Birinci Dünya Savaşı başlayana değin geçen süreçte Çarlık Rusyası ile Kaçar Hanedanlığı İranı'nın tahakkümünde bulunan Azerbaycan'ın genel durumu nasıldı? Savaş yıllarında büyük devletlerin Azerbaycan siyasetinin ana parametrelerini neler oluşturmaktaydı? Bölgede yaşayanlar dünya savaşıyla ilgili nasıl bir tasavvura sahiptiler ve bu büyük savaşta hangi safta yer aldılar? Osmanlı Devleti'nin bölgeyle ilgili herhangi bir özel planı ve hazırlığı var mıydı? Çağdaş bilimsel araştırmalar açısından gün- cellik arz eden bu soruların yanıtları, elinizdeki bu eser çerçevesinde derlenen ve yayıma hazırlanan arşiv belgelerinin içeriğini oluşturmaktadır. Her biri alanında uzman bilimadamları tarafından titizlikle hazırlanan ve tasnif edilen bu belgelerde, Azerbaycan ve çevresindeki ülkelerde yüz yıl önce meydana gelen olaylarla ilgili çok sayıda soruna ışık tutan birinci elden bilgi ve kayıt mevcuttur. Birinci Dünya Savaşı'nın 100. yıldönümünü geride bıraktığımız şu günlerde yayımlanan eser, hem alan araştırmacıları hem de tarihe meraklı çağdaş okurlar açısından başvurulması gereken ana kaynak durumundadır