Alanlarında yetkin 28 yazarın kaleme aldığı 30 makaleden oluşan İslam Felsefes: Filozoflar ve Eserler, giriş niteliği taşıyan diğer metinlerden birkaç noktada ayrılıyor. İlkin, bu derlemenin özgün dertlerinden biri olarak, Grekçe felsefe dünyasıyla Arapça felsefe dünyasının terimler, kavramlar ve bunların alımlanışı üzerinden karşılaştırılmasına şahit oluyoruz. İkinci olarak, bu derleme 9.yüzyıldan 20 yüzyıla kadar, yani Kindî'den Allame Tabâtabâî ve Zeki Necib Mahmud'a kadar; Tanrı'nın bilgisinin kapsamınd

IX./XV. asrın başında Taşkent'te dünyaya gelen ve ilk tahsilini doğduğu yerde tamamlayan Hâce Ubeydullah Ahrâr hazretleri yaklaşık bir asırlık ömrü boyunca yaşadığı topraklarda gerek devlet ricâli gerek ulemâ, gerekse toplumun diğer kesiminden insanlar üzerinde etkili olup onları irşat etmiş Nakşbendî tarikatının önde gelen şeyhlerindendir. Ubeydullah Ahrâr hazretlerinin sohbetlerinin, damadı ve halifesi Mîr Abdulevvel Nîşâbûrî tarafından kaleme alındığı bu eser, dînî, irfani, târihî ve ictimai açıdan ehemm

Nefse/Ruha dair inceleme aynı zamanda kişinin kendisi hakkında yaptığı bir konuşmadır. Tabiat alanındaki işleyişi inceleyerek anlamak isteyen insan elbette kendi ruhi yapısını da anlama istemiştir. Nefis diye bir şey var mıdır? Varsa nasıl temellendirilebilir? Nefis ya da ruh denilen şey bedensel fonksiyonların bir bileşkesi midir yoksa bedenden ayrı bir varlığa sahip midir? Ben derken bir kişinin kastettiği şey bedeni ve bu bedene ait bileşkeler midir yoksa bedenin haricindeki bir öz müdür? Bu nefsin beden

Mevcutların İlkeleri olarak da adlandırılan es-Siyâsetü'l-Medeniyye, Fârâbî'nin felsefi sistemini ve bu sistemin Tanrı, evren ve insana ilişkin temel öğretilerini yansıtan kurucu ve kuşatıcı bir metindir. Sonraki yüzyıllarda irdelenip detaylandırılan zat-sıfat ilişkisi, âlemin yaratılışı, Tanrı'nın bilgisi, haşrin mahiyeti, vahiy ve nübüvvetin tahayyülle ilişkilendirilmesi ve nefsin bireyliği gibi derin felsefi-teolojik meselelerin birçoğu köklerini bu eserde bulur. Bu eserde bulduğumuz sistem sadece evreni

Nakşbendiyye'nin ilk dönem pîrlerinden olan Pârsâ'nın, Nakşbendî esaslarını, vahdet-i vücûd öğretisi ile yeniden yorumladığı Risâle-i Keşfiyye, Nakşbendiyye'nin Ekberîlik çizgisine yaklaşmasında kilit rol oynayan öncü ve inşâ edici bir eserdir. Kelime-i tevhîd zikrinin merkeze alındığı eser, Nakşî usûlüyle tahkîk edilmiş bir tevhîdin, Ekberî gelenekte neşvü nemâ bulan ve hem lehinde hem de aleyhinde pek çok tartışma cereyan eden vahdet-i vücûd telakkisinden farksız olduğuna dikkat çekmektedir. Bu mi

Tasavvufî düşüncenin anlaşılması ve anlatılmasında bu yolun büyükleri tarafından kaleme alınan nadide eserlerin önemli bir yer teşkil ettiği bilinmektedir. Böylesi eserlerden birisi de vahdet-i vücûd konusundaki düşünceleri ile tanınmış olan Azîz Nesefî'nin kaleme almış olduğu Tenzîl adlı eserdir. İlk defa günümüz harfleriyle neşredilen eser, Hak Teâlâ, âlem, melek, insan, nebî- velî, sâhib-i şerîat-sâhib-i tarîkat, mûcize-kerâmet, vahiy-ilhâm, ölüm-hayat, meâd, şerîat-tarîkat-hakîkat, imân-İslâm-ihsân, sül

Elinizdeki bu kitapta İbn Arabî sonrası tasavvuf tarihinin en önemli problemi konumunda olan vahdet-i vücûd tartışmaları ve bu tartışmalar içerisinde Abdülganî Nablûsî'nin yeri ve önemi incelenmiştir. Sûfîler ilk devirlerden itibaren tasavvufun gerek bir dindarlık modeli gerek bir ilim olması nedeniyle ortaya koydukları dünya görüşleri dolayısıyla toplumsal ve entelektüel açıdan çeşitli tartışmalarda taraf oldular. Bu tartışmalar sonucunda bazı din bilginleri ve dînî gruplar tarafından bid'atçilik, ilhâd ve

