Afrika Hanı´nda dört kadın: Penelope, Hari, Nanaçe, Aznif. Üç erkek: Yatalak Doktor Enver, kapıcı Ali Efendi, FKÖ üyesi Hüseyin Halidi. Mimu´yu acıyla seven bir topluluk. Mimu yedi yaşında.

Yunan söylenlerini toplumsal bağlamında, çağcıl yöntemlerin ışığı altında irdeliyor. Söylen-toplum-düşünce üçgeni üzerinde yükselen titiz bir çözümleme örneği.

Hindu mitolojisinin yetmiş beş kaynak mitosundan oluşan bu derleme Vedarlar´daki (yaklaşık İ. Ö. 1200) yılan öldüren İndra´dan ortaçağın tanrılar topluluğuna dek klasik Hint kaynaklarının geniş oylumunu kapsıyor. Burada anlatılan Hindu tanrılarıyla cinlerinin öyküleri, eski rahipleriyle ozanlarının doğaötesi içgörülerini canlı simgelerle dile getiriyor. Geleneksel yaşam ile ölüm izlekleri serimlenip pek çok karmaşık çeşitlemeyle örülerek Hint mitolojisinin aşağı yukarı üç bin yıllık gelişiminin reng

Öyleyse zaman ne? Eğer hiç kimse benden bunu sormasa biliyorum; ama soran kişiye açıklamak istesem bilmiyorum. Gene de kesinlikle şunu söyleyebilirim: Hiçbir şey olmamış olsaydı, geçmiş zaman olmazdı; hiçbir şey olacak olmasaydı gelecek zaman olmazdı; hiçbir şey olmasa şimdiki zaman olmazdı. O halde şu iki zaman, -geçmiş ve gelecek- geçmiş artık olmadığına göre, gelecek de henüz olmadığına göre, ne biçimde vardır?

Sanayileşmenin sonucu olarak, Yeniçağ başındaki Avrupa zanaatkarları ile köylülerin davranışlarıyla değerlerini anlayabilmek için düşgücümüzü bir hayli zorlamamız gerekir. Pek öyle apaçık değilse de daha derin olabilecek değişimler bir yana, Avrupa'nın belleklerde yerini koruyan yerel dillerini birörnekleştiren televizyon, radyo ve sinemanın olmadığını düşünün. Her yörenin kendine özgü kültürünü eritmek ve bölgeleri ulusa çevirmek için askerlik ile hükümet propagandasından daha etkili olan demiryolların

Yeşimtaşına oyulan ya da porselen üzerine resmedilen, Çin ejderhası, yalnızca doğurgan yağmurlara değil fırtınalara da neden olduğu için, hem koruyucu hem de yok'edici bir semboldür. Onun bu çok yanlılığı, Uzakdoğu'nun büyük uygarlıklarını doğuran farklı kültürlerin karmaşasını temsil eder. Çin ve Japon Mitolojisi'nde Donald Mackenzie, Uzakdoğu mitoslarının kökenlerini ve evrimini, ayrıca bu öykülerin Çin´den Japonya´ya kadar nasıl yayılmış olduğunun izlerini araştırıyor. Taoculuk, Konfiçyüsçülük, Budac

Bu antropoloji klasiğinde Clark Wissler tarihöncesi zamanlardan yirminci yüzyıla dek ABD'ndeki kızılderililerin tarihinin ve kültürünün izlerini araştırıyor. Tüm büyük kızılderili dil aileleriyle kültürlerini inceleyen yazar, kızılderililerin beyaz adamın ilerleyişine karşı koyma çabasını, kızılderililerin özgün yaşam biçimlerini ve yeni bir uygarlıkla kurulan ilişki yüzünden bu yaşam biçimlerinde meydana gelen değişimleri anlatarak kızılderililerin yirminci yüzyıl Amerika'sındaki rolü üzerine ayrıntılı bir

