Lemaât-ı Nakşibendiyye’nin esas yazılış gayesi, seyr ü sülûka giren müridlerin istifade edebilmeleri için tasavvufî ıstılahları izah etmek ve bir araya toplamaktır. Süleyman Şeyhî Efendi bu maksatla kitabını yazarken, bunu vesile kabul edip “azîzlerimiz” dediği şeyhi Şâmîzade Mustafa Efendi ve ikinci şeyhi durumundaki ağabeyi Çelebi İbrahim’in menkıbelerini ve çeşitli hâllerini de müridlerinin yetişmesi gayesiyle nakletmiştir. Bunlara ilave olarak da kendisine kadar gelen Nakşibendiyye silsilesini ve rüya t

Bu kitapta Hüseyin Vassâf Efendi’nin üç risâlesi (Risâle-i Salâhiyye, Risâle-i Müştâkiyye ve Risâle-i Hayriyye) yayına hazırlanmıştır. Hüseyin Vassâf'ın hemen her vesile ile hayatı, eserleri ve fikirlerinden söz ettiği Abdullah Salâhaddîn-i Uşşâkî (Salâhî) hakkındaki şu sözleri niçin Risâle-i Salâhiyye isminde müstakil bir eser verdiğini ortaya koymaktadır: “Hazret-i Salâhaddîn’in henüz derece-i kemâlâtı takdir olunamamıştır. Cidden ve hakikaten eâzım-ı ricalullahtan ve kemal derece mestûrîndendir. Âs

et-Tuhfetü’l-mürsele ile’n-nebiyyi’l-mürsele Hindistanlı sûfîlerden Muhammed Fazlullah el-Burhânpûrî tarafından kaleme alınmış bir eserdir. Eserde Ekberî literatüre ait önemli bir tema olan varlık mertebelerine, yedili tasnifle vecîz ve sistematik bir şekilde yer verilmiştir. Vahdet-i vücûd öğretisinin dinî dayanakları sorunu eserin merkezî temalarından biridir. İçeriğinin daha iyi kavranılması ve vahdet-i vücûda dair literatürde oluşturulan bazı polemiklere cevaplar üretilmesi gayesiyle başta müellifi o

Osmanlının İbn Arabî’si olarak tanınmış Şeyh Abdullah Salahaddîn-i Uşşâkî, Osmanlıda Ekberî geleneğe mensub önemli zâtlardan biridir. Salâhî birçok mensur ve manzum eser kaleme almış velûd sûfîlerdendir. Bunun yanı sıra Halvetî-Uşşâkî tarîkatinde “pîr-i sâlis” kabul edilmesine rağmen: “Yolların hepsi Hakk’a çıkar.” fehvasınca kendisinden önce gelen meşreb ve tarîkati çeşitli; Hz. Ali’den Mevlânâ’ya, Eşrefoğlu Rûmî’den Niyâzî-i Mısrî’ye kadar pek çok kadîm şâirin şiirine şerhler yazmıştır. Klâsik edebiyatımı

“Eslâfa ta‘arruz ve i‘tirâz etmek meslek-i hakîrâneme muhâlif ise de menfa‘at-i devlet ü millet her şeye müreccah olduğundan ma‘a’l-ıztırâr bu yolda serd-i güftâr ediyorum. Cenâb-ı Hak, kusûrumu hulûs-i niyetime bağışlasın.” İbnülemin’in diğer eserlerine nisbetle Kemâlü’l-kiyâse fî keşfi’s-siyâse biyografik, bibliyografik son eserlerinden önceki döneme tekābül eden bir eserdir. Eserin telif edildiği yıllar II. Abdülhamid’in saltanatı ve fakat İttihad ve Terakki’nin etkisini artırdığı, II. Meşrutiyet’in ilan

Hüdâyî’nin eserlerini tercüme eden Mehmed Muizzüddîn Celvetî, Vâkıât isimli eserinin de bazı kısımlarını seçerek tercüme etmiştir. Bu tercümeyi Kayserili Halil Paşa’nın isteği üzerine yapmıştır. Halil Paşa, Azîz Mahmud Hüdâyî’nin müridlerinden olan bir zâttır. Devlet kademelerinde; çakırcıbaşı, kaptân-ı deryâ, vezirlik, sadâret makāmlarında bulunmuştur. Halil Paşa’nın Azîz Mahmud Hüdayi’nin Sultan II. Osman’a yazdığı bir tezkire neticesinde III. kez kaptân-ı deryâ olduğu da bilinmektedir. Seferlere çıkmadan

Gülşen-i vuslatta ey bülbül bu efgânın nedir Aşkı fâş etmek midir kasdın bu destânın nedir Yâr ile olmaktasın sîne-be-sîne leb-be-leb Nûr-ı vechinden mi yandın nâr-ı sûzânın nedir Fülk-i dil ummân-ı vasl-ı yâra müstağrak iken Huşk-leb girdâb-ı aşk içinde devrânın nedir Bezm-i vasl içinde câm-ı işretin leb-rîz iken Kanmadın sahbâ-yı aşka hâhiş-ı cânın nedir Mekteb-i dilde aref dersin tahakkuk eyle ger Bulmadınsa Hakk’ı bu âlemde irfânın nedir Dürre-i deryâ-yı vahdetsin yeter ko gafleti Cevher-i zâ

Modern zamanlarda İslâm dünyasının tefekkür hayatının donuklaşmasının dıştan ve içten kaynaklı olmak üzere iki sebebi bulunmaktadır. Bu asrın Müslümanları münhasıran dış sebebler üzerinde durarak âdetâ bu durumu bir bahane olarak kullanmayı tercih ederler. Bizce bu durum sorunun teşhis ve tedavisinin önündeki en mühim engellerden birisidir. Oysaki iç sebebler hepsinden daha mühimdir. Avrupa, Rönesans’ını antik filozoflarını yeniden yorumlayarak gerçekleştirmiştir. İslâm dünyasında ise “Gelenek”in büyük usta

Tertîbu’l-ulûm ilk yazıldığı ya da tebyiz edildiği 1128 tarihinden itibaren birçok talebe ve âlim tarafından istinsah edilmiştir. Saçaklızâde hiçbir zaman Osmanlı ilmiye teşkilâtının merkezinde yer almamasına rağmen eserinin kısa zamanda merkezde de akisler uyandırması câlib-i dikkattir. Bunun en bariz göstergesi de Osmanlı ilmiye teşkilâtının merkezindeki Sahn-ı Semân’da müderrislik yapmış olan Ahmed el-Alemî gibi bir zâtın eserde geçen ilhamla ilgili bir bahse dâir hemen reddiye yazmış ve bu bahisle ilgil

Aynulkudât, yani “kādıların gözbebeği” Abdullah b. Muhammed el-Hemedânî; Hemedân’ın Şâfi‘î kādısı, cevvâl, cesûr ve gayûr bir âlim ve ârif. 35 yaş gibi kısa bir ömürde çok değerli eserler verdi; fakat hayatı çok trajik bir şekilde sona erdi ve farklı bir şekilde yücelerde sırlandı. Elinizdeki eserde yer alan bazı ifadeleri bahane edilerek ders verdiği medresesinde talebelerinin gözü önünde ciğersûzâne bir şekilde şehîd edildi. Fikirleri de hayatı gibi keskin, net ve dobraydı. Tevhîd inancını hem semâda hem

Batı felsefe tarihinde, bütün felsefi spekülasyonları karşısına alarak alışılmışın dışında bir üslup ve eleştiri dili sunan filozof, izleyen süreçte muazzam bir takipçi kitlesinin yanında en çok gündem teşkil eden ve günümüz düşünürlerine felsefi katkısı tartışılmaz olan bir figür olarak tebellür etmektedir. Onun felsefi/edebi jargon, metafor, ironi, kinaye ve irrite edici keskin dili çoğu kez tezleri hakkında yanlış yorumlara yol açmıştır. Vefatından sonra çok geçmeden Avrupa’da ilgi kaynağı olmuş ve düşün

“Bir kere terceme-i hâli yazılacak olan âdemin en mühim ahvâlinden en ehemmiyyetsiz ef‘âline kadar ıttılâ‘ hâsıl etmek o âdemin havâss-ı rûhiyyesini kemâl-i vukūf ile tedkîk eylemek lâzım gelir. Şurût-ı sâire, bu aslın fürû‘u mesâbesinde olduğu için ondan bahse hâcet yoktur. Hâlbuki bir zâtın havâss-ı rûhiyye ve ahvâl-i umûmiyyesini tetebbu‘ etmek için onun hayâtına iştirâk eylemek lâzımdır. Meclisine dâhil ve musâhabatına nâil olduğumuz zevâtın -hayâtına iştirâk derecesinde- husûsiyyet-i ahvâline ıttılâ

Edebiyat tarihine yönelik kıymetli eserleriyle tanıdığımız Sadettin Nüzhet Ergun, bu kitabında müdekkik bir şeyh olarak karşımıza çıkmaktadır. Kendisi Sa‘diyye tarîkati şeyhi olan Ergun; bu eserinde, Cumhuriyet’in ilk yıllarında tasavvufa yönelik yapılan eleştirilere bir şeyh olarak cevap vermeye çalışmaktadır. Ayrıca bu eserde tasavvuf ilmi; tarifi, mevzuu, mesâili, diğer ilimlerle münasebeti, yöntemi ve önemi bakımından sistematik bir ilim olarak temellendirilmektedir. Bu yönüyle İlm-i Tasavvuf, Cumhuriye

