Görünür ile Görünmez Merleau-Ponty’nin çalışma notlarıyla birlikte yarım kalmış son yapıtıdır
ancak mevcut haliyle bile derin felsefi projesini mükemmelen yansıtır. Merleau-Ponty burada yeni
bir ontoloji teklif eder bize. Bunu felsefenin özcü kategorileri ve geleneksel düşüncenin buyurgan
grameri ile yapmaz. İnsanın algısını, görme kabiliyetini, duyumsama gücünü ve varlığın ışıltısını
son derece naif bir tutumla fenomenolojik bir zemine taşır. Bir sanat yapıtının ortaya koyduğu gibi
kişinin algı ve deneyimlerindeki tamamen kendine özgü sese, mantık, uyum ve hayal gücüne
ulaşmaya çalışır.
Filozofun düşünceleri bir sistem inşa etmekten çok varlığın benzersizliğini duyurmaya yönelik bir
çabadır. Onun felsefesi öznelliğin, içselliğin felsefesi değildir. Algılama ya da algısal inanç dediği
şey görünürün ötesinde belleği ve hayal gücünü harekete geçiren, insanın kendisinden önce var olan
dünya ile, öteki ile, doğa ile görünmeyen muazzam ilişkisidir. Merleau-Ponty’yi okurken düz bir
felsefe metninin sınırlarında gezinmeyiz. Bedeni keşfetmek, dünyanın tenine dokunmak, görünür
olandaki görünmezi fark etmek var olmanın gerçek amacını duyurur gibidir. Doğa algılandığı andan
itibaren ufuk bakışımızı çevreler; müziğin, edebiyatın ve resmin betimlediği doğa bizi kendisine
çağırır. Seyredilen, işitilen ve algılanan saf bir manzaranın parçası oluruz. Aynı düzlemdeki
varlıklar birbirleriyle kaynaşır, öyle ki biz değil onlar bize konuşur. Sadece ses değil sözü
sarmalayan sessizlik de dile gelir.
Görünür ile Görünmez geleneksel felsefeye yönelik getirdiği itirazlarla, özellikle Descartes, Hegel
ve Sartre eleştirileriyle birlikte modern düşünce ve sanat dünyası için yepyeni bir sayfa açmaktadır.