Balkandaki karamızı al kanınla sen bugün, şan rengine
boyadın. O mağlûbiyet iğnesi, en nihayet ruhumuzu kanattı ve
bak şimdi, gülüyoruz, artık yalan saatleri hep dünün. Felâketler
bazen böyle saadetler doğurur. Acılıklar tatlılığı iyi tatmak içindir.
Kin ateşi en kuvvetli haşmetleri eritir. Göğsün şişsin kahraman
Türk, artık bizim şan, gurur. Düşmanının sana hürmet etmesini
istersen, çalış, terle, medeniyet perisine kucak aç...
Buradaki patetik satırlar, 1915 yılında Türk Yurdu dergisinde
yayımlanan bir yazıdan. Dönemin hınçla, intikam hissiyle ve
ölüm-kalım şiddetinde bir azimkârlıkla yüklü milliyetçi kalkışma
ruhunu yansıtıyor.
1911-1916 yıllarında, yani Balkan Savaşları ile Dünya Savaşı
arasındaki teyakkuz döneminde Türk Yurdu dergisini mercek
altına alan bu çalışmada Ümit Kurt, Türk milliyetçiliğinin
oluşumundaki ırkçı damarı ortaya koyuyor.
Taner Akçamın kitaba yazdığı önsöz, Ermeni Meselesini
halletme ve şimdi de bununla yüzleşmeme tarzının
temelinde bu ideolojik oluşumun yattığına dikkatimizi çekiyor.
Ziya Gökalp, Yusuf Akçura, Ahmet Ağaoğlu, Halide Edip, Mehmed
Emin Yurdakul, Ömer Seyfeddin, Celal Sahir, Mehmed Ali
Tevfik, Kâzım Nâmi, Fuad Köprülü gibi Türk milliyetçiliğinin
kurucu aydınlarının metinlerinin ayrıntılı bir incelemesi yer
alıyor kitapta. Parvus Efendinin iktisat meselesine dair yazıları,
başlıbaşına ilginç bir başlık oluşturuyor.