16.ve 17. yüzyıllarda Hıristiyan Avrupayla Müslüman Osmanlı arasında gerçekten bir uygarlıklar çatışması yaşandı mı? Géraud Poumarèdein ele aldığı konu, hiçbir zaman gündemden düşmeyen soruları ve sorunları içeriyor. Kitap pek çok noktada Avrupadaki Osmanlı imgesinin günümüze yansıyan yönlerini de keşfetmemizi sağlıyor. İhtilafın sebebi bellidir: Osmanlının 14. yüzyıldan itibaren Avrupadaki ilerleyişi Hıristiyan âleminde Haçlı Seferi ruhunun yeniden doğmasına sebep olmuştur. Osmanlı imgesi zaman içinde kâfi

...E.H. Carr, Komintern ve İspanya İç Savaşında Sovyet devletinin, İspanya konu-sunu, 1935 sonrasında birincil önemde gördüğü Mihver İtalya, Almanya paktının muhtemel bir Rusyaya savaş açma girişimini caydıracağını varsaydığı İngiltere ve Fransa ile yapılacak bir antlaşma malzemesi olarak ele aldığını, İspanyadaki devrime ilişkin tutumunu da öncelikle ve esas olarak buna göre belirlediğini yeterince açık biçimde gösteriyor. Ömer Laçinerin Sunuş yazısından Edward Hallett Carr, İspanya İç Savaşını Komintern

Ergenekon adı altında topladığım yazılar(...) Millî Mücadele sıralarında, İkdam gazetesinde çıkmış makalelerden bir küçük kısımdır. (...) Günü gününe, üç yıllık bir devreyi dolduran yüzlerce makale içinden yalnız elli-altmış tanesini ayırıp bir kitap halinde yayımladım. (...) 1920 yılından 1923e kadar Türk milletinin geçirdiği vicdan ve fikir buhranlarını, ancak bu gibi yazılarla hatırlamak kabildir. İşte Ergenekonu teşkil eden parçaların yegâne kıymeti bu fikir ve vicdan krizlerini öbürlerinden daha bariz

Kılıçlar, sopalar, düellolar, namus ve aşk cinayetleri Erkek erkeğe kavgalar, aile içi katliamlar ve soygun amaçlı öldürmeler Suç ve şiddetin kategorileştirilmesi, soruşturulması, yıllar boyunca akıllarda kalması, konuşulması Kadınlar, erkekler ve seri katiller Ortaçağda insanlar, cinayeti şerefli bir savunma ya da intikam eylemi olarak görüyorlardı. Kavgadan kaçmak ya da intikamı ertelemek, itibar kaybıydı. Sonraları soylular, alt sınıflardan insanlarla hiçbir biçimde kavgaya girmez oldular. Saygın vatanda

İslâm Toplumları Tarihinin ikinci cildi, 19. yüzyıldan başlayarak günümüze değin Müslümanlığın farklı ülke ve bölgelerdeki gelişimini anlatıyor. Lapidus, 19. yüzyıldaki global ölçekli kapitalist deveranların İslâmın geleneksel yapısını geri dönülmez biçimde başkalaştırdığını düşünüyor. Ulusal kimliklerin ve milliyetçiliğin etkisiyle farklılaşan dinin, günümüzde, yükselen yeni İslâmî söylemlerle bir kez daha biçimlendiğini de ekliyor. Lapidus, titiz ve mesafeli anlatımıyla tarih ve sosyoloji bağlamında İslâ

Rus halkının 9. yüzyılda dışarıdan, kendilerini yönetmesi için çağırdığı bir Vareg prensinin etrafında toplanmaya başlamasıyla temelleri atılan Rusya, zaman içerisinde diğer knezliklerin gönüllü katılımı veya ilhakıyla Moskova knezliği çatısı altında toplanmaya başladı ve 16. yüzyılda Rus topraklarındaki Moğol yönetiminin zayıflaması ve sona ermesiyle bir devlet haline geldi. Aynı yüzyılın ortalarında Orta Asyada Kazan ve Astrahan hanlıklarının ve Sibiryanın fethiyle devletten imparatorluğa dönüşmeye başlad

Türkye kadın hareketi tarihinde önemli bir isim Nezihe Muhittin; bugün hala faaliyetlerini sürdüren Türk Kadınlar Birliği´nin kurucuları arasında yeralmış ve Kadın Yolu gibi pek çok derginin çıkarılmasında emeği geçmiş biri. Bu kitapta Ayşegül Baykan, Nezihe Mihittin´in görüşlerini, feminist tarih yazıma bağlamında çözümlüyor. Baykan, Muhittin´in düşünceleri üzerinden kadınların kendi özgürleşmelerinde etkin bir rol oynadıklarını ve yalnızca Batılılaşma politikalarının nesneleri olarak algılanamıyacaklarını

