Vicdan, genellikle merhamet, etik veya ahlâk sözcükleriyle beraber dile gelir. Ama onların yetersizliğini, sınırlarını da işaretler. Vicdanı sızlatan olay, "sözün bittiği yerde", "akıl almaz", "insanlığa sığmayan", "kan donduran" karşılaşmaların sonucudur. Bu sırada, etik, ahlâk, yasa veya kurumlar hükümsüz kaldığından, onları birleştiren adaletin kurulmasına yönelik güçlü bir ses işitiriz. Özgür Taburoğlu, vicdan üzerine düşünürken, bu kavramlarla ilgisini de yeniden düzenliyor. Örneğin vicdan ve merhameti

Tesisatın Gizemi, altyapı yöneticisi Nadir Bey’in başından geçen olayların yol açtığı çağrışımları ve izlenimleri ele alıyor. Nadir Bey, çalıştığı şirketi, parçalarını doğru kullanamayan az gelişmiş bir organizma gibi görüp iş ortamını yeniden düzenlemeye çalışırken okurun çözmesi gereken bir gizem ortaya çıkıyor: Nadir Bey’le yolları kesişen insanların en gündelik eylemlerinde bile belirtileri fark edilen bir tesisat. Düşünce, sanat ve edebiyat eleştirisi alanlarında yazdığı kitaplarla büyük ilgi uyandıran

Marcel Proust’un yapıtlarında saklı anlatı desenleri, arzu, nesne, alışkanlık, unutkanlık, zaman, hatıra, izlenim, kusur gibi sözcüklerden oluşur. Metinlerin içerik ve biçiminden daha eski böyle desenleri birleştirdiğimizde bir yazarın mizacına ve onun yapıtına dair bazı ayırt edici kıvrımlara ulaşırız. Yazarın kendisini tekrar ederken farkını da dile getirdiği desenlerin etrafına anlatı dünyasının parçası olaylar, eylemler, fiiller ve failler yerleşirler. Tüm yapıtını kararlı biçimde kat eden bu çizg

Varlık her zaman varoluşun ve varolanların arasına gömülmüş olarak izlerini belli eder. Varlıkla yüzleşen ve ‘müstesna’ bir fail olan Dasein’a kendisini duyuran izler, onun çeşitli ruh hâllerine bürünmesine neden olur. Varlık, ona doğru sorular soranlara, bir çeşit olay gibi açılır. Ama aydınlandığı anda yeniden karanlığa gömülür. Varlık İzleri, klasik bir sözlük çalışması değildir, Heidegger’in yapıtına bir bakış denemesidir. Genel bir değerlendirmeden çok, ışık ve ses gibi temel fenomenler etrafında düşün

Leylâ Erbil’in yapıtlarında saklı anlatı desenleri, bilinç akışı, tekrar, çile, hınç, kendilik ve ucube gibi sözcükler etrafında açığa çıkar. Metinlerin içerik ve biçiminden daha eski böyle desenleri birleştirdiğimizde bir yazarın mizacına ve onun yapıtına dair bazı ayırt edici kıvrımlara ulaşırız. Yazarın kendisini tekrar ederken farkını da dile getirdiği desenlerin etrafına anlatı dünyasının parçası olaylar, eylemler, fiiller ve failler yerleşirler. Tüm yapıtını kararlı biçimde kat eden bu çizgiler sayesi

Bilge Karasu’nun yapıtlarında saklı anlatı desenleri, yazı, ışık, dirim, zemin, hayvan ve ilişki gibi sözcükler etrafında açığa çıkar. Metinlerin içerik ve biçiminden daha eski böyle desenleri birleştirdiğimizde bir yazarın mizacına ve onun yapıtına dair bazı ayırt edici kıvrımlara ulaşırız. Yazarın kendisini tekrar ederken farkını da dile getirdiği desenlerin etrafına anlatı dünyasının parçası olaylar, eylemler, fiiller ve failler yerleşirler. Tüm yapıtını kararlı biçimde kat eden bu çizgiler sayesinde, ya

Samuel Beckett’ın yapıtlarında saklı anlatı desenleri, irade, eylem, olay, aralık, varlık, eşlik ve ölüm gibi sözcükler etrafında açığa çıkar. Metinlerin içerik ve biçiminden daha eski böyle desenleri birleştirdiğimizde bir yazarın mizacına ve onun yapıtına dair bazı ayırt edici kıvrımlara ulaşırız. Yazarın kendisini tekrar ederken farkını da dile getirdiği desenlerin etrafına anlatı dünyasının parçası olaylar, eylemler, fiiller ve failler yerleşirler. Tüm yapıtını kararlı biçimde kat eden bu çizgiler sayes

Oğuz Atay’ın yapıtlarında saklı anlatı desenleri, yazı, oyun, eylem, vicdan, içeri ve dışarı gibi sözcükler etrafında açığa çıkar. Metinlerin içerik ve biçiminden daha eski böyle desenleri birleştirdiğimizde bir yazarın mizacına ve onun yapıtına dair bazı ayırt edici kıvrımlara ulaşırız. Yazarın kendisini tekrar ederken farkını da dile getirdiği desenlerin etrafına anlatı dünyasının parçası olaylar, eylemler, fiiller ve failler yerleşirler. Tüm yapıtını kararlı biçimde kat eden bu çizgiler sayesinde, y

