca teşebbüsün bakıcısı gitti! Bir lekeyi bir yara gibi hissetmiş, azgınlığı yatıştırırk

Türkçeye "söz edimleri" karşılığıyla yerleşen speech acts teorisi, Anglosakson felsefe geleneği içinde doğmuş olmasına rağmen, Kıta Avrupası geleneği tarafından da önemli katkılar yapılmış bir teoridir. Bir şey söylemenin aynı zamanda bir fiili işlemek, icra etmek olduğunu temel alan bu teorinin (2. dönem düşünceleriyle) ilham kaynaklarından biri olan Wittgenstein da Kıtalı bir filozoftu. Bu derlememizde, söz edimleri teorisinin doğuşunu ve gelişimini, ana iddialarını, eylem felsefesi, etik, toplum ontoloji

Lipovetsky'nin eserlerinde yer alan ikili görüşün faydası, Marksist ve liberal şemalar dışında, demokrasilerimizin geleceğinin o okumanın içinde açık olduğu ve de yine bireysel ve kolektif sorumluluğun o okumada dolu dolu ve tam olduğu, "şimdiki zaman"ın yeni bir okumasını teklif etmesindedir. Kendi yarattığı güçlükleri bir tek liberalizmin çözebileceğini düşünen liberallere karşı Lipovetsky, pazarın rolünün sınırları olduğunu ve sözde göksel görünmez elin pazarı içeriden düzenlemesinin, onun aşırılıklarınd

Bir arazinin etrafına sınır çekip "bu bana ait-dir" demeyi akıl etmiş ve de ona inanacak kadar saf insanlar bulmuş ilk kişi, uygar toplumun hakikî kurucusu oldu. Kazıkları sökerek ya da hendeği doldurarak hemcinslerine şöyle haykırmış biri [olsaydı -çev.], insan türünü nice suçtan, savaştan, nice sefaletten ve dehşetten korumuş olurdu: "Bu sahtekâra kulak asmayın! Meyvelerin herkesin olduğunu ve toprağın da hiç kimseye ait olmadığını unutursanız, mahvolursunuz!"» «Eşitsizliğin kaynağını ve ilerlemesini, pol

Olivier Dekens bu kitabında yapısalcılık ve post-yapısalcılık akımının temel tezlerini, başta yapısalcılığın fikir babası Saussure olmak üzere, Jacobson, Benveniste, Lévi-Strauss, Barthes, Lyotard, Deleuze, Foucault, Althusser, Lacan, Derrida gibi temsilcilerinin veya akımın "dostu" eleştirmenlerinin görüşleri ışığında inceliyor. Bu esnada, yapısalcılığın, üstünde geliştirildiği düşünsel arka-planının tasvirini ihmâl etmeyerek akımın uzak köklerinin izini Spinoza'da, Nietzsche'de, Marx'ta, Freud'da ve Heid

Bu kitap, Descartes'ın opus postumum'u, yani ölümünden sonra yayımlanan eserleri arasında yer alan iki metnin çevirisini bir araya getiriyor. Bu metinlerden Recherche de la Vérité par la lumière naturelle başlığını taşıyan ilki, hayâlî üç karakter (Eudoxe, Poliandre, Epistémon) arasında kurgulanmış bir diyalogdur. Descartes tamamını yazıp bitiremediği bu metninde, başta metodik şüphesi ve cogito ergo sum hükmünün şüphe götürmezliği olmak üzere felsefesinin ana hatlarını özetler. Descartes'ın bu metni üzerin

Konfuçyüs... Ünlü Çinli düşünür. Pek çok ülkede adına enstitüler kurulan, konferanslar düzenlenen ve kitaplar yazılan Konfuyüs'ü acaba kaç kişi gereği gibi anlayabiliyor? Ülkemizde basılan Çin, Çin felsefesi ve Konfuçyüs ile ilgili kitaplar genellikle Batı dillerinden çevrilmiştir. Bu kitaplarda verilen bilgilerde ciddi hatalar bulunmaktadır. Konuya, sadece çeviri olayı olarak bakmamak gerekir. Çin kültürünü iyi tanımadan Konfuçyüs'ü anlamak mümkün değildir. Elinizde tuttuğunuz Konfuçyüs adlı bu eser, ko