Tahrirden Kadastroya:1874 İstanbul Emlak Tahriri ve Vergisi Kadastro tabir olunur tahrir-i emlak ALP YÜCEL KAYA YÜCEL TERZİBAŞOĞLU Anadolu ıslahatı, Ermeni sorunu ve vergi tahsildarlığı, 1895-1908 NADİR ÖZBEK Heretik aşiretler ve II. Abdülhamid rejimi: Zorunlu askerlik meselesi ve ihtida siyaseti odağında Yezidiler ve Osmanlı idaresi EDİP GÖLBAŞI Arnavutlukta Osmanlı tarihi araştırmaları ve tarihyazımında modern Osmanlı BÜLENT BİLMEZ Yazarın zihin dünyasının dışından okumak: Sıdıka Avarın Dağ Çiçekl

Büyük İngiliz tarihçi Eric Hobsbawmın 20. yüzyıla kısa demesinin nedeni, ona çok şey sığması ve çok hızlı geçmesiydi. Dan Dinerin bu çok yankı uyandıran kitabında yaptığı, filmi geriye sarmak ve en tehlikeli sahneleri ağır çekimde oynatmak... Onun mesafeli bakışı, zaten bildiğimizi varsaydığımız olayları başka bir gözle görmemizi sağlıyor. Soğukkanlılığın provokasyonu diyebilirdik, onun üslubuna! Dan Dinerin odağında, 20. yüzyılın ilk yarısının olayları var. Zira bu yarı yüzyılın felaketleri, çağın günümüze

Batı Avrupa geleneğine bağımlı 18. / 19. yüzyıl Rus düşüncesinin özgün yanını ortaya koyan Rus Düşünce Tarihi, konuya ilgi duyan tüm okuyucuları doyuracak nitelikte bir çalışma. Walickinin sunduğu arkaplan, Rus aydınların Batılalaştırma ile geleneği yaşatma arasında gidip geldikleri sancılı, ama toplumun kaderini bütünüyle değiştirecek olayları besleyen dönem. Kitabın her bölümünde, yaşanan tartışmaların bambaşka bir dünya görüşü ve Rusyaya özgü bir düşünme sistematiği doğuruşunu izliyoruz. Walicki, bu kada

Kapitalizme geçiş, azgelişmişlik ve emperyalizm tartışmaları uzun bir süre Türkiyedeki sosyal bilimlerin gündemini belirlemişti. Bu tartışmalar, nereden gelip nereye gittiğimizi, devlet-toplum ilişkilerini, siyasal ittifakların niteliğini anlamaya yönelikti. Çağlar Keyderin Toplumsal Tarih Çalışmaları başlığı altında toplanan makaleleri bu sorulara cevap ararken, 16. yüzyıldan itibaren kapitalist dünya sisteminin kuruluşunu, farklı tarih ve kültürlerin ürünü olan Fransız ve İngiliz modellerini, Osmanlı İmpa

SSCB tarihin karanlığına karışmış gibi görünse de, geçtiğimiz yüzyıla vurduğu damga ve günümüzde süren etkisiyle, hâlâ önemli bir araştırma alanı. Fakat bu tarih, uzun bir süre boyunca, hem gerekli bilgi ve belgelere ulaşmanın güçlüğünden hem de Sovyet rejiminin gerçeklerini örten ideolojik perdenin varlığı nedeniyle yazılamadı. Moshe Lewin Sovyet Yüzyılı´nda, yakın zamana kadar girilemeyen arşivlerdeki belgeler üzerinde ayrıntılı bir araştırma yaparak, tüm karmaşıklığıyla bu tarihin izini sürüyor. Lewin, d

Rıfat N. Bali`nin yazdığı Cumhuriyet Yıllarında Türkiye Yahudileri dizisinin ilk cildi, 1923-1945 dönemindeki sistematik Türkleştirmek siyaseti ve Türklerle Yahudiler arasındaki gerilimli ilişki üzerineydi. Bu kitap, 1946-1949 dönemini kapsıyor ve esas olarak Türkiyeli Yahudilerin 1948`de kurulan İsrail`e göçlerini, yani Aliya`yı anlatıyor. Yine son derece kapsamlı ve titiz bir arşiv çalışması yapan Rıfat N. Bali`nin amacı, göç karşısında siyasal iktidar, kamuoyu ve cemaat seçkinlerinin gösterdikleri tepkiy

