On dokuzuncu yüzyılın toplumsal devrimi, şiirini geçmişten değil, yalnızca gelecekten çıkarabilir. 1789 Devriminin ardından kurulan Birinci Fransız Cumhuriyeti, devrimden sonra benimsenen yeni takvime göre Brumaire ayının 18. gününde (9 Kasım 1799da) bir darbeyle iktidara gelen Napoleon Bonaparteın imparatorluğunu ilan ettiği 1804 yılında sona ermişti. İkinci Fransız Cumhuriyeti, 1848 Şubat Devriminde işçi sınıfının tarih sahnesine ilk kez bağımsız bir güç olarak çıkması sayesinde kuruldu. Ancak, bu devrim

Rosa Luxemburg, Rus Bolşevikleriyle güçlü polemiklere girişen Marksistler arasında Sovyet iktidarına dost kalmayı becerebilmiş ender devrimcilerdendir. 1919'daki erken ve trajik ölümü nedeniyle son haline getiremediği bu önemli notlarda da görüldüğü gibi Rosa, Rus Devrimi'ni değişik yönlerden ele alıyor, Bolşevik deneyin evrensele nasıl taşınacağı sorusuna yanıt arıyor ve gelişmiş kapitalist ülkelerde devrimci mücadelenin Rusya'dakinden farklılaşacağı noktalar üzerinde duruyordu. Rusya ile Almanya arasındak

Yolları Birleştirmek kitabının birinci ve ikinci baskıları arasında sekiz yılı aşkın süre var. Solun Kürt dinamiği çerçevesinde oluşan tabloda etkili bir yere sahip olamadığı sekiz koca yıl. Herhangi özel bir özneye mal etmeksizin, 2001-2008 döneminde sol bu cephede genel olarak yenik sayılır. Kürt sorununda inisiyatif emperyalizme geçmiştir. Bu bir geri basma gerekçesi değil, tersine, ancak daha yüksek bir iddiaya dayanarak, daha büyük bir kuvvet uygulayarak üstesinden gelinebilecek bir durum demektir. Biz

Raúl Castro'nun 2008 yılı başında Küba Devlet Başkanlığı görevini resmen devralmasıyla Küba karşıtları, bir kez daha Kübaya ve Fidel Castroya karşı çirkin saldırılara başladılar. Ne de olsa görevi kardeşine bırakması sadece Fidelin diktatörlüğünün açık bir göstergesi olabilirdi ve elbet bu diktatörden kurtulan Küba, Fidelin ardından sosyalizmden de kurtulacaktı. Raúl Castronun 1959dan bugüne tarihsel değer taşıyan konuşmalarından derlenen ve Türkçede yayınlanan ilk kitabı olan Küba Devriminin Sorumluluğu,

Devrimci ilerleme, kendi yolunu, dolaysız trajikomik başarılarıyla değil, tam tersine birleşik, güçlü bir karşı devrim yaratarak, bir düşman yaratarak açtı; yıkıcı parti, ancak bu düşmanla mücadele içinde olgunlaşarak gerçek bir devrimci partiye dönüşebildi. Karl Marx, Fransada patlak verip tüm Avrupayı sarsan 1848 Devrimleriyle ilgili çalışmasında, işçi sınıfının yalnızca yıkıcı bir güç olmaktan çıkarak gerçek anlamıyla devrimci bir güç haline gelmesini sağlayan süreci anlatıyor. Yıkıcı bir güç olarak işç

Balabanov, 1878´de Ukrayna´da doğuyor; fakat bir isyankar olarak hayatı, ailesinin dayatmalarına rağmen görgü kuralları, yabancı dil, müzik, dans ve nakış yerine Brüksel´de üniversite okumayı tercih etmesiyle başlıyor. Yoksulluğun bedenen ve ruhen düşkünleştirdiği Rus köylüsünde cisimleşen eşitsizliklere duyduğu derin tepki, Brüksel´de tanıştığı radikal fikirlerden beslenerek onu dönemin devrimci hareketinin önemli kadın militanlarından biri haline getiriyor. İtalyan Sosyalist Partisi´ne üye olan ve sürgün

Başın ağrıyor, miden bulanıyor, sürekli uykun geliyor, üşüyorsun... İşini, gücünü, sevdiklerini arkada bırakıp aylarca dağ taş dolanıyor ve en önemlisi kilolarca yükle sarp kayaları tırmanmaya çalışıyorsun... Aldığın risk de cabası! Peki bu işi neden yapıyorsun? Yer kürenin en yüksek çıkıntısına tırmanmayı başaran 11 kişilik dağcı ekibinin bu soruya verdiği yanıtı ve 2006da gerçekleşen unutulmaz tırmanışın öyküsünü merak ediyorsanız, bu kitabı okumalısınız. Giderek spor olmaktan çıkarılarak piyasanın para

Türkiye'nin krizsiz kaldığı pek görülmedi. Ekonomik kriz, siyasi kriz, ideolojik kriz derken toplum özel dönemlere alışıyor, her an her şey olabileceği hissine kapılırken, her şeye alışmanın rahatlığını da yaşıyor. Aydemir Güler, krizi bol ülkemizin 1990'lı yıllardaki serüvenini ele aldığı kitabında devlet içi gerilimlerden düzen siyasetindeki yeniden yapılanma gereksinimine, Kürt sorunundan uluslararası gelişmelere varıncaya kadar birçok başlığa değiniyor. Kriz dinamiklerinin birbirleriyle bağlantı noktala

1847nin sonu, 1848in başında yazılan bir broşürün bu denli büyük bir etki yaratmasının nedeni nedir? Onca eleştiriye, onca çürütme girişimine karşın Komünist Parti Manifestosu, nasıl oluyor da değerinden bir şey yitirmemiş, birçok düşünür tarafından yeniden ve yeniden keşfe çağrılan bir metin olma özelliğini korumuştur? Daha önce sayısız Türkçe baskısı yapılan Manifestoyu ilk kez Almanca aslından çeviren Erkin Ozalp konuya şöyle yaklaşıyor: Manifesto, tüm Avrupayı sarsan bir burjuva devrim dalgasının arif

Tevfik çavdarın Türkiye üzerine çok sayıda kitabı yayınlandı. Değişik gazete ve dergilerdeki makalelerini de buna eklediğimizde ülkemizin en üretken aydınlarından birisi olduğunu rahatlıkla söyleyebiliriz. çavdarın bir diğer özelliği, iyi bir roman okuru olmasıdır. Çavdar her iki özelliğini de yansıtan bir kitapla çıkıyor okur karşısına. Kesintili ve birçok açıdan sorunlu tarih yazıcılığının bıraktığı boşlukları romanın tanıklığına başvurarak kapatmayı deneyen Tevfik çavdar, bir yandan da edebiyat dünyamıza

Sovyetler Birliği 1991 yılında dağıldı. 1980lerin ortasında başlayan ve glasnost (açıklık) ile perestroyka (yeniden yapılanma) olarak adlandırılan sürecin sonunda 1917 Ekim Devriminden bu yana hüküm süren sosyalist iktidar da yıkıldı. Bu iktidar neye benziyordu? Nasıl bir anayasal düzen söz konusuydu? ülkenin tek siyasal partisi Sovyetler Birliği Komünist Partisinin programında hangi hedefler vardı? Bu parti nasıl bir iç işleyişe sahipti? Türkiyede anayasa tartışmalarının bir kez daha alevlendiği bir sırada

Andrey Gromıko, Sovyetler Birliğinin en uzun süre görev yapan Dışişleri Bakanı. Bizzat kendisinin Sov-yetler Birliği Komünist Partisi Genel Sekreterliğine önerdiği Mihayil Garbaçov tarafından bu görevden alınıp sembolik değer taşıyan Yüksek Sovyet Pre-zidyumu Başkanlığına getirildikten bir süre sonra emekliliğini istedi. 1989daki ölümü, onu, yaşamı boyunca uluslararası alanda temsil ettiği ve uğruna nice zorlu diplomatik hesaplaşmadan başarıyla çıktığı ülkesinin yıkımını görmekten kurtardı. Emekliliğinde k

Ergenekon soruşturması çok tartışıldı. Mahkeme süreci başladı, tartışmalar kesilmek bir yana daha da yoğunlaştı. Gözaltılar sürüyor, ortaya yeni iddialar atılıyor. Kemal Okuyan bu sürecin kontrgerilla yapılanmasının tasfiyesi ile, hele hele demokratikleşme ile bir ilgisinin olmadığını ısrarla vurguladığı yazılarını, sıcak gelişmelerin yaşandığı günlerde basında çıkan çeşitli haber ve yazılara da yer vererek, bir araya getirdi. Darbe günlükleri, TSK'nın komuta kademesindeki gelişmeler, liberal-İslamcı ittifa