Sylvia Plath, İngiliz ve Amerikan şiirinin cadı tanrıçası. Lanetli gizdökümcü şair. Yaşantılarını ve dilini kendine karşı şiddete dönüştüren şiir kuyumcusu. Kendine kıyma tutkusunu bu kuyumculuk içinde otuz yaşında gaz soğurarak noktalayan ve geride kalanlara zehir zemberek yapıtlarını armağan bırakmış güzel kadın, anne, sevgili. Sırça fanusu içinde onu bunaltan bütün kimliklerinden, toplumsal rollerinden, sıfat ve eğretilemelerden kurtulmaya çalışırken kendisi bir eğretilemeye dönüşen ve okuyucuyu da içine

Kafka kadın olsaydı. Rilke Ukrayna doğumlu bir Brezilya Yahudisi olsaydı. Rimbaud ana olsaydı da ellinci yaşını görebilseydi. Heidegger Alman olmaktan vazgeçip Yeryüzünün Destanını yazabilseydi. Niye sayıyorum bu adları? Bir bölgenin görünümünü çizebilmek için. Clarice Lispektor işte buradan yazıyor.

Laiklik konusunu, bu ilkenin Cumhuriyetin kurucu unsurları arasına konulduğu tarihlerde değil de, 70 yıl sonra tartışmaya başlayabilmenin yarattığı ağır bunalımı ve bunalımdan doğan sancıları, Türkiye´nin 90´lı yıllarında yaşıyoruz. Bir Batı kurumu olan üniversiteyi ithal ettiğimiz sıralarda, bu kurumun aşısının ülkemizde tutup tutmadığını o sıralarda değil de, gene 70 yıl sonra tartışmaya başlamanın ağır sonuçlarına hep birlikte tanık oluyoruz. Bosna-Hersek´teki gerçek insanlık dramı hepimizi yüreğimiz

Uygarlık ve kapitalizm, ezelden beri varolmayan ve belki de ebediyete kadar sürmeyecek iki kavram, daha doğrusu bu iki kelimenin arkasında gizlenmiş veya açıkta duran, koskoca iki kavram ailesi, soyu. Nereden geldiler, nereye gidiyorlar? Hangi dilsel ve zihinsel ihtiyaçların ürünü olarak belirdiler ve gene hangi ihtiyaçların doğrultusunda değiştiler, değişiyorlar; zenginleşiyorlar? Bu ihtiyaçların arkasında hangi somut ve maddi unsurlar yer alıyor?

16. yüzyılda dünya tersine dönmeye başlamıştır. Birbirine bağlı iki büyük dönüşüm ve başkalaşım bu döneme damgasını vurmuştur: burjuvazinin yükselmesi ve kapitalizmin kendini kanıtlaması. Oluşmakta ve kendi düzenini her şeye dayatmakta olan bu iki kendilik, Eski Dünya'yı, yani bir bakıma Doğu'yu yok etmektedir: Doğu´dan gelen din olan Hristiyanlık, Reformla batılılaşmakta; Doğu'nun sanat ve edebiyat anlayışının devamı olan antik sanat ve edebiyat Rönesansla aşılmakta; Doğu´dan ilk kopuşu simgeleyen feodalit

İnsanlığın, doğum-ölüm, geçim-kıtlık, sevgi-cinsellik gibi değişmeyen sorunlarına farklı kültürler nasıl farklı cevaplar veriyorlar? Kültürler birbirlerine koşut mu geliştiler, yoksa bir merkezden mi yayıldılar? Campbell, ilk insandan başlayarak, değişmeyen çelişkileri ve ortak mirası kavramada, antropolojinin, arkeolojinin ve psikolojinin sağladığı verilerle, felsefe ve sanat üretiminin getirdiği zenginliklerle örülen karşılaştırmalı mitolojinin ne kadar öğretici olabildiğini bir kez daha ortaya koyuyor. B

Osmanlı tarihi 600 yıla, "Yedi İklim´e yayılan devasa bir alan, ancak bunca yıllık çabalardan sonra insanlarımız bu tarihi, çarpışma tarihlerini ifade eden birkaç rakam, birkaç paşa adı, birkaç padişah adından ibaret olarak algılanmaktadır. Oysa iktisat ve toplumdan söz etmeden, halktan bahsetmek mümkün değildir. Araştırmalarının büyük bölümünü Osmanlı tarihi üzerine yapmış Robert Mantran´ın burada sunduğumuz makaleleri Osmanlı tarihinin ekonomik ve toplumsal boyutuna, dolayısıyla insana ağırlık vermektedir

