Eric J. Hobsbawmın klasikleşmiş eseri İlkel Asiler, köylü isyanlarından binyılcı hareketlere, mafiaya, İspanyol anarşizminin isyancılığı ile köylü tasavvurlarına, İtalyan fascileri ile komünist hareketin ilişkisine, şehirlerde güruhların ayaklanmalarına ve 20. yüzyılın komünist işçi kalkışmalarına bakarak isyanın, eşkıyalığın tarihini ele alıyor. Avrupada eşkıyalığın, isyanın, ayaklanmanın siyasal hareketlerle nasıl buluştuğuna; dinsel inançların siyasal bilinçte nasıl akıp yaşadığına odaklanıyor. İlkel ile

Rus İmparatorluğu ve Osmanlı İmparatorluğu toprakları arasında dağınık bir nüfus oluşturan Ermeni toplumu 19. yüzyıl sonunda nasıl politize olmuştu? Anaide Ter Minassian, Ermeni Devrimci Hareketi'nde 1887-1912 arasında yaşanan siyasi dönüşümlere, fikir hareketlerine ve bu fikirlerin taşıyıcısı olan politik bireylere bakarak bu sorunun cevabını araştırıyor. Hınçaklardan Taşnak Partisi'ne, fedayilerden Bolşevik Ermenilere uzanan kapsamlı bir değerlendirmeyle, Ermeni devrimci hareketinin milliyetçilik ve sosya

Osmanlı şehir yangınları, 1914-1918 ZELİHA ETÖZ - TAYLAN ESİN Mütarekenin ilk günlerinde yedek subaylar neden örgütlendiler? SIRRI EMRAH ÜÇER Ütopya ile gerçeklik arasında Osmanlı üzerine tarihyazımı CENK REYHAN Uğur Ümit Üngör ve Mehmet Polatel: El Koyma ve Yıkım, Genç Türklerin Ermeni Mallarını Gasp Etmesi kitabı üzerine TANER AKÇAM Taner Akçamın eleştirilerine dair UĞUR ÜMİT ÜNGÖR - MEHMET POLATEL Osmanlı coğrafyasında Alevi-Bektaşi toplulukları: Kaynaklar, paradigmalar, tarihyazıcılığı İBRAHİM KAYA ŞAHİ

Japonya ve Türkiye genellikle modernleşme/kalkınma tartışmalarının iki kutbu olarak ele alınır. 1960'lardan günümüze uzanan bu kısır tartışmanın, genel geçer bakışların dışına çıkabildiğini söylemek çok zor. Selçuk Esenbel Japon Modernleşmesi ve Osmanlı'da, konuyu Japonya tarihi bağlamına yerleştirerek bambaşka bir perspektif sunuyor. Japonya tarihini Tokugawa ve Meiji dönemlerinin değişim dinamikleri çerçevesinde ele alıyor. Modernleşme ihtiyacının uzun dönemlere yayılan nedenlerini, sorunlarını ve en önem

Rusya, kıta büyüklüğünde bir coğrafi alana yayılmıştır; tarih üzerinde kapladığı alan da bir o kadar geniştir. Geoffrey Hosking Rusya'nın ve Rusların kapsamlı bir tarihini anlattığı bu eserinde, coğrafya ve tarih arasındaki ilişkinin altını kalın hatlarla çizer. Toplumsal yaşamdan iktidar odaklarının oluşmasına, siyasetin biçimlenmesinden ortak bir kültürün biçimlenmesine kadar geniş bir ufku tarayarak Rusya'nın geçmişini ve bugününü ele alır. Vadilerden bozkırlara, soğuk kuzey kıyılarından Asya'nın en uzak

Serdar Dinçer, Alman Belgelerinde Alman-Türk Silah Arkadaşlığı ve Ermeniler'de bugüne kadar az bilinen ya da hiç bilinmeyen tarihi gerçeklere ışık tutuyor. Alman militarizminin Osmanlı'yı Birinci Dünya Savaşı'na nasıl sürüklediğini, Ermeni tehciri ve soykırımındaki büyük rolünü, emperyal planlarını; Osmanlı'nın bunlara yaklaşımını ve çapsız politikalarını Alman belgeleri üzerinden çarpıcı şekilde ortaya koyuyor. Dinçer, Alman Dışişleri Bakanlığı Politik Arşivi'nde (PAdAA) yaptığı kapsamlı çalışmada tehciri

Birleşmiş Milletler 1975 yılını Dünya Kadın Yılı ilan etti. Aynı yılın Haziran ayında İstanbulda Çeliktepede bir gecekonduda İlerici Kadınlar Derneği isminde bir dernek faaliyete geçti. Bu dernek üç yıl sonra Uzunköprüden Vana, Samsundan Adanaya kadar şubeleri olan kitlesel bir kadın örgütüne dönüştü. Kuruluşundan beş yıl sonraki bilanço: 12.000 üye, 33 şube, 35 temsilcilik, son sayısı 35.000 basılan bir dergi: Kadınların Sesi... Bu kitap Türkiyede 8 Martları ilk kez yığınsal kutlayan, ilk kadın yürüyüşleri

Sultan Ahmed Camiinden yükselen ezan Divan Yolunda yