Tuz, bilindiği gibi insanlığın en çok muhtaç olduğu, olmazsa olmaz kabul ettiği; üzerine şiirler, masallar, türküler, hatta hikâye ve romanlar yazdığı, yerine göre yazarların leitmotif olarak kullandığı besinlerden, maddelerden birisidir ve Türkçede tuz hakkında muazzam bir literatür vardır. Zira tuz, tek kelimeyle hayattır. Yahya Kemal, insanoğlunun varlık ıstırabını, sonsuzluk iştiyakını ve bekā arzusunu anlattığı Açık Deniz'in bir yerinde "Hâlâ dilimdedir tuzu engin denizlerin" diyor. Biz de kitaba isim

Şiir, eskilerin bakışı ile, ilâhî ilhâm esintileri ve Sübhânî feyz havalarının eseridir. Onlara göre, dili Cennetin anahtarı olan şâirlerin içlerindeki denizlerden düşünce kabarcıkları ile kenara çıkan irfân cevherleri, mârifet ve mânâ incileri, İlâhî sır ve vâridât hazînelerinde toplanarak şiir hâlini alır. Şâirler, Ezelî Yaratıcı'nın övücüleri ve Mutlak Güzelliğin sırlarının kâşifleridir. Şâir, câmid (donuk) olan kelimelere ve lâfızlara kendi rûhundan üfleyerek cãn bağışlar. Bu kitap, şiiri ve şâiri meta

Anlam, ele alınan konularda, mazmûnlarda, kullanılan terimlerde, terminolojide ve hayalde kendini ele veriyor. Daha doğrusu, hayata dair temel sorulara cevap arayan sufi şairin; ilahi, nutuk, tevhit ve naat gibi farklı türlerde kaleme aldığı şiirlerde, ele aldığı konular benzerlik gösterir. O; aşk, ölüm, dünya, zaman, varlık, hakîkat-i Muhammedî gibi konuları işler. Bilhassa ele aldığı konu varlık problemidir. Çünkü hayata dair temel sorulara, varlık konusundaki zihnî belirginlikle cevap verilecektir. Bu be

Şiir ve Hikmet isimli elinizdeki bu kitap, sûfî şairin hikmet kavramına yüklediği anlamın serüvenini hikâye etme niyetinde değildir. Belki yeri geldikçe bu hikâyeye de yer verilecektir; ancak burada daha ziyade hikmet penceresinden sûfî şairin eserine "nazar" edilecektir. Daha doğrusu bu kitap son yıllarda, işaret edilen "nazar"la okunan sûfî şairin eserlerinden mülhem yazılan makaleler ve hazırlanan tebliğlerden oluşmaktadır. Birbirinden bağımsız metinlerin ortak noktası "hikmet"tir. Esasen dörtbeş yıl önc

Küslük Kitabında Türkiye'nin çeşitli illerinden günü-müzde derlenmiş 200 kadar küslük hikayesi yer almaktadır. Küsmek ve küslük yakın ilişki biçiminin bir tezahürüdür. Küsmeler, yakın arkadaşlar arasında yaşanmaktadır. Arkadaşlardan birinin beklediği değeri bulamadığı, gururunun rencide edildiği veya hakkının çiğnendiği hallerde rencide olan taraf diğerine küsebilmektedir. Küsmek her toplumda görülen bir davranış biçimidir. Hatta, hayvanların bile kendilerini ihmal eden sahiplerine küstüğü bilinmektedir.

Bu çalışma, İlahi tarafından 1479 yılında tamamlanmış ‘şerh' türünde bir eser olan ‘Müşkil-Güşa' isimli el yazması metin üzerine gerçekleştirilmiştir. Eser, Anadolu sahasında yazılmış Türkçe bir şiirin şerhi olması yönüyle alanında ilktir. Tek nüshası Manisa İl Halk Kütüphanesi'nde bulunan eser; Ömer Ruşeni'nin "Bir gönülden Sevici Allah'ı" mısraıyla başlayan, muhtevasına göre şathiyye diyebileceğimiz terci-bendini konu edinmektedir. 40 varaktan ve genelde 15 satırdan oluşan eser, nesih-talik (nestalik) ha

Afgan Türkistanı Edebiyatından Örnek Bir Şahsiyet: Üstad Metin" saygıdeğer öğretim üyesi Doç. Dr. Selahittin Tolkun'un günümüz Afganistanında tanınmış Özbek şairlerden biri olan Üstad Muhammed Emin Metin-i Andhoyî'nin Özbekçe şiirleri üzerine yazılan lengüistik inceleme eserinin başlığıdır. Eserin başında, en evvela, Cenubî Türkistan'ın içinde yer aldığı Afganistan, bilhassa Herat, Belh ve Kâbil'in kadim zamanlardan buyana Türklük ve Türk Dünyasının en mühim kültür ve edebiyat merkezlerinden olduğu, Türk di

Çalışmanın merkezinde 1980-2000 yılları arasında yazılmış romanlar bulunmakla beraber, tasavvufun romandaki seyrini tam olarak görmek adına Tanzimat'ın ilk yıllarından itibaren ve hatta öncesi dönemdeki mesnevîlerden başlayarak, din-ahlâk ve tasavvuf konusunun edebiyattaki varoluş sürecine temas ettik. Romanda Filibeli Ahmet Hilmi'nin A'mak-ı Hayal adlı eseri ile başlayan manevî alemlerle yakın ilişki kurma arayışı, günümüze kadar farklı yaklaşımlarla, müspet ya da menfî mânâda olmak üzere süregelmiştir. Ki

Leskofçalı Galib Bey, XIX. asrın ikinci yarısında şiire yön veren birkaç isimden biridir. Kısacık ömründe, poetik görüşleriyle hem kendi neslini, hem de Nâmık Kemâl ve Recâi-zâde Ekrem neslini etkilemiş; şiire yeni konuların, yeni bir imge dünyasının, yeni bir ifade tarzının kazandırılması için destek vermiştir. Millî hafızamız"nisyân ile malûl" olduğu için pek çabuk unuttuğumuz bu değerli şairi hatırlamakla, XIX. asrın edebiyat tarihinin hiç değilse bir kısmını yenibaştan yazma ihtiyacını duyacağız. Eliniz

Bu kitap 2005-2015 yılları arasında Sakarya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Türkçe Eğitimi Böiümü'nde girdiğim Halk Edebiyatı derslerinin bir ürünü. Bu on sene boyunca aldığım ders notları kitabın temelini oluşturuyor. Aynı zamanda derslerde farklı uygulamalarım da olmuştu. Okuduğum kaynaklarda katılmadığım veya farklı değerlendirdiğim konular oldu. Bunları derslerde öğrenci arkadaşlarla paylaşırdım. Şimdi bu kitapla sahanın uzmanlarıyla da paylaşmış oluyorum. Özellikle bir kaç konuda farklı düşüncelerim oldu

Bu kitabın oluşmasına kaynaklık eden menkıbeler, on altıncı yüzyılda Gence-Karabağ'da yaşayan Pir Muhammed Gencevî'nin halvete adanmış ömrünün mahsulüdür. Azerbaycan'dan Anadolu'ya yayılan Halvetiye yolculuğuna, Gencevî'nin kurumsal katkısını ele alan bu kitap, onun kültür tarihinde hak ettiği yeri ortaya koymak amacıyla kaleme alınmıştır. Otuz altı menkıbede; ata yurttan Anadolu'ya uzanan tarih yükünü, sufi hareketin evrimini, taşınan kültür mirasını, yaşayan sembolleri, değişmeyen misyonu bulacaksınız. Ya