Çok uluslu Osmanlı İmparatorluğu´nun dağılmasının ardından kurulan Türkiye Cumhuriyeti´nin, homojen bir ulus-devlet olma politikası çerçevesinde vatan topraklarını Türkleştirmek adına yürüttüğü faaliyetler, gayrimüslim azınlıkların aleyhine işleyen bir süreci de beraberinde getirmiştir. Kendisinden sürekli kötülük beklenen gâvura karşı daima teyakkuz halindeki Cumhuriyet, ne yazık ki zaman zaman hukukdışı yollara sapmaktan da geri durmamıştır.Türkiye tarihinin en karanlık ve utanç verici olaylarından birisi

Yirminci yüzyıl boyunca kurulmuş ulus-devletler, tarih yazmak konusunda kendilerinden önce hüküm sürmüş devletlerden daha zor görevler biçtiler. Türkiye Cumhuriyeti de bu geç ulus-devletlerden biri olarak, benzer bir yol tuttu kendine. Önce resmî tarih, devletlûlarca bilinmesi istenilenlerin sunulduğu bir tarih anlatısı tedavüle sokuldu. Bu tarihin içinde büyük kahramanlar ve zavallı hainler yer alıyor, kahramanların her yaptığı doğru sayılırken, kahraman olarak sunulmayanların her tecrübesi reddediliyordu.

İstanbul yirmi altı yüzyılı aşan ilginç tarihi geçmisiyle yeryüzünde eşine az rastlanır bir kent. Kent, bir koloni olarak kurulduktan yaklaşık on yüzyıl sonra, 330 yılında Doğu Roma´nın başkenti olarak yeniden inşa edilmiş ve Roma kültürünün Bizans kültürüne evrilmesine ev sahipliği yapmıştı. Neredeyse on bir yüzyıl boyunca Hıristiyan dünyasının en önemli başkenti olarak kalmış, 1453´te yeni sakinleri olan Osmanlılar´ın elinde İslam dünyasının en önemli başkenti haline gelmişti. Bugün başkent olmasa da, dün

Bu memlekette Abdülhamitin seveni de çoktur, yereni de. Bir kesim, her türlü musibetin kaynağı olduğunu düşünür; imparatorluğun çöküşü ve hatta geri kalmışlığımızın vebali ondan bilinir. Muhipleri ise, Ulu Hakanın her şeyini mükemmel ve de kusursuz bulur. İki kesimin bu farklı değerlendirmelerinin tek bir hedefi vardır; İttihatçılar Yerenlerin amacı İttihatçıları aklamaktır. Sevenleri ise, tüm sorumluluğu İttihatçılara yüklemenin bir taktiği olarak, yüceltirler de yüceltirler Abdülhamiti. Yabancıların derdi

Ballkanlar`dan Margrip`e, Kafkaslar`dan Arabistan`a kadar uzanan bir imparatorlukta yaşamak, mezheplerle dinlerin; şivelerle dillerin; kökenlerle halkların ve törelerle yaşam biçimlerinin olağıanüstü farkılık gösterdiği karmakarışık bir dünyada yaşamaktır. Ve tabii, dinin ağırlığıyla; aile, tarikat, lonca, cemaat gibi gruplaşmaların kaçınılmaz önemiyle; mübadele, oyun, tören, bayram gibi yoğun toplumsallık biçimleriyle belirlenmiş bir toplumun içinde yaşamaktır. Osmanlı`da toplumsallaşma, nerede, nasıl ve k

Osmanlı İmparatorluğunun III. Selim ile başlayıp II. Mahmud ile devam eden reform devrinde, şeyhülislâmın yetki ve sorumluluk alanı genişledi. İlmiye teşkilâtı, ilk kez tüm birimleriyle hiyerarşik olarak şeyhülislâmın başında bulunduğu bir teşkilât yapısına kavuştu. Böylece şeyhülislâm, başlı başına bir nezaret olan vakıfların idaresi hariç, tüm şerî işlerin ve kurumların nazırı oldu. Esas itibariyle 19. yüzyılda şeyhülislâm, sadece ihtiyaç duyulan konularda gerekli fetvaları vermek zorunda olan bir onay me

Türkiye Rumları, bugün sayıları iyice azalmış bir cemaatin üyeleri. Azınlık statüsünün karşılığı olarak kullanılan, varlıkları ancak eski mahallelerdeki bir renk olarak hatırlanan bir cemaat. Şehirlerin havasında etkileri belli olmadan, kendilerine sağlanan haklara minnet duyup, sessiz sakin ve fazla göze batmayacak şekilde bir kenarda muhafaza olmaları yeterli görülüyor. Hem Türkiye hem de Yunanistan ulus-devlet çağı tarihlerinin nesnesi konumundalar. Samim Akgönül, Türkiye´deki Rum cemaatinin modern tari