Et-Tuhfetü’l-mürsele ile’n-Nebiyyi’l-mürsele Hindistanlı sûfîlerden Muhammed Fazlullah el-Burhânpûrî tarafından kaleme alınan bir eserdir. Eserde Ekberî geleneğe ait önemli bir tema olan varlık mertebelerine, yedili tasnifle vecîz ve sistematik bir şekilde yer verilmiştir. Vahdet-i vücûdun şer’î dayanakları konusu da eserin merkezi temalarından biridir. İçeriğinin daha iyi kavranılması ve vahdet-i vücûda dair literatürde oluşturulan bazı polemiklere cevaplar üretilmesi gayesiyle başta müellifi olmak üzere b

et-Tuhfetü’l-mürsele ile’n-Nebiyyi’l-mürsele Hindistanlı sûfîlerden Muhammed Fazlullah el-Burhânpûrî tarafından kaleme alınan bir eserdir. Eserde Ekberî geleneğe ait önemli bir tema olan varlık mertebelerine, yedili tasnifle vecîz ve sistematik bir şekilde yer verilmiştir. Vahdet-i vücûdun şer’î dayanakları konusu da eserin merkezî temalarından biridir. İçeriğinin daha iyi kavranılması ve vahdet-i vücûda dair literatürde oluşturulan bazı polemiklere cevaplar üretilmesi gayesiyle başta müellifi olmak üzere b

Aynu’l-kudât-ı Hemedânî İslâm ilim ve kültür âleminin parlak isimlerinden birisidir. Kendi asrında tanınmakla birlikte sonraki asırlarda kaybolmaya yüz tutmuş ve kısmen ihmal edilmiştir. Onun hayretengîz hayatı ve keskin görüşleri araştırma ve incelemeye değer konulardır. Bu çalışmada Hemedânî’nin hayatı hakkında yeni bilgiler ve tasavvufî-kelâmî görüşleri hakkında yeni tahlîller bulacak; onun, dönemin devlet ricâliyle olan ilişkileri, Abbâsî halifesi, Selçuklular ve Bâtınîlere karşı olan tutumu gibi konula

Hicrî VII. yüzyılın ikinci çeyreğinde bugünkü Kazakistan sınırları içerisinde kalan tarihî Cend şehrinde doğan Müeyyed Cendî, İbnu’l-Arabî’nin Fusûsu’l-hikem adlı önemli eserinin tamamına yönelik ilk şerhi yazan kişidir. Hayatını Anadolu ve İran coğrafyasında geçirmiş, tasavvufî eğitimini Sadreddîn Konevî’den tamamlamış ve hem metafizik hem de ahlâka dâir önemli eserler telif etmiştir. Cendî’yi İbnu’l-Arabî düşüncesi için önemli kılan hususların başında Fusûsu’l-hikem’e yazdığı bu şerh gelmektedir; çünkü bu

Nietzsche felsefî düşüncede rasyonel kavramlaştırmaya dayalı zihnin yüzlerce yıllık düşünme alışkanlığını yerinden eden dâhîce bir analiz ve eleştiri dili ortaya koyan ve kendinden sonra felsefî düşüncenin büyük oranda seyrini değiştiren şâir-filozoftur. O, Platoncu idealizmin dümen suyunda gelişen zihnin alışkanlıklarının hakikati tartışmada büyük bir yanılgı ve sapmaya neden olduğunu tahlilleriyle günümüz insanının dikkatine sunar. Ancak anlatımında nesri nazma çeviren sanatsal üslubundaki hâkim metaforik

İsmail Fakîrullah Tillovî hazretleri, XII/XVII-XVIII. asır Osmanlı coğrafyasında, irşadı ile gönülleri tenvir eden, yolumuzu aydınlatan kandillerden… Talebesi, müridi ve de damadı Ma‘rifetnâme isimli eseriyle tanınmış İbrahim Hakkı Erzurûmî hazretleri, bu çalışmaya esas teşkil eden Tezkiretü’l-ahbâb risâlesinde; hem mürşidinin kıymetli sözlerini kayda geçirmek hem de biz mü’minlerin, sünnet-i seniyyenin izinde Fakîrullah hazretlerinin kutlu hayatını, ilmini, irşadını ve kerâmetlerini temâşâ etmemiz, izini s