Yüzyıllar boyunca her dönem bütün halkların, erdemli hayatı anlatan, doğru yaşamayı öğreten bilge hocaları olmuştur. Bu öğretilerin birçoğu günümüze kadar ulaşmıştır. Bunları biz bugün okurken, bu bilgilerin onlara ruhen ve fiziken ne büyük zorluklara mal olduğunu genelde unuturuz. Bu bilge kişilerin bilge olarak doğmuş olduklarını sanır ve hatta bazen onlar gibi bilge doğmadığımız için kıskanırız. Hâlbuki onların çocukluk, gençlik ve yetişkinliğe adım attıkları yılları öğrendiğimizde bu insanların çocukluklarının büyük bir kısmının, gençlik ve yetişkinliğe adım attığı yıllarının, daha sonra bize öğreteceklerine hiç benzemeyen, en fırtınalı yıllar olduğunu görürüz. Önceki hayatlarını öğrendiğimizde onların, doğruluk yoluna girerken ve bu yolda mücadele ederken ne tür zorluklarla karşılaştıklarını anlamaya başlarız. Onların hayat hikâyelerini bilmek bu yüzden öğreticidir.

Bunları okudukça hayatımızın öneminin nasıl doğduğumuz ile değil, kendimizi geliştirmek için ne kadar çaba gösterdiğimizle alakalı olduğunu anlıyoruz.

Diyojen de işte böyle biriydi...