Son dönem Osmanlı tarihi çalışmalarında demografi biliminin önem kazandığı görülmektedir. Çoğunlukla nüfus defterlerine dayalı olarak yapılan çalışmalar yerel ölçekli dahi olsa imparatorluğun nüfus yapısını, bileşenlerini, doğum, ölüm, göç vs. olgularıyla ekonomik yapısının ortaya çıkartılmasına dair önemli veriler sunmaktadır. Bu bağlamda daha çok Yeniçeri Ocağı’nın yerine kurulan Asakir-i Mansure-i Muhammediye Ordusu’na gereksinim duyulan erkek nüfusun nitelik ve niceliklerinin ortaya konulması ve halktan

Mehmet Başaran bu romanında, siyasî otoritenin faşizan bir hal aldığı, bunun sonucu da baskıcı bir uygulamaya geçtiği bir döneme ışık tutuyor. Ülke tarihi açısından, kara bir leke olan, özellikle 1946 seçimlerinin ardından Köy Enstitüleri odağında, ilerleme düşüncesine ve bilgilenme edimlerini baltalayan bazı odakları ve gerici bir anlayışı konu ediniyor. Memetçik Memet, yedeksubaylık hakkı elinden alınarak çavuşluğa çıkarılan, çok zor koşullarda askerliklerini yapmak zorunda bile isteye bırakılan Köy Ensti

Mehmet Başaran öteki yapıtlarında olduğu gibi, Yüreğin Sesi Zeytin Ülkesi`ni de lirik bir biçemle kaleme almış. Kitabı oluşturan birbirleriyle ilişkili öykülerde ayrıntılı doğa betimlemeleri ile yazarın güçlü gözlem gücü yer alıyor. Edremit bölgesi, doğası, insan ilişkileriyle karşımıza çıkıyor. Yanı sıra siyasî otoritenin göz açtırmadığı ilköğretim yaşamı da... Kaz Dağı, başılı başına bir kurmaca karakteri olarak anlatılıyor bu öykülerde. Yazar, mitolojiye de sık sık gönderme yapıyor. Kendi dönemi ile geçm

Osmanlı Devleti’nin klasik dönem bürokrasi anlayışı kalemiye, seyfiye ve ilmiye olmak üzere üç ana sınıftan oluşmaktaydı. XIX. yüzyılda II. Mahmud döneminde gerçekleştirilen yönetsel reformlarla nezaretlerin kurulması ve çeşitli devlet dairelerinin oluşturulmasıyla memurlar istihdam edilmeye başlanmıştır. II. Mahmud dönemiyle başlayan bürokrasideki reform hareketleri II. Abdülhamid döneminde sistematik bir bürokrasiyi oluşturmuş, Dâhiliye Nezareti’nde kurulan Sicill-i Ahval Komisyonu aracılığı ile mem

Ahlat Ağacı Çarığımı Yitirdiğim Tarla / Aç Harmanı (İki Kitap Birlikte) Elif Diye Bir Türkü / Dilsiz Oyunu (İki Kitap Birlikte) Eylülün Kızgın Soluğu Giz Kokan Suskunluk Memetçik Memet Öğretmeniz Acıya Sürgün Özgürleşme Eylemi Köy Enstitüleri YASAKLI…Acının ve Sevginin Yurttaşı Yüreğin Sesi Zeytin Ülkesi

Mehmet Başaran Yasaklı-acının ve sevginin yurttaşı adlı kitabında, 12 Mart 1971 ve 12 Eylül 1980 askerî darbelerinin hemen ardından yaşadıklarını kaleme alıyor. Bu yaşananlar, Başaran'ın hakkı olduğu halde, hiçbir somut-yasal gerekçe gösterilmeden, "kapılar arkasından" bir türlü verilmeyen "pasaport" merkezinde yoğunlaşıyor. Başaran, ailesi ve yakınlarıyla birlikte geçtiği bu traji-komik günleri ayrıntılarıyla, geçmişe göndermeler yaparak, dönemin atmosferini ve kendi ruhsal hallerini de betimleyerek anlatı

Yazar(lar): Zeynep Koç, Ömer Faruk Vural, Havva Nur Yılmaz, Mehmet Özay, Hüseyin Onur Uyguç, Elif Doğan, Mehmet Başaran, Esra Karaoğlu, Ecem Şahin, Zehra Kaya Özellikle günümüzde ihtiyaç duyulan ve bireylere kazandırılmaya çalışılan beceriler, 21. yüzyıl becerileri olarak adlandırılmaktadır. Modern eğitim anlayışıyla bu yüzyılda ortaya çıkan farklı eğitim yaklaşımlarının amacı bireylere bu 21. yüzyıl becerilerini kazandırmaktadır. Bu kitapta bahsedilen modeller eğitim alanında uygulanan birçok yeni yaklaşı