Descartes Metot Üzerine Konuşma'sını ilk kez 1637'de, Diyoptrik, Meteorlar ve Geometri başlıklı incelemeleriyle aynı ciltte yayınlatır. Konuşma, birçok eserini Latince kaleme alan Descartes'ın ana dilinde yazdığı bir metni olup bir bakıma entelektüel otobiyografisi ve felsefesinin özetidir. Bu eserinde, metodik şüphesi, ruh ile madde ayrımı, Tanrı'nın mevcudiyetine dair ispatları ve metodunun kuralları yanında; geçici ahlâk düsturları, düşünce ve dil arasındaki ilişkiye yaklaşımı, kan dolaşımı ve benzeri fi

20. yüzyılın en önemli filozoflarından olan Adorno, aynı zamanda bir müzik kuramcısıdır. Adorno, hiçbir egemen tonun yer almadığı "atonal" müziği, toplumsal görüşü için model olarak almıştır. "Müzik olmaksızın dünya ıssız olurdu. Müzik ruhları harekete getiren en etkili araçtır. Müzik örneğinde bir toplum biçimi tasarlamak, belki bir hayaldir; ama o, dünya dertlerinden bir kaçış ülkesidir. Bu kaçışla o dertler yok olmuyor, ama onlarla mücadele etmemiz için bize sığınacak yer ve gücümüzü tazeleme olanağı ve

Ernst Mach, bilim ve felsefeden, edebiyat-sanata ve politikaya çeşitli ve yaygın tartışmalara odak olmuş, kendisinden sonraki bilimsel-felsefi anlayışlara derin etkiler bırakmış bir filozof-bilim insanıdır. Albert Einstein, Mach'ı görelilik kuramının öncüsü olarak niteliyordu. Heinrich Gomperz ona "Bilimin Buddhası" diyordu. Robert Musil onun öğretisi üstüne bir doktora tezi yazdı. Friedrich Adler için o, Marxçı tarih anlayışına uygun bir doğa kavrayışı ortaya koymuştu. Yüzyıl dönümünde Viyana entelektüel

Voltaire'in Candide'inin "Dr. Pangloss"u, Hannover'in "Lövenix"i Leibniz, Newton ile eşzamanlı olarak icat ettiği diferansiyel hesapla matematik alanında çığır açmış bir dâhidir. Çağını aşan düşünceleriyle uzayın ve zamanın mutlak değil, izafî olduğu fikrini geliştirmesiyle izafiyet teorisinin ve "hissedilir olmayan algılar" yaklaşımıyla da modern bilinçaltı psikolojisinin temellerini atmıştır. Felsefî yaklaşımıyla ise Frege'den Kripke'ye kadar birçok yirminci asır filozofuna ilham vermiştir. Leibniz'in f

Alman idealizminin üç büyük düşünüründen biri olan Schelling'e göre felsefe yapmak, bu eylemde ardı arkası kesilmeyen bir kendini görmedir. Felsefe yapma ihtiyacı, insanın kendi kendisini dış dünya ile çelişkiye sokmasını şart koşar. Felsefeye giden ilk adım böylece atılmış olur. Felsefe yapan insan bu çelişkiyi sürekli yaşar ve bu durum onu dış dünya karşısında özgür kılar. Prof. Dr. Ömer Naci Soykan, Schelling'in felsefenin bütün kubbesinin kilit taşı olarak tanımladığı sanat felsefesi, varlık kavrayışına

Bir filozofun felsefesinin bütününü kavramanın doğru yollarından biri, onun varlık görüşünü, varlık karşısındaki genel tutumunu, yani ontolojisini ortaya koymaktır. Varlık kavrayışı, bir felsefe sisteminin üzerinde kurulduğu zeminin ya da sistemin çatısıdır. Kuramsal Felsefe ile Eylem Felsefesinin bireşimi olarak Sanat Felsefesi, Schelling felsefesinin tepe noktasını oluşturur. Felsefe ile sanat ilişkisinde, sanatın tıkandığı yerde felsefe yol açıcı bir işlev görür ve sadece felsefe, yaratma bakımından kuru