Toplumsal ve siyasal kuram açısından, Bizans tarihinin bin yılı kupkuru bir çöldü, denmiştir. "Yüzyıllar boyunca Bizans tek bir siyasal kuramcı çıkarmadı." "Doğu´da insanlar İmparatorluk üstüne kuramlar yapacağız diye kendilerine hiç eziyet etmemişlerdir... oysa Batı, kavram ve kurallarda çok becerikliydi." Bu sözlere karşı konulmuş ve "Bizans yazını siyasal kuramla sırılsıklamdır" diye cevap verilmiştir, "Doğu Roma´lı için uygulanabilir tek yönetim biçimi olan mutlakçılığa ilişkin kuramla." Hem bu

Okuyucu bu kitapta ortaçağın kendine özgü renklerinin keşfetmenin tadına varacak ve zaman ile mekan içinde yaptığı yolculukla kendi tarihimizi de daha iyi kavrama noktasına ulaşacaktır. Çünkü tarih, sunduğu sonsuz çeşitlilik içinde ancak kıyaslama yoluyla anlaşılabilir bir alan olarak ortaya çıkmaktadır. Duby'nin bizi gezdirdiği dünyanın renkleri, karmaşıklığı, değişkenliği, tarihçinin geçmişin derinliklerine tuttuğu ışığın gücünden ötürü, keyifli bir okuma olanağı sağlamaktadır.

Kapitalizm kelimesinin, ülkemizin yakın tarihinde ilginç bir serüveni var. Sosyalist düşüncenin boyut kazanmaya başladığı altmışlı yıllarda, Türkiye'nin kapitalist bir ülke olduğu sonucuna varıldı. Bu ülke, Batı'nın modelini gecikmiş olsa da izliyordu ve "kitaba uygun olarak", sonunda sosyalizme geçebilirdi. Seksenli yıllardan sonra ise, Türkiye'nin kapitalist olduğundan kuşku duyuldu ve başımıza gelen tüm felaketler, bu kapitalist olmayışımıza bağlandı. Benzeri bir deneyi eski Sovyetler Birliği de yaşadı.

Türkçede İmgeler ve Simgeler, Kutsal ve Dindışı yapıtlarıyla tanınan ünlü din tarihçisi Mircea Eliade, geleneksel toplumların tarih anlayışları, tarihin getirdiği acılara direnme ve katlanma yöntemleri ve arpektipik tekerrür anlayışını incelediği "tarih felsefesine giriş" niteliğindeki bu denemesi Ebedi Dönüş Mitosu için şunları söylüyor: "Eserlerimin hangi sırayla okunması gerektiğini soranlara bu kitaptan başkalarını salık veriyorum."

Evet, Atatürk suçludur!... Eğer Türk işçisi, batıdaki gibi, çocuk yaşta yeraltında günde 14-16 saat çalıştığı dönemler yaşamamışsa; bir oy hakkı için bile, Fransız işçisi gibi, 59 yıl kanlı bir savaşım vermek zorunda kalmamışsa bunun suçlusu odur. Eğer Türk kadını yasal olarak erkeğine eşitse, "köle" değilse, seçme ve seçilme hakkını, Fransız kadınından bile önce elde etmişse; kadınlar bugün Türkiye´de vali, bakan, başbakan bile olabiliyorsa bunun suçlusu odur! Eğer açık havadaki klasik müzik konserle

Bugüne değin sosyologların üzerinde yeterince durmamasına karşın, günümüzde kültür canlı ve tartışmalı bir araştırma konusu olmuştur. Profesör Williams bu yoğun tartışma dönemini başlatan ilgi ve yöntemlerin birbirine yaklaşmasını betimlemekle bu tartışmaya canlandırıcı bir katkıda bulunmaktadır. Raymond Williams kitapta kültürel kurum ve formasyonların tarihsel sosyolojisinin ana hatlarını çiziyor; çoğu zaman geleneksel sosyolojik yöntem içinde kaybolan "okullar" ve "akımlar"ın analizi sorununu tartışara