Yılkı, akşamın dar vakti "sığır yolağı" denilen dar geçitten, arzı gümbür gümbür sarsarak girerdi köye. Yazı yabanın canavarıyla, kurduyla girmiş olduğu cenklerden yarı vahşi bir hale gelmiş olan yılkı başı aygır, muzaffer bir kumandan edasıyla gerile gerile, yılkıyı kendilerine tahsis edilen geniş ağıla doğru sevk ederdi. En geride kalan en arık atta içeri girdiğinde, yağız iki delikanlı zulalandıkları yerden fişek hızıyla fırlayarak ağılın kapısını kapatırlardı. Atlar ağılın "madrap" tabir edilen yüksekçe

Mehmed Celâl, kırk beş yıllık kısa denilebilecek hayatına yetmişe yakın eser sığdırmış önemli bir şahsiyettir. 1912 yılında vefat etmiş ve yazdığı eserlerden yola çıkılarak kendisine ?Ara Nesil Şairi", ?Ada Şairi" gibi sıfatlar verilmiştir. Şiir, hikaye, roman, mensur şiir, makâle, musâhabe-i edebiyye, tenkid gibi edebi nevilerde eser vermiş olan Mehmed Celâl, devrinin edebî hayatı içinde şair ve romancı kimliğiyle bi devrede popüler bir isim olarak ön plana çıkmış, yeni yetişen gençler üzerinde kısa süreli

Bu eser üç ana bölümden oluşmuştur. I. Bölüm'de, Na'îm'in hayatı, edebî kişiliği ve eserleri hakkında kaynakların verdiği bilgiler bir araya getirilmiştir. II. Bölüm'de, Gülzâr-ı Na'îm'in dil özellikleri, adlandırılması, yazılış sebebi, yazılış tarihi, na- zım şekilleri, beyit sayısı, vezni ve kafiyesi gibi genel özellikleri incelenmiştir. III. Bölüm'de, Gülzâr-ı Na'îm'in muhtevası üze- rinde ayrıntılı olarak durulmuştur. Tahkiyevî bir metin olan mesnevinin geniş özeti verilmiştir. Hikâyeni kaynağı, yer ve

Yüzyıllar boyunca İranla ilgili Avrupalı seyyahlar, elçilik heyetleri ve diplomatlar tarafından meydana getirilen zengin bir seyahat ve hatırat edebiyatı oluşmuştur. Bizde böyle eserler pek az olduğu gibi bir kısmı da gün yüzüne çıkmayı beklemektedir. İran mektupları da bu tür eserlerden biridir. Cemil Said Bey askerî ateşe sıfatıyla on yıl kaldığı İranın yirminci yüzyılın başındaki panaromasını başarıyla çizmiştir. Kitapta İranda meşrutiyetin ne suretle ilan edildiği, İngiltere ve Rusyanın İran meşruti

Klasik Türk şiirinde yüzyıllardır kullanılan kavramlardan biri şaraptır. Şarap gerek kendi anlamı gerekse sonradan kendisine yüklenen tasavvufi anlamlar sayesinde divan şiirindeki önemini her zaman korumayı başarmıştır. Hazırlanan bu çalışma 16. yüzyıl divan şiirine damga vuran on şairin divanlarının Hakikat ve Mecaz Bağlamında Şarap konusu çerçevesinde taranması sonrasında oluşturulmuştur. Bu çalışma sadece şarabı değil şarap etrafında şekillenen bir edebiyat kültürünü de tanıtmayı amaçlamaktadır. Çalışma

İslâm medeniyeti içinde doğup gelişen belâgat bilimi, eski eğitimimizin temel konularından biriydi. Bu ilim, sözün nasıl, ne şekilde kullanılacağının öğretimi işine yarar ve meânî, beyân, bedî kısımlarını ihtiva eder. Meânî bölümünde genel olarak yazılı ve sözlü anlatımımızın temel ilkeleri izâh edilir, beyân bölümünde dilin estetik boyutuna geçilir ve bedî bölümünde ise dili süslemede kullanılan tezât, tenâsüp, cinâs gibi edebî sanatlar kavratılır. Tarihî belâgat bilgilerinin sistematik olarak anlaşıl