Halk hikayeleri bir kişinin yaşadıklarını anlatmaktan ziyade anadolu'nun Türk vatanı olma sürecindeki mücadeleleri bir kahraman kişilik üzerinden hikaye etmektedir. Bu kahraman tarihi varlığı sabit bir şahsiyet olsa da anlatılar semboliktir. Kahraman mağripten maşrığa yeryüzünün her köşesinde ve göğün yedinci katından yedi kat yeraltına kadar her yerde zalimlerle savaşır. Bu zalimler bazen insan bazen de devler, cinler, cadılar, ejderhalar olabilir. Onun misyonu nereden ve kimden gelirse gelsin zulmü ortada

Kaynaklarda alim, adaletli, yüksek ahlaklı, latifeci bir zat ve salih bir Müslüman olduğu kaydedilen Hasan Tevfik'in (1834-1908) kaleme aldığı Hayalat-ı Dil, ilk olarak 1868'de basılmıştır. Şimdi de hem sadeleştirilmiş olarak hem de latinize edilmiş ve tıpkıbasımıyla karşılık sayfalar halinde Türkçenin edebiyat evrenine katılıyor. Geleneksel hikaye ile modern anlatım tarzı arasında eşikte bir eser olan Hayalat-ı Dil'i, modern bir romandan ziyade Divan edebiyatı ve Halk edebiyatı gelenekleri çerçevesinde ka

Acaibü'l- Acaibat, nereye böyle sorusuna şahitlik etmenin kıymetini hatırlatma çabasının yanı sıra kendi nefislerini yeren, birbirlerini uyaran ve mermameti ve sabrı tavsiye eden atalarımızın mesellerinden bizlere düşen hisse nedir sorusunu dert ediniyor. Bu kitabın müellifi der ki: Toydum, yeni terleyen bıyıklarıma sevdalanmıştım. Yeniliğime sevdalanmamın beni bir mahpusluğa düşüreceğini işitmemiştim. Hafız'ın sesi de eskide kalmış bir yankısız tumturaktan ibaretti. Kendi yeniliğine mahpus kimselerle karş

Halk hikayeleri anadolu'nun Türk vatanı olma sürecindeki mücadeleleri bir kahraman kişilik üzerinden hikaye etmektedir. Bu kahraman tarihi varlığı sabit bir şahsiyet olsa da anlatılar semboliktir. Kahraman mağripten maşrığa yeryüzünün her köşesinde ve göğün yedinci katından yedi kat yeraltına kadar her yerde zalimlerle savaşır. Zalimler bazen insan bazen de devler, cinler, cadılar, ejderhalar olabilir. Onun misyonu nereden ve kimden gelirse gelsin zulmü ortadan kaldırmaktır. Bu yolda ümitsizliğe mahal yoktu

Muallim Naci'nin hacim bakımından küçük olmakla birlikte ismini günümüze kadar taşıyan, çocuklara olduğu kadar yetişkinlere de hitap eden tek bir eseri vardır: Ömer'in Çocukluğu. Muallim Naci'nin asıl ismi, bu kitabın başlığında yer alıyor; kendisi ise küçük bir çocuk olarak bu hatırat kitabında yaşıyor. Ömer'in Çocukluğu Türk edebiyatında hatırat türünün, çocukluk ve gençlik hatıralarını ihtiva eden ilk örneklerinden biridir. Muallim Naci, Ömer'in Çocukluğu'nda ilk çocukluk yıllarını, çocukluğunun geçtiği

Kemalettin Şükrü (1878-1940) tarafından, Nasreddin Hoca'nın hayatının fıkralarından hareketle ve dönemler halinde bir roman olarak kaleme alındığı bu kitap bildiğimiz kadarıyla ilk örnek çalışmalardan biri. İlk olarak Nasreddin Hoca'nın Timurlenk'le Mücadelesi dışında İkdam Gazetesi'nde 1929'da 63 sayıda tefrika edilmiş akabinde de 3 kitap halinde yayımlanmıştır. Sonradan bu 3 kitaba Hoca'nın Timurlenk'le Mücadesi de ilave olmuştur. Kitapta yer alan çizimlerin çoğunluğunu ressam Münif Fehim yapmıştır. Yaza

Birçok yazar eserlerinde belirli bir ahlâk dersi vermeye çok dikkat eder; bu gaye ile yazdıklarını söylerler. Bu hususta kusur etmiş olmamak için, bu yazar da eserine bir ahlâk dersi koydu: Bir nesilde yapılan haksızlığın gelecek nesillere de geçerek devam edip gittiği ve zamanla her nevi geçici faydadan sıyrılarak, kontrolü imkânsız, katıksız bir zarar halini aldığı hakikati! Eğer bu romans, eğri yoldan elde edilmiş bir para veya mülk çığını gelecek talihsiz nesillerin başına yuvarlayıvererek, bu yığın etr