Tevfik Çavdar Türkiye'nin en üretken aydınlarından. Emekçi halka ve ülkesine karşı sorumluluk bilinciyle bir iktisatçı olarak üstlendiği görevlerin yanı sıra, sürekli yazan, konferanslar veren, panellere katılan birisi... Çok insan tanıdı, çok gözledi, dolaştı, muhabbet etti, okudu. Aslında bir kitaba sığmayacak kadar dolu dolu yaşadı ve yaşamaya devam ediyor. Anılarını, kaygılarını, hüzünlerini, beğenilerini gazeteci Gamze Erbil'e anlattı. Türkiye'nin birçok ünlüsünü Tevfik Çavdar'ca, kendi bakışından değe

Dışarısı bildiğiniz gibi değil bağırışlarımın yankılandığı duvarların hiçbir köşesini unutmadım. Komik görünüşlerime gülmeden baktığım, çakıl taşlarıyla kırdığım aynalardan küçük parçaları da yanıma aldım. Topladığım parçalardan küçük cep aynaları, artan cam kırıklarıyla da ellerimi kanata kanata canım yana yana küçük yontular yaptım, yapıyorum... Özel görevler için yetiştirilmiş başarılı bir subayın genç sayılacak bir yaşta emekli olduktan sonra içinden çıktığı kuruma, birçok boyutuyla içine yeni girdiği

Küba ve Kübalılara dönük Türkiyedeki ilgiyle dünyanın pek az ülkesinde karşılaşılmaktadır. Solcununki anlaşılır ama nice İslamcı ve milliyetçi için de Küba denince akan sular durmaktadır. Marxla ilgilenmeyen Cheye hayrandır, Leninden nefret eden Fidele laf söyletmemektedir. Sonra Kübada kumsallar vardır uçsuz bucaksız, salsa neredeyse bizim oraların halk oyunudur, mohito da milli içkilerimizdendir! Ama Küba gerçekte hak ettiği kadar ilgi görmekte midir? Küba tarihi Moncada Baskınından ibaret midir? Salsada

Yalnızca marksistler değil, siyaset bilimiyle ilgili hemen herkes, geride bıraktığımız yüzyılın en sert polemiklerinden birisinin Ekim Devriminin hemen ertesinde Bolşevik lider Lenin ile Alman sosyal demokrasisinin büyük otoritesi Kautsky arasında geçtiğini bilir. İki eski dost arasındaki mücadelenin karmaşık bir öyküsü var. Ama Leninde açık bir öfke patlamasına neden olan asıl gelişme, Kautskynin Proletarya Diktatörlüğü adlı kitapla, Ekim Devrimine açık bir meydan okuyuş içine girmesi ve Rusyadaki devrimc

Karl Marxın Kapitalle doruğa çıkan büyük bilimsel buluşunun kendisi kadar, onun ve yol arkadaşı Engelsin diğer düşünürlerle olan ilişki ve etkileşimleri de her zaman ilgi odağı olmuştur. Siyasal iktisat dendiğinde, Adam Smith ve David Rivardo, Marxın adlarını sürekli andığı ama keskin bir biçimde eleştirmekten hiç çekinmediği bilinen kaynaklardır. Bununla birlikte, Marxa gelinceye kadar siyasal iktisadın öyküsü iki isme indirgenemeyecek kadar renklidir. Ünlü Sovyet iktisatçısı Andrey Anikin, bu serüveni şa

Dünya ölçeğinde zafere ulaştığımız zaman, altını, dünyanın en büyük kentlerinden bazılarının sokaklarında umumi tuvaletler yapmak için kullanacağımızı düşünüyorum. Altını, onun uğruna, büyük özgürlük savaşı denen 1914/18 savaşında on milyon insanın nasıl öldürüldüğünü, otuz milyonunun nasıl sakat kaldığını unutmayan kuşakların yararına uygun olarak en adil ve en eğitici kullanma yolu bu olacaktır Yalnız bu sırada RSFSCde (Rusya Sovyet Federe Sosyalist Cumhuriyeti) altın biriktirmeli, bu altını en yüksek fiy

70 yıldan uzun bir süre boyunca oldukça geniş bir coğrafyada varlığını sürdüren Sovyetler Birliği, tüm eksikliklerine karşın, sosyalizmin insanlık için neden bir zorunluluk olduğunu kanıtlayacak kazanımlara imza attı. Sağlık sistemi, kuşkusuz bu kazanımlar içinde en fazla dikkati çeken başlıklardan biriydi. Herkes için, eşit, parasız sağlık hizmeti fikrinin bir ütopya olmadığı ilk önce Sovyet deneyinde kanıtlandı. Eşitlikçi bir toplumda kârın değil, halkın çıkarlarının esas alındığı sağlık politikalarıyla b