Daha kütüphanemin olmadığı zamanlar lise ikinci sınıfta ilk tasavvuf kitabım sevgili babamın almış olduğu Gazzalî'nin Kimyâ-yı Saâdet'iydi. Ne Gazzalî'yi tanıyordum, ne de bu kitabın adını anlıyordum o günler. Ancak Mutluluk Kimyası'nı çok sevmiştim. Yıllar sonra bu büyük düşünürün küçük kardeşi Gazzalî'nin çok ilgi duyduğum bir alan olan "metafizik yolculuklar" konusunda kaleme almış olduğu Kuşlar Risalesi'ni okumak, güzel dilimize çevirmek yine çok zevk alarak yaptığım çalışmalardan biri oldu. İmam Gazz

Menon Sokrates'e "Bana anlatmalısın, erdem öğretilebilir mi?" der ve ünlü felsefe tarihçisi Diogenes Laertios'un "Erdem Üzerine" ifadesiyle tanımladığı diyalog başlar. Erdemin tanımı araştırılır, yapısı soruşturulur. İnsanın doğası gereği sahip olduğu bir şey midir yoksa uygulayıp öğrenilen bir niteliği mi vardır? Sadece içeriği değil yöntemi ve bağlamıyla da Batı Felsefesinin en önemli metinlerinden biri olan Menon, hem felsefi hem filolojik titizlikle yapılan bir tercüme ile, Yunanca-Türkçe biçiminde oku

Bilgi Sosyolojisi, bilginin toplumu etkilemesi anlamından ziyade bilginin toplumdan etkilenmesi anlamında bir bilgi sosyolojisi. "Georg Lukacs'ın ‘Roman Kuramı' Kitabına Eleştiri Yazısı", "Weltanschauungun Yorumlanması Üzerine", "Tarihselcilik", "Bilgi Sosyolojisi Sorunu", "Kültürel Bir Fenomen Olarak Rekabet", "Ekonomik Hırsın Özü ve Anlamı", "Kuşaklar Problemi" başlıklı yedi makaleden oluşan bu kitapta, salt bir epistemoloji eleştirisiyle yetinmeyen Mannheim'ın ana iddiası şudur; düşünce, hatta kuramsal y

Bu kitap Leo Strauss'un St. John's College'da (Annapolis, Maryland) Nietzsche'nin İyinin ve Kötünün Ötesinde adlı eseri üzerine 1971-72 güz ve bahar dönemlerinde verdiği seminerin dökümünden oluşmaktadır. Seminer, büyük ölçüde Strauss'un Nietzsche'yi doğrudan anlama çabasıdır. Nietzsche Strauss'un ifadesiyle "son altı kuşağın en kapsamlı ve en derin sorgulayıcısıdır. Sokrates'i sorgulasa da ve tam da onu sorgulaması nedeniyle, bize Sokrates'i hatırlatır." Strauss, Nietzsche'nin güç istencinin doğru olduğu y

Çağdaş Fransız felsefesinin önemli düşünürlerinden Jacob Rogozinski'nin bu eseri 20. yüzyılın en verimli tartışmalarından olan ben meselesine yeni bir bakış açısı getiriyor. Ben dışsal gerçeklik tarafından üretilen bir yanılsama mıdır? Şiddetin ve adaletsizliğin kaynağı o mudur? Öyleyse narsisizm ve yabancılaşma tartışmalarına rağmen egonun tekil hakikatini arayış nasıl mümkün olabilir? Felsefe ne ben'den vazgeçer ne de ona bağlı kalır; egoya geri dönüş ile ego cinayeti arasında gidip gelir. Rogozinski önce

"Dilin kapısı dışarıya değil, içeriye açılır; dil çelişkileri dışarıda bırakmaz, bilakis içerir. Bu yüzden dili rasyonel bir fenomen olarak gören veya daha doğrusu dilin rasyonel olması gerektiğini yahut da rasyonel bir dilin mümkün olduğunu savunan anlayış yanlıştır. Dil rasyonel değildir. Rasyonel bir dilin inşa edilebileceğini öngören yaklaşımın kendisi irrasyoneldir. Daha doğrusu, kendi işleyiş mantığına uygun olarak, dil hem rasyoneldir hem de rasyonel değildir. Dil belirsizdir; dil özdeşlik ilkesinin

Şahsi hatıralarımız kendimize mi aittir? Küçük bir çocukken büyükbabamızla birlikte tanık olduğumuz bir toplumsal olay, lisedeki ilk günümüz, bir Paris seyahatinde görüp yaşadıklarımız... Peki ya tarih ile sosyal bakımdan hatırladıklarımız aynı şey midir? Tarih bir sosyal grubun hatırlama şekli midir? Belleğin ve hatırlamanın zaman ile mekân ile hatta müzik ile bir ilişkisi var mıdır? Maurice Halbwachs'ın arkasında bıraktığı el yazmalarından yola çıkarak hazırlanan bu metin bize uzun vadede yayımlamayı tas

1882 yılının sonbahar aylarında Emile Durkheim henüz 24 yaşındayken Fransa'nın 13 bin nüfuslu Sens kasabasına felsefe öğretmeni olarak atandı ve buradaki lisede dersler vermeye başladı. 1883-1884 döneminin öğrencilerinden biri, daha sonra ünlü ve üretken bir filozof olacak olan Andre Lalande idi. Lalande'ın tuttuğu notlardan oluşan ve seksen temel başlık içeren bu dersler psikoloji, mantık, etik ve metafizik disiplinlerini kapsıyor. Felsefe Dersleri, geçen yüzyılın en etkin bilim dallarından birini yani sos

"Sistematik olarak yakın tarihlerde araştırılmaya başlanmış olsa da insan doğasına ilişkin çok sayıda gözlem ve varsayım daima mevcut olmuştur. Hukuk, tarih, teoloji ve siyasete ilişkin ilk sistematik incelemeler, insanın doğasına ilişkin az çok safça varsayımlardan hareket eder. Roma hukukunun sahası genişlerken tebaaya ilişkin ayrım jus gentium ile jus naturae, yani belirli bir halka mahsus yasalara karşılık her halkta müşterek olan ve insanın doğasından türeyen âdetler ve yasalar arasında yapılıyordu."

Doğu Dinleri Tarihi Araştırmaları'nın ilk cildinde Adonis ve Attis'e yoğunlaşan Frazer bu ikinci ciltte antik Mısır tanrısı Osiris'e odaklanıyor. Osiris'in bu dünyadaki ve öte dünyadaki hükümranlığı, İsis'le ilişkisi, birden çok mezarının bulunuşu gibi konuların yanında takvim meselesini, zamanın ölçüm şeklini, burçları, astronomik yaklaşımları, resmi takvimin doğal takvimle karşıtlığını yahut çiftçilerle rahiplerin zamanı farklı ölçmelerini; Avrupa'da çok yaygın olan Bütün Ruhlar Günü festivallerinin Osir

Bu Sayıda Yer Alanlar Betül Çotuksöken Sunuş Makaleler Yasemin Akış Yaman Ortaçağdan Varoluşçu Felsefeye: Augustinus ve Kierkegaard'da Kötülüğün Kaynağı ve Suçluluğun Devamlılığı Problemi C. Cengiz Çevik Policraticus'ta Yasanın Efendisi ve Kölesi Olarak Kral Ünsal Çimen Francis Bacon'ın Dışsal Mekaniği ve Matematikçi Fizikçilerin Makine Sistemi F. Didem Çoban Sarı Augustinus ve Boethius'un Düşüncelerinde Sempiternus Kavramı Aysel Demir Bu Dünyaya Fırlatılma ve Augustinus'un Kutsal Devleti Kurt

"1789 Fransız Devrimi'nin yaygın şekilde Rousseaucu yaklaşımdan beslenmiş olduğu gerçeğine rağmen, Fransız İnsan ve Yurttaş Hakları Bildirgesi'nin beklenmedik surette Amerikan hak bildirgelerinin ve dolayısıyla Hollanda ve İngiltere deneyimlerinin izini takip ettiği görülmektedir. Zira, Amerikan hak bildirgelerinin 1215 Magna Carta'dan başlayarak ortaya çıkmış bir dizi İngiliz hak bildirgesinin geleneğine dayandığı dikkate alınmalıdır. Georg Jellinek'in elinizdeki küçük, ancak çok önemli eseri, bu iddiayı d

"Demokrasi adı altında, çok farklı iki fikir, genellikle, birbirine karıştırılır. Saf demokrasi düşüncesi, tüm halkın, eşit derecede temsil edilen tüm halk tarafından yönetimidir. Oysa, yaygın olarak tasavvur edilen ve şimdiye kadar uygulanan haliyle, demokrasi, tek başına temsil edilen halkın salt çoğunluğunun, tüm halkı yönetimidir. İlki, bütün yurttaşların eşitliği ile eşanlamlıdır; ikincisi, onunla tuhaf biçimde karıştırılan, devlette neredeyse tek başına herhangi bir söz hakkına sahip sayısal çoğunluğu

20. yüzyılın en önemli filozoflarından Karl Jaspers psikiyatri ve teoloji alanlarındaki ufuk açıcı fikirlerinin de desteğiyle çağdaş felsefeye yeni bir yön vermiştir. Jaspers bu eserinde uzmanlara yönelik zorlu bir metin ortaya koymak yerine felsefenin genel sorunlarını halka anlatıyor. 1950/51 yılında sunulan bu 12 radyo konuşması "felsefeye giriş" için bir rehber niteliği taşıyor.