Mehmet Başaran Öğretmeniz Acıya Sürgün'de, çok güç koşullarda bilgi taşımayı kutsal bir görev bilen köy öğretmenlerini, toplumcu ve gerçekçi bir anlayışla ele alıyor. Devrimci, ilerici, aydın öğretmenlerin yoktan var ederek ortaya çıkardığı maddî ve manevî yapıların, eğitimi ve okumayı bir düşman gibi görenlerce nasıl yıkıldığını, meslekî etikten taviz vermeyen öğretmenlerin nasıl kıyıma uğradığını öyküleştiriyor.Öğretmeniz Acıya Sürgün'de, gerici baskılara direnen öğretmenlerin iftiraya uğramasını, bir kur

Eylülün Kızgın Soluğu'nda Mehmet Başaran, ülke tarihinde kara bir leke olan 12 Eylül dönemini, Giz Kokan Suskunluk'ta olduğu gibi bir kez daha, belgelerden ve yaşanmışlıklardan yola çıkarak romana taşıyor; okuyana, kitaba düşman gerici bir zihniyeti eleştirel olarak sergilerken faşizmin bıraktığı yaraları, derin izleri de gündeme getiriyor.Eylülün Kızgın Soluğu'nda, gözdağı vermek için açılan düzmece Ceylanköy davasına bir elebaşı olarak dahil edilen Mehmet Can öğretmenin gerimli kaçak günlerini, korkuların

Mehmet Başaran bu kez bir tür belge romanla okurun karşısına çıkıyor: Giz Kokan Suskunluk. 12 Eylül karanlığında yaşadığı bir olayı, içsel çatışmalarla, tinsel iniş-çıkışlarla kaleme alıyor. Kızı Deniz, ailesi ve yakın çevresi de bu serüvenin içinde. Yine, şiirli bir dille yazılmış doğa sevgisini okuyoruz. Bir sempozyumda konuşmacı olarak, çağrılı olduğu Berlin'e gitmek için verdiği suskun mücadele, uyanıkken görülen karabasana dönüşüyor. Birden kendini korku labirentinde buluyor: gizli dosyalar, öbür yan,

Mehmet Başaran, Özgürleşme Eylemi Köy Enstitüleri'nde okuduğu ve yükseğini de bitirdiği, Cumhuriyet tarihinin en önemli eğitim uygulaması olan köy enstitülerini ve eğitim kavramını irdeliyor. Köy çocuklarına yönelik ve kırsal kesim için tasarlanan köy enstitülerinin ortaya çıkışını, öğrenci-öğretmen ilişkisini, okuma olanağından uzak köy çocuklarına sunulan olanağı ve bunun değerlendirilişini, enstitülerin işleyişini ve içerdiği eğitim-öğretim konularını sergiliyor. Enstitülerde gerçekleşen, gerek doğaya yö

Yayınevimiz bu kez Mehmet Başaran'ın iki kitabını, Elif Diye Bir Türkü ile Dilsiz Oyunu'nu birlikte okurlara sunuyor. Başaran öykülerinde daha çok Trakya yöresini, köyünü, köylüsünü ve onun siyasî ve ekonomik sistem tarafından sömürülüşünü konu ediniyor. Köylünün içinde bulunduğu güç koşulları gerçekçi bir anlayışla yansıtarak, köy insanının duygusunu, hayallerini, töresini, inancını, içine düştüğü yoksulluğu, toprakla ilişkisini çarpıcı bir biçimde veriyor. Trakya'nın doğasını şiirsel bir anlatımla betiml

Mehmet Başaran'ın öykücülüğünün ilk dönem ürünlerinden olan Çarığımı Yitirdiğim Tarla ile Aç Harmanı'nı bir kez daha birlikte yayınlıyoruz. Başaran öykülerinde çoğunlukla insanı doğa ilişkisi içinde ele alır. Doğa topraktır, insan toprağı kol gücüyle işleyen emekçi köylüdür. Ancak bu emekçi köylü, aynı zamanda açlık ile de mücadele etmektedir. Kendisine hiçbir yardım eli uzatılmadığı gibi, karşısında ağa ile kurulu düzen vardır. Öte yandan yoksulluk batağından çıkmanın düşlerini kurar; bıçak kemiğe dayandığ

Zeybekler, sözlüklerde ekseriyetle, Batı Anadolu'daki özellikle dağlık yerlerde yaşayan, iyi savaşçı, asayiş ve yolların muhafazasından sorumlu ücretli asker olarak tanımlanmaktadır. Ancak zeybekliği, sınırları keskin çizgilerle belirlenmiş olan bir müesseseden ziyade, tarihsel süreç içinde farklı kulvarlardan yapısal ve folklorik özellikler barındıran bir olgu olarak ele almak daha doğru olacaktır. Zeybek adı verilen silahlı grup, Osmanlı idaresi zamanında, Batı Anadolu topraklarındaki pek çok önemli geliş

Cumhuriyet dönemi aydınlanmacılığına ivme kazandıran, eğitimi kendisinden önceki birikimi değerlendirerek, Kurtuluş Savaşı'nı sürdürme anlayışıyla dizgeleştiren bir mavi destan, Hasan Âli Yücel... İkinci Dünya Savaşı'nın yoklukları, sıkıntıları içinde, bir eğitim seferberliği sürdürülmektedir. Beş yüz binden çok insan silah altındadır. Demir, çimento bulmak olanaksızdır. Ama boş topraklara çadır kurarak işe başlayan köy çocukları, karanlıkları ışığa kavuşturmaktadır... Başaran, işte bu benzersiz dönemi ve

Tam saklambaç yeriydi orman, saklanacak yer öyle çoktu ki... Ebe için zordu biraz ama giderek alıştılar, öyle dalmışlardı ki oyuna, zamanı unutmuşlardı. Filiz ebe olduğunda, Bu sonuncu olsun arkadaşlar dedi. Bu kez daha uzaklara açıldılar. Eğreltilerin arasına sokulup uzandı Deniz. Zor bulurdu ablası onu. Saklambaç, ormanda oynanacaktı ki tadı çıksın. Çok yorulmuşlardı ama... Göz kapakları ağırlaşmaya başlamıştı. Bol oksijenli hava... Biraz kestiremez miydi? Erken kalkmışlardı zaten. Dalıp gitti...

Kavga, dövüş, geçimsizlik kötü şey der anam. Karıncayı bile incitmemeye çalışmalı insan. Bu koca dünya herkese yeter. Dostça, kardeşçe yaşamaya bakmalı. Açgözlülük etmedikten sonra, anlaşamayacak ne var? Siz siz olun, zorda kalmadıkça yan bakmayın kimseye... Ha bakın, tek başımıza kaldıramayacağımız yükler, tek başımıza savuşturamayacağımız tehlikeler de vardır; yardımlaşmak, el ele vermek gerekir o zaman. Karıncanın kardeşi demiş atalarımız; en küçük bir yaratığın bile, kendisine yardım edecek bir yakını

Aç Harmanı Yürek burkan bir deyim. Zorda kalanın, ekinleri yeni olgunlaşmaya başladığında dövdüğü erken harman Geçmişte kaldığını sandığımız gerçekler, değişik biçimlerle günümüzde de sürüyor. Kent sokaklarında iş bekleyenler, sabahın erinde çöp bidonlarını karıştıranlar, halk ekmek kuyruklarında bekleşenler bir başka aç harmanı dövmüyorlar mı sıkıntıyla Başaran, öykülerinde toplumsal gerçekleri içinde köy insanının dünyasını, duyguları, düşünceleri, gelenekleriyle var olma kavgası verişini işliyor. Sosyo-

Aç Harmanı... Yürek burkan bir deyim. Zorda kalanın, ekinleri yeni olgunlaşmaya başladığında dövdüğü erken harman... Geçmişte kaldığını sandığımız gerçekler, değişik biçimlerle günümüzde de sürüyor. Kent sokaklarında iş bekleyenler, sabahın erinde çöp bidonlarını karıştıranlar, halk ekmek kuyruklarında bekleşenler bir başka aç harmanı dövmüyorlar mı sıkıntıyla... Başaran, öykülerinde toplumsal gerçekleri içinde köy insanının dünyasını, duyguları, düşünceleri, gelenekleriyle var olma kavgası verişini işliy

Sadece ´şiir´ midir çocuğun savunması? Peki ya oyunlar, bilmeceler, tekerlemeler?.. Aç Kapıyı Bezirgan Başı, şiirleri, oyunları, bilmeceleri çocuklar için derlemiş... Kitap, masal tekerlemeleri ile başlıyor Karşıya baktım Dere gibi hoşaflar, tepe gibi pilavlar, kolum gibi dolmalar, budum gibi sarmalar derken, oyun ve sayışma tekerlemelerine geçiyor İğne miğne ucu düğme, filfilince kuş dilince, horoz öttü, tavuk tepti, bülbül kızı selam etti, selamına dua etti, Al çık, bal çık, sana dedim, sen çık... Bilmece