Nazar, her zaman bir başkasından gelir. En bilinen tarifiyle, sahip olduklarıma, güzelliğime dikilen kem bir bakıştır. Ancak nazar, ben ve başkası arasında cereyan eden sayısız görme, görülme, bakma, bakılma, bakışma yollarından sadece birisidir. Eğer ikimiz arasında kem bir nazar varsa, "adil" biçimde ilişki kurmadığımız içindir. Başkasının bakışı, "doğru" bir ilişkide, bakılana zarar veren bir görüngü olmaktan çıkar. Hattâ bu bakış, kendim olmak için zorunlu bir bağlantı da olabilir. Başkasının görme ve g

Boşluklar, toplumsal, siyasal veya kültürel alanlarda çok farklı şekillerde ortaya çıkabilir. Yeni ve daha özgür yaşamlar için açık alanlar olarak boşluklar keyfî şekillerde doldurulduğunda çeşitli aşırılık biçimlerine neden olabilir. Boşlukları dolduran kişi, topluluk ya da kurumlar, belirli bir akıl, yapısal zorunluluk, etik sorumluluk veya sınıfsal kimlikten uzak davrandığında türlü adaletsizliklere neden olabilirler. Bu durumda belli bir zümrenin keyfîliği başka keyif biçimlerini yok eder; aşırılık, top

Yavaşlık felsefesi, hızlanmış varlıklar ve olaylar arasında yavaşlamanın olanakları üzerine düşünmenin bir yoludur. Bireyin ruhsal, bedensel dinginliğini sağlamanın yanında, daralan bir gezegende diğer canlılara yer açmak için durmayı bilmektir. Modern düşüncenin, sanatın önerdiği gibi trajik, romantik veya avangard öznenin dolaysız fiillerine ara verip, dolaylı eylemlerin imkânlarını araştırmaktır. Yavaşlığın öznesi, hızlanmasına sebep olan etkenlerle ilişkisini yeniden düzenlemeye çalışır. Yavaşlık, yenid

Gözlerini vitrinlerden kendine çeviren bir adamın hikâyesi.Kurmaca dışı kitaplarıyla tanınan Özgür Taburoğlu, Alışveriş Merkezinde Yaşayan Adam'la, sosyal bilimlerin üzerine etraflıca kafa yorduğu meselelerini bu kez kurmacanın imkânlarından yararlanarak ele alıyor ve deyim yerindeyse bir ''ara biçim'' deniyor.Yazar, modern insanın maneviyat arayışını hayatını kalabalık bir alışveriş merkezi içinde, kimsenin yolunun düşmediği bir ''ara mekân''da sürdürmeye başlayan isimsiz bir adamın alışılmadık girişimi ü

Özgür Taburoğlu, kent efsanelerini zamanımıza ait "batıl" görünümler gibi anlatıyor. Batıl inanç ve takıntıları "başkası" denilen varlıkların tekrar kent hayatına dâhil olmasının belirtileri gibi tarif ediyor. Kent efsanesi gibi kısa anlatıları, toplumsal, kültürel, antropolojik tarafları olan ve ‘modern-sonrası', 'endüstri-sonrası', ‘geç kapitalizm', ‘hakikat-sonrası', ‘insan-sonrası' gibi adlar alabilen zamanımıza ilişkin önemli işaretler gibi ele alıyor. Batıl inançlar, eski zamanlarda veya uzak yerlerde

Tanpınar'ın romanlarını veya kuramsal metinlerini okuyanlar, kendi simgelerini yaratan ve onları tutarlı şekilde kullanan bir yazarla karşılaşırlar. Bunların birçoğu gündelik sözcüklerdir. Tanpınar, kendi mitolojisini yansıtan bu sözlüğü yaratmak için, önce belirli işaretlerin anlam ve biçimlerini boşaltıp, sonra kendi metafiziği ile uyumlu şekilde yeniden içlerini doldurur. Böylece bazı basit işaretler simgelere dönüşür. Böyle bir sözlüğün parçaları birleştiğinde, şahsî bir masalın kenar çizgileri ortaya ç

Modern düşünsel ya da sanatsal yaklaşımlarda, temel duyum veifade biçimleri ayrışırlar. Geleneksel sanat işlerine ait bütünlüklüimgeler, resim, söz ve yazı şeklinde alt parçalarına ayrılırlar. Sanatçı kavramı, renklere, seslere ya da harflere ustaca şekiller verebilen zanaatkârla, uzmanla eşanlamlı olmaya başlar. İmgelerin, bilgiyle, düşünceyle, toplum vicdanıyla ya da siyasal eylemlerle olan bağları zayıflar. Modern sanat işleri, bu şekilde yaşamdan uzaklaşırken, diğer yandan da, avangart ya da pop-sanatın

Farklı tarihsel dönemlerde dünyevilik ve kutsallık arasındaki iç içe geçişleri inceleyen kitap, dünyevilik ve kutsallığın mutlak kavramla olamayacağını, daha çok ikisi arasında bir sarkaç salınımı olduğunu savunuyor. Zındıklık, hurafeler, ikonlar, hat ve süs, minyatür, Doğu, Ortaçağ ve Eski Yunan… Kitabın son bölümü Heidegger, Levinas, Battaille ve Romantikler gibi modern dönemin yazarlarında yeni maneviyat arayışlarının izini sürüyor. YAZAR HAKKINDA Özgür Taburoğlu 1973 Kırşehir doğumlu. Bilkent Ünivers