Hollandalı filozof Baruch (Bento) Spinoza, kısa ömrünün en yoğun yıllarını yazarak geçirmiş. Resim yapmaktan zevk alır, yanında hep bir eskiz defteri taşırmış. Ani ölümünün ardından dostları mektuplarını, elyazmalarını, notlarını kurtarmayı başarmış ama eskiz defteri bulunamamış. John Berger, içinde ne olduğunu bilmeksizin, bu eskiz defterini bulmayı hayal etmiş hep. İstediği sadece filozofu yeniden okurken, Spinoza'nın gözlemlediği şeylere bir de onun gözüyle bakabilmekmiş. Bir gün süet ciltli bir eskiz de

Kültürel psikiyatrinin temel önermesi, içinde yaşadığımız kültürün ruhsal rahatsızlıkların oluşumunda, biçimlenmesinde ve dışavurumunda etkili olduğu tezidir: Yeme içme alışkanlıklarımızdan çocuk yetiştirme pratiklerimize, duygularımızı ifade ediş ya da gizleyiş tarzımızdan yaşlılık ya da gençliği algılayış biçimimize kadar hayatımızın her cephesine nüfuz eden kültür, insan ruhu için bir değişken olarak değerlendirilmelidir. İşte bu kitapta bir araya getirdiğimiz makalelerin tümü, ruh sağlığına ve ruhsal ra

Felsefecilerin insanı anlama uğraşlarını esasen trajediye odaklanarak sürdürmeleri âdettendir; bu da yarı şaka yarı ciddi, Aristoteles'in komedi hakkındaki kitabının kaybolmuş olmasına bağlanır. Hegel, Bergson, Freud ve Nietzsche gibi istisnalar dışında komedi pek de üzerinde felsefe yapmaya değecek bir faaliyet olarak görülmemiştir. Zupancic kitabında komediyi önemli bir düşünce konusu haline getirmekle kalmıyor, felsefe ve psikanalizin insanlık denen kavramı oluşturan mekanizmaları anlama konusunda komedi

Erich Auerbach, tartışmasız en önemli eseri olan Mimesis'i ve çok sayıda önemli makalesini, Nazi Almanyası'ndan kaçarak 11 yıl kaldığı İstanbul'da yazdığı halde ülkemizde yeterince tanınmıyor. Tıpkı Auerbach gibi uzun yıllardır İstanbul'da yaşayan Martin Vialon'un hazırladığı bu seçkiyle, Auerbach'ın bir kısmına sadece Türkçede ulaşılabilen on dört yazısını ve bir kısmını İstanbul'dan yazdığı birkaç mektubunu Türkiyeli okurların gündemine taşıyoruz. Bu yazılarda Auerbach, Montaigne, Pascal, Montesquieu, Vo

Değerli sosyal bilimci ve araştırmacı Semih Vaner'i 2008 yılında kaybettik. Kendisi Fransız Ulusal Siyaset Bilimi Vakfına bağlı Uluslararası Araştırmalar Merkezi (CERI) öğretim üyesi ve araştırma yöneticisi, kurucusu olduğu Doğu Akdeniz ve Türkiye-İran Dünyası Çalışmaları Derneği (AFEMOTI) başkanı ve bu derneğin yayımladığı CEMOTI dergisinin kurucu editörüydü. Metis koleksiyonunda iki kitabı yayımlanmıştır: Türk-Yunan Uyuşmazlığı (1990) ve Unutkan Tarih (1997). Ölümünün ardından Semih Vaner'in anısı için ve

Edward Said´in zihnini uzun zaman meşgul eden bir mesele geç dönem üslubu. Richard Strauss, Beethoven, Thomas Mann, Jean Genet, Giuseppe Tomasi di Lampedusa, Konstantinos Kavafis, Luchino Visconti ve Glenn Gould´un geç dönem eserlerini inceleyen Said bu kitabın yayımlandığını göremeden aramızdan ayrılmıştı. Esasen Said´in 1995´te Columbia Üniversitesi´nde verdiği dersleri temel alan bu eser, sanatçı ve sanat eserine dair mitlere çomak sokarak, geç dönem eserlerinin başka bir boyutunu gün ışığına çıkarıyor.

Günümüzün sanal vurgulu dünyasında, hammaddeler, elle tutulur olan şeyler, günlük emeğin teri, şaşaalı adlarla sunulan uluslararası antlaşmaların ardında yatan hesaplar, pazarlıklar hep gözlerden ırak kalıyor. Oysa dünyada olup bitenleri anlamanın tek yolu belki bu ayrıntılara yeniden yaklaşmak, yakından bakmak. Pamuk Ülkelerine Yolculuk, pamuk üreticilerinin, sanayicilerinin, lobicilerinin, tüccarlarının peşinden Mali´den ABD´ye, Fransa´dan Çin´e, Brezilya´dan Mısır´a, Özbekistan´a dünyanın dört bir yanına

Milliyetçilik araştırmalarının klasiklerinden Hayali Cemaatler kitabıyla tanıdığımız Anderson, bilindiği üzere, aslında Güneydoğu Asya tarihçisi. Bu iki ilgi alanının kesişme noktasında yer alan kitapta Anderson bizi on dokuzuncu yüzyıl sonunda Filipinler tarihinde belirleyici rol oynamış iki aydının yaşam öyküleri üzerinden ufuk açıcı bir dünya tarihi turuna çıkarıyor: Katalan anarşistlerle birlikte Barcelona´daki ünlü Montjuich kalesinde hapsedilen ve Maletasta ve Bakunin gibi anarşistlerin etkisiyle Fili

Çağımızın en önemli filozoflarından Paul Ricoeur, Freud´un insan konusunda getirdiği yeni anlayışı konu alan bu yapıtının psikoloji değil felsefe kitabı olduğunu özellikle vurguluyor. Freud´u insanda en az insani olanın keşfiyle sınırlandıramayacağımızı; tersine bir kültür yorumu olarak psikanalizin insan görüngüsünün her tür toptan yorumuyla çatışma içinde olduğunu, söyleyen yazar, Freudcu söylemi çeşitli yönleriyle sorguluyor: psikanalizde yorumlamak ne anlama geliyor, bu yorum kendilik ile ilgili yeni bi

Jonathan D. Spence, Çin tarihi üzerine uzmanlığıyla haklı bir üne sahiptir. 17. yüzyılda Çin´in en yoksul bölgelerinden biri olan Şantung eyaletinin Tan-çeng bölgesine gidiyoruz bu kitapta. Ama bir modernleşme tartışması için değil – Çin tarihinde bile hiçbir iz bırakmamış bu bölgeye, resmi tarih anlatılarına giremeyen unutulmuşları, yok sayılmışları bulup çıkarmak için gidiyoruz. Paylarına hep kurban rolü oynamak düşmüş yoksul ve çaresiz insanlar onlar: Kimi zaman doğal afetlerin kimi zaman eşkıyaların,

Geleneksel akdeniz toplumlarının ortak özelliği olan akraba evliliği, kan davası, namus cinayeti, kadınların mirastan mahrum edilmesi ve başörtüsü gibi geleneklerin ortaya çıkışını ve gelişimini araştıran bu kitapta Germaine Tillion, kimliğin ve kültürel yapının her bir toplumun kendi özünden değil, düpedüz toprağa el koyma biçiminin örgütlenmesinden ve bu örgütlenmenin farklı toplumsal akımlar karşısında geçirdiği değişimden kaynaklandığını ileri sürüyor. Hıristiyan ve Musevi topluluklara ait hatır

Akıl Tutulması, Frankfurt Toplumsal Araştırma Enstitüsü'nün ve kurucusu Max Horkheimer'in (1895-1973) temel yapıtlarındandır. Kitap, yazarın ülkesini terketmek zorunda kaldığı İkinci Dünya Savaşı yıllarında, ABD'de, Avrupa felsefe geleneğine yabancı Amerikalı okurların düzeyi göz önünde tutularak ve İngilizce olarak yazılmıştır. Belki de bu yüzden, 'zorluğuyla' ünlü Frankfurt Okulu kuramcılarının en açık, en 'kolay' metinlerinden biridir. Horkheimer, Akıl Tutulması'nda ABD kültürünün egemen felsefesi olan p

Türkiye´de Yönteme Hayır, Özgür Bir Toplumda Bilim gibi kitaplarıyla tanınan Feyerabend, bu yapıtında Sokratçı söyleşi biçiminden yararlanarak sağduyu ve bilimsel bilgiyi irdeliyor. Göreciliği, bilimin yetkesini, bilimadamlarının cehaletini, varlığın doğasını ve aydınlanmayı sorgulayarak, neyin niye önemli olduğu sorusunu kendisine gerçekten soran okurlara sesleniyor: Felsefeciler en aşırı karmaşaların ardında açık seçik ilkeler bulabilmekle övünürler. Çağcıl felsefe, bu bakımdan daha güvençsiz olma

Günümüz Türkiyesi´nde kurgu ile gerçeğin bu kadar sıklıkla karıştırılmasını, birbirinin yerine konmasını nasıl açıklayabiliriz? Ahıska´nın Cumhuriyetin ilk dönemindeki radyo yayıncılığını konu alan kitabını okuduğumuzda, bir dönemin iktidar kurma biçimlerinin, teknoloji ile fantazi arasındaki ilişkinin bugünü etkileyiş tarzını açıkca görebiliyoruz. Radyonun Sihirli Kapısı, radyo üzerine bir inceleme. Ne var ki asıl gayesi radyo yayıncılığının incelenmesinden hareketle Türkiye´de bir yönetsellik biçi

2001 tarihli Çengelköy Defteri, okura kısmen tümceler´i hatırlatacak; ama daha defter gibi, parçalar, notlar, karalamalar halinde... Kitabın açılışında Bilge Karasu´nun 1977 tarihli şu paragrafına yer veriyor Oruç Aruoba: “Bu deftere uzunca bir süre ara verdiğimde üzüntü duyarım. Uzunca bir aradan sonra yeniden yazmağa oturduğumda biriktirdiğim ‘yazılacaklar’ arasında bir seçme yapma gerekir. Oysa baştan beri, ‘seçmeler yaparak araları doldurmayacağım’ diye verdiğim bir karar var. O günü yazacağım;

Terbiye edilerek evcilleştirilen şey şans, talih, kader ya da kısmet dediğimiz şeydir bu kitapta: Devletin ihtiyaç duyduğu bilgiler olarak istatistiğin doğuşu, basılı sayıların çığ gibi büyümesi, istatistiğe dayalı yasa fikrinin çıkışı ve yaygınlaşması, istatistiğin sosyal ve beşeri bilimlere sıçrayışı... Tarihsel olarak Batı´dan çıkıp yayılmış bir gelişmeden söz ediyoruz: Dünyanın tekinsizliğinin, hesaba gelmezliğinin olasılık hesabı yoluyla dizginlenmesinden. Ian Hacking´in yapıtı, on dokuzuncu yüz

İÇERİK TANITIMI İnsan bilgisini, biri sosyal ve beşeri disiplinleri ima eden edebi, felsefi kültür, diğeri doğa bilimlerini (ya da pozitif bilimleri) ima eden bilim kültürü diye ayıran iki kültür tabiri C. P. Snow tarafından 1959´da icat edilmiştir. Ortada iki kültür olduğu fikri, bütün bir insanlık tarihi düşünüldüğünde çok yeni sayılır. Üstelik 1960´tan bu yana hem kavram hem de kavramın işaret ettiği olgularla ilgili şikâyet ve sorgulamalar giderek artmıştır. Akademi ve üniversitelerin örgütlenme biçim