Kuşeyrî'nin er-Risâle adlı eseri, İbn Arabî'nin okuduğu ilk tasavvuf klasiğidir. İbn Arabî Kuşeyrî'yi aynı zamanda, hurûf ilmiyle yakın ilgisi olan el-Esmâü'l-Hüsnâ şerhi hususunda takdir ettiği üç sûfî arasında sayar. Elinizdeki kitap, İ'râbu'l-kulûb dört nev' üzeredir: Refʽ, feth, hafd (kesra) ve vakf/sükûn. Kalbin refʽi, zikrullahtır. Kalbin fethi, Allah'tan razı olmaktır. Kalbin hafdı, kalbin Allah'tan başkasıyla iştigâlidir. Vakf ise Allah'tan gaflet içinde olmaktır. diyen Kuşeyrî'den; Kitâbü'l-Bâ'sınd

Orta Çağ düşüncesinin tamamında olduğu gibi, İhvan-ı Safa'nın güzellik anlayışının merkezinde de Tanrı kavramı vardır. Tanrı hem güzeldir hem de her güzel şeyin kaynağıdır. Bu yüzden İhvân-ı Safâ Risalelerinde Tanrı, hem estetik özne hem estetik nesne, hem de estetik değer olarak görülmüştür. İhvan-ı Safa, estetik tecrübenin, duyu temelli başlayıp güzelliğin tam olarak gerçekleştiği aklî idrakle tamamlandığını belirlemiştir. İhvan-ı Safa anlayışında güzellik; Tanrı söz konusu olduğunda O'ndaki yetkinlik ve

İslam Mantık Tarihi Üzerine Araştırmalar isimli bu eser, Nicholas RESCHER'in 1960 yılında İslam mantık tarihi üzerine hazırladığı Studies in the History of Arabic Logic isimli çalışmasının tercümesidir. Aradan geçen yıllarda müellifin makalelerde eksik gördüğü hususlar da esere dâhil ediliştir. Bu çalışmanın, diğer bilimsel alanlar ile kıyaslandığında halen bâkir sayılabilecek mantık alanı araştırmacıları için bir katkı olması umut edilmektedir.

Ehl-i hadis rivayetlerin sadece nakliyle meşgul olup dirayeti ihmal etmiş, bu tutum zamanla naslar üzerinde lafızcı bir metodun ortaya çıkmasına zemin hazırlamıştır. Sonunda ayet ve hadislerin yorumunda Allah ve Allah Resûlü'nün murat etmediği manalar ortaya çıkmaya başlamıştır. Taberî'nin bu eseri, ilk dönemlerde müşkil- müteşâbih lafızların yorumuna nastan ve Arap dilinden deliller ortaya koyarak makul bir yol ortaya koyma gayretidir. Naslar yorumlanırken tevhit ve tenzih ilkesi esas alınmıştır.

Kitâbü'l-Mille/Din Üzerine, Fârâbî'nin felsefi sisteminin merkezî meselelerinden biri olan din konusuna tahsis edilmiş bir çalışmadır. Fârâbî, kitabın başlığında geçen mille kelimesinin din kelimesiyle nerdeyse aynı anlamı verdiğini belirtse de, din lafzını sadece bu eserinde değil diğer eserlerinde de hemen hemen hiç kullanmaz. Çünkü dinden farklı olarak mille, özellikle, din dediğimiz inançlar ve ameller manzumesini şartlara göre takdir edip belirleyen insana işaret eder. Bu da bize, sadece erdemli dinler

İslam düşünce dünyasının zirve şahsiyetlerinden olan Teftâzânî İslâmî ilimlerin birçok alanında çok büyük eserler vermiş olup belâgat alanında da zirveyi tutmuş; Sekkâkî ve Kazvînî ile beraber Abdülkâhir el-Cürcânî ve Zemahşerî sonrası belâgat düşüncesini büyük oranda etkilemiş ve bu alanda çok kıymetli eserler vermiştir. Teftâzânî'nin belâgat ilmine dair üç eseri olup bunların ilki hâlihazırda tercüme edilen ve el-Mutavvel diye bilinen eseridir. Diğerleri ise el-Mutavvel'i ihtisar ettiği Muhtasaru'l-Meânî

İslam kültürel mirası ile ilgili çalışmalar bir amaca yönelik olmalı ve sosyo-politik gelişmeye katkı sağlamalıdır. Bu bağlamda ahlak alanı bu katkıya konu olabilecek en önemli alanlardan birisi olarak gözükmektedir. Dolayısıyla sosyo-politik gelişmenin önünde en önemli engel olarak görünen ahlak teorilerinin eleştirisine dair çalışmalar büyük önem arz etmektedir. Meryem Attar da bu çalışmasında bu sürece katkı sağlamak amacıyla İslam ahlak düşüncesinde ahlakî iradecilik veya teistik sübjektivizm teorisinin

Ömer Fuâdî'ye ait el-Makâletü't-tevsîkiyyeve'r-risâletü't-tevhîdiyye adlı bu risale, harflerin edebî yönden işaretlerine ilişkin olup beyânın güzelliğinin sûfî bilginin zevkleriyle mezcolmuş eşsiz bir örneği sayılabilir. Elinizdeki bu risale ilk defa tahkik ve tercüme edilmiştir.Yazar risaledeki amacının, kelime-i tevhidin zâhiren inceliklerine ve bâtınen manalarının hakikatlerine işaret etmek olduğunu açıkça belirtmektedir. Ayrıca, bu işaretlerde, kendisinden önce bu yöntemi takip eden ârif muhakkikleri ta

Evrende kötülüğün var olduğu herkes tarafından kabul edilir. Ancak bu kötülüğün varlık sebebi tartışma konusudur. Tanrı, biz insanlar için -cennet örneğinde olduğu gibi- içinde kötülüğün olmadığı bir dünya yaratamaz mıydı? sorusu sıkça sorulmuştur. Bu tür soruları soranlar, âlemin kötülükle olan metafizik ilişkisini bilmek ister. Kötülüğün fizikî sebeplerini açıklamak zor değildir. Örneğin bir Tsunami dalgasının fizik kurallarına göre nasıl meydana geldiği bilim adamları tarafından açıklanmaktadır. Ancak bu

Kur'an ve sünnet Allah'ın insana en büyük hediyesidir. Dolayısıyla problemlerin çözümünde son kitap ve son Peygamber'den başka mutlak bir otoriteden söz edilemez. Özellikle modern dönemde hadisler yorumlanırken, genelde indirgemeci, seçmeci ve keyfiliğe uygun bir tavır ortaya konmaktadır. Bir tarafta sünneti Müslüman yaşantısından dışlayan ve sadece Kur'an merkezli bir din algısını piyasaya süren kimseler bulunmakta; diğer yanda ise bilgilerin sıhhat derecesini hesaba katmadan Hz. Peygamber adına ne geldi i

Ekberî ekolün en önemli temsilcilerinden birisi olan Saîdüddin el-Fergânî'nin İbnü'l-Fârız'ın Kaside-i Tâiyye'sinin şerhi olarak yazdığı kısaca Münteha'l-Medârik olarak bilinen bu eser, Anadolu tasavvufunun en önemli eserlerinden biridir.İbnü'l-Fârız'ın Tâiyyetü'l-Kübrâ olarak bilinen ve 760 beyitten meydana gelen bu eserine Dâvûd-i Kayserî, Abdurrezzak Kâşânî, İsmail Rusûhî Ankaravî gibi pek çok önemli şahsiyet şerh yazmıştır. Özellikle İbn Arabî mektebine mensup olanların İbnü'l-Fârız'ın şiirlerine ve öze

Bu çalışmada 12. yy filozofları arasında yer alan ve kendisi daha çok Aristo ve İbn Sina gibi Meşşai filozoflara yönelik eleştirileri ile tanınan Ebü'l-Berekat el-Bağdadî'nin görüşleri merkeze alınarak nefis, benlik ve bilgi arasındaki ilişki incelenmeye gayret edilmiştir. Ebü'l-Berekat'ın Meşşai felsefeye karşı eleştirel tavrı ve özgün felsefi duruşu açık bir biçimde bu konuda da takip edilebilmektedir. Kitapta sadece Ebü'l-Berekat'ın değil başta İbn Sina olmak üzere Müslüman Meşşai filozofların fikirleri

Büyük bilge Muhyiddin İbn Arabi'nin Muhteşem eseri Füsusu'l Hikem'in orijinal nüshası, tahkikiyle beraber Prof. Dr. Mahmud Erol Kılıç ve Doç. Dr. Abdurrahim Alkış tarafından titiz bir çalışmayla yayına hazırlandı. Bu çalışmanın önemi şimdiye kadarki neşirlerin kullanmadığı en eski nüsha sayılan Konevi nüshasına dayanıyor olması. Üç dilde yazılan önsözler, tıpkıbasım ve tahkikli metin bölümlerinden oluşan eser Litera Yayıncılık Tarafından neşre hazırlandı.