Felsefe ve Devrim ile ilişkili güncel tartışmaların çeşitli perspektiflerden ele alındığı yazıları kapsayan bu kitap, okuru oldukça zengin bir söylem ve karşı söylem alanına davet ettiği gibi güncelliği ve ivediliği tartışmasız olan bir konuda (felsefe ve devrim ilişkisi) sorumluluk almaya da çağırıyor. Felsefe ve Devrim tartışmaları için bir kıvılcım, yeniden canlanan bir umut olması dileğiyle...

"Her hukuk öğrencisi, konuya dair metinler ve tartışmalar üzerine eleştirel bir yorum içeren bu kitabı okumaya teşvik edilmelidir... Hukuk felsefesi metinlerinin farklı yorumları daha önce ileri sürülmüş olsalar da, Cotterrell'in sentezi ve tefsiri en güçlü ve en etkileyici yorumu sunuyor... [Cotterrell] hukukbilim alanının politik bir bağlamda anlaşılması gerektiği tezini ortaya koyuyor ve ufuk açıcı biçimde savunuyor." - International Journal of the Sociology of Law "Cotterrell'in kitabı, hukukbilime y

Batı tıp literatürünün günümüze gelen ilk metinleriyle birlikte, Yunanistan'da tıp sanatının M.Ö. 5. yüzyılda gerçek bir bilim halini aldığı görülür. Bu ilerleme ve gelişme, genellikle bir adla, Koslu Hippokretes'in adıyla ayrılmaz şekilde bağlantılıdır, genellikle ona "tıbbın babası" denir, destanda Homeros'a yapıldığı gibi, kimi zaman ona da yarı efsanevi kökenlerden gelen kimselerin arasında yer verilir. Fakat Hippokrates Homeros gibi karanlık çağların temsilcisi değildir: Perikles'in çağdaşıdır ve henü

Platon'un Kriton diyaloğu, Sokrates'in Savunma'sının doğal devamı niteliğindedir. Savunma Atina halkıyla yapılan aleni bir sohbet iken, Kriton, Sokrates ile onun en yaşlı dostu Kriton arasında büyük mahremiyet içinde yapılan bir sohbettir. Sohbet sadece büyük mahremiyet içinde olmakla kalmaz, Sokrates hapiste olduğu için dünyadan da tecrit olmuşlardır. Buna ek olarak, diyalog başladığında hava hâlâ karanlıktır. Dolayısıyla, harici olarak Savunma'nın karşı kutbundayızdır. Konu: Sokrates, hayatını kurtarmak i

Sokrates'in Savunması, Leo Strauss'un düşünce ve çalışmalarında merkezi bir yer tutar. Platon'un en iyi bilinen diyaloğunda unutulmaz bir şekilde dramatize edilmiş felsefe ve politika arasındaki karmaşık ilişki, Strauss'un yazı ve derslerinin kalıcı bir temasıdır. Dahası, bu diyalog Strauss'un düşünsel gelişiminde önemli bir rol oynar. Strauss, Platon başta olmak üzere politik felsefe geleneği üzerine bir ömür boyu yürütmüş olduğu derin ve devamlı araştırmaların muhteşem meyvelerini bu derslerinde sunar. S

Antropolog, halkbilimci, klasikler uzmanı, filolog gibi birçok kimliğe sahip olan James George Frazer, diğer eserlerinde olduğu gibi bu çalışmasında da tüm insanlık için ortak olanın peşinde. Bu yüzden kadim Anadolu medeniyetlerinden bahsederken Afrika yerlilerine geçtiğinde, Antik Yunanistan'ın bir ritüelini çözümlerken Kızılderili kabilelere atıf yaptığında şaşırmamak gerek. Doğu Dinleri Tarihi Araştırmaları'nı temel alan bu metin ise Adonis, Attis ve Osiris mitleri, gelenekleri ve ritüelleri üzerinden Do