Selim Nüzhet Bütün Eserleri serimizin ikinci kitabı İstanbul, Şehirler ve Mimari. Selim Nüzhet'in gazete ve dergilerde kaleme aldığı yazılarını biraraya getiren bu kitap 3 temanın oluşturduğu bölümlerden meydana gelmekte. İlk bölüm, İstanbul Yazıları, ikinci bölüm, Şehirler adını taşımakta. Bu bölüm seyahat konulu bir yazı ile birlikte İstanbul dışında 9 şehir hakkında kaleme alınan yazılardan meydana geliyor. Üçüncü bölüm Şehir ve Mimari başlığını taşıyor. Bu eseri meydana getiren yazılar ağırlıklı olarak

Selim Nüzhet Bütün Eserleri serimizin ilk kitabı Geçmiş Zamanlara Dair. Selim Nüzhet'in gazete ve dergilerde kaleme aldığı yazılarını bir araya getiren bu kitap 6 temanın oluşturduğu bölümlerden meydana gelmekte. İlki, kitaba da adını veren Geçmiş Zamanlara Dair. İkinci bölüm, Eski Eğlencelerimizden, üçüncü bölüm Eski Ramazan Geceleri, dördüncü bölüm ise Ramazan Musahabeleri. Bu bölümler yazarın üst başlık halinde yaptığı gazete ve dergi tefrikalarının yayın tarihleri dikkate alınarak gruplandırılmasından m

1914 yılında 49 yaşında vefat eden Şehbenderzade Filibeli Ahmet Hilmi'nin eserleri aradan 104 yıl geçmesine rağmen henüz tam olarak kültür dünyamıza kazandırılabilmiş değil. Bütün hikayelerini bir araya getiren bu eser de hikayelerin son yayımlanış tarihi olan 1912 yılını dikkate alırsak, 106 yıl sonra ilk defa bir kitap hüviyetiyle okurlarımızla buluşuyor. Bütün Hikayeleri adını verdiğimiz bu eserde Filibeli Ahmed Hilmi'nin 1910-1912 tarihleri arasında Hikmet Gazetesi'nin Haftalık ve Günlük olarak çıkan d

Çiçekler... Çiçekler hayatımızın en mühim anlarında bize eşlik eden yegâne varlık değil midir? Sevinçlerimizi, taze açmış, parlak, saf bir çiçekle süslemez miyiz? Hastalarımızı gönüllere ferahlık ve âsûdelik veren bir çiçekle ziyaret etmez miyiz? Bizim için pek sevgili olan kaybettiklerimizin toprağına ateş gibi kızarmış bir karanfil bırakarak yüreğimizi kavuran bu acıyı sessizce dile getirmez miyiz? İşte, Şark'ın ve Anadolu'nun hisli insanları dile getiremediği veya dile getirse de hakkıyla anlaşılamamakta

Müşterek İslamî edebiyatlardaki kaside nazım biçiminin omurgasını oluşturan Cahiliye dönemi Arap kasideleri, özellikle de Kâbe duvarına asılarak ödüllendirildiği rivayet edilen Mu'allakâtu's-Seb'a, İslâm öncesi Arap kültürünü güçlü ve canlı bir şekilde aksettirmesi bakımından Arap kültür tarihi çalışmalarında vazgeçilmez kaynaktır. Öte taraftan, canlı tasvirleri, fahriyye (övünme) ile daha ziyade kabile övgüsü biçiminde ortaya çıkan medhiye (övme) bölümleri, zeka ürünü olan dolaylı anlatımları ve Kur'an-ı

Fuzûlî'nin en güzel eserlerinden biri olan bu eser Sıhhat u Maraz, Hüsn ü Aşk, Rûhnâme ve Hikâye-i Rûh isimleriyle anıla gelmiştir. Bu isim çokluğunun sebebi metnin konusundan kaynaklanmaktadır. Aslında eser iki bölümden oluşmaktadır: Sıhhat u Maraz ile Hüsn ü Aşk. Hikâyeyi okuyanların da fark edeceği üzere, hikâyenin bu birinci bölümünde eserin yazıldığı dönemdeki klasik tıp bilgisi özetlenmiştir. Aynı zamanda vücudu ele geçirmeye çalışan Maraz ile bunu engellemeye çalışan Sıhhat'in hikâyesidir bu bölüm. H

Geçen sene Tercüman-ı Hakikat gazetesinde yayınlamış olduğum birkaç eser dolayısıyla değerli okuyucular tarafından -layık olmadığım halde- gördüğüm teşvike güvenerek bu sene de nacizane yine bazı eserler tercüme etmeyi umarak Rusya'nın en büyük müelliflerinden olan Kont Tolstoy'un bu eserini seçerek Osmanlıcaya çevirdim. Bu müellifin kalbî muhakemesi gayet dikkatli, en gizli duyguları tasviri ziyadesiyle doğru, tabii davranışları anlatımı son derece güzel ve dikkat çekici olduğundan, eserlerini inceleyenle

Yapılan bir işin, ortaya konan bir ürünün yada bir hareketin benzerini yapmak anlamına gelen nazire, edebî bir kavram olarak kabaca bir esere benzer başka bir eser vücuda getirmek şeklinde tanımlanabilir. Nazirecilik Türk şiirinin en köklü ve en yaygın geleneklerinden biridir. Gelenek, Divan şiirinin varlığını sürdürdüğü bütün asırlar boyunca önem ve tesirinden bir şey kaybetmeden devam etmiştir. Öyle ki, eski şiirin tamamen ortadan kalktığı Cumhuriyet devrinde dahi nazirecilik geleneğinin etkileri görülme

Âlim Kahraman insan yüzlerini, mekânı, zamanı, yaşamayı ve ölümü bir medeniyet dikkatinin ardından yansıttı: Bu tanışıklığımız döneminden, bu üç şehirdeki farklı mekânlara dağılmış birçok görüntüsü birbiri ardınca sökün ediyor şimdi. Ankara'da, o yıllarda Mavera'nın Selanik Caddesi'deki bürosunda hatırlıyorum daha çok. Elinde bir kurşun kalem, önündeki kâğıda o haftaki gazete yazısını yazmaya çalışıyor: Silgisi de hemen yanı başında. Yazı ilerlemedikçe oflayıp pufluyor; yazdığı birkaç kelimeyi silip tekra

Mutlu bir tesadüf bize neyi hatırlatır, en çok? Bir melekçe izlendiğini, görevini yapıp yapmadığını sorgulaman için yeniden bir fırsatın verildiğini anladığın o bulutsu anların varlığı gibi... Kimseye anlatamazsın. Çocuksu sevinçlere açılır kapıların. Yüreğinde serçe cıvıltılarıyla, yaşarsın işte. Ömür imkânsızlıklardan imkâna geçiş gibi tatlı. Tabiat dediğin şey, mucizelerle dolu. Bir sabah, nerede olduğun mühim değil- sağanağa tutulmuşsun yağmurda yürümeyi unutmuş olduğunu hayretle fark ediyorsun. Kendi

Bu kitabın uzun bir hikâyesi var. Hikâyesinin uzunluğu, birbirinden çok farklı zaman ve mekânlarda edebiyata nüfuz etmiş isimleri bir araya getirmesinden kaynaklanıyor. Rus şair Lermontov, Kafkas coğrafyasıyla hemhal olurken yazdığı Demon yani İblis adlı uzun şiirini, 1841 yılında tamamlar. Bu seçkin eser ancak yarım asır sonra kaderin enteresan bir tecellisiyle Ahmed Midhat'ın Tercüman-ı Hakikat'inde Madam Gülnar'ın roman tarzında tercümesiyle Osmanlı okurlarıyla buluşur. 1889'da II. Abdülhamid tarafında

... her nereye gitseler hakikatin de yanlarında geldiğini zanneden can sıkıcı çaylaklıkta bir grup delikanlı geçiyordu yanımızdan. Bu grubun can sıkıcılıklarını, çaylaklıklarını ve hakikati pazarlama teşebbüslerini bölüyordu ikiye Ragıp abi. Reaksiyoner bir tavırla karşı durdukları dünya görüşünün bir parçası ama çok kıymetsiz bir parçası olan gerçekleri paramparça oluveriyordu Ragıp abinin ellerinde. ...Ragıp abi kaldırımların hikayesini anlatıyordu; eskimiş kaldırımların, yarım kalmış bahçe duvarların

Bektâşî Hikâyeleri bir mizah kitabı. XIX. yüzyıl ile XX. yüzyıl başlarında yayınlanan bu türlü mizah kitaplarına güldürmek eğlendirmek amacıyla söylenen söz veya hikâye, şaka anlamında Latife münasip görülmüştür ki kelimenin bir manâsı da; açıkça anlatılamayan ancak rumuzlu olarak ehline sezdirilen ince anlamdır. Bektâşî, XIII. yüzyılda yaşamış olan Hacı Bektaş Velî'yi pîr kabul eden tarikat mensubu olmakla birlikte hikâyelerdeki Bektâşî tipi, Bektâşî Tarikatı mensuplarının aynen karşılığı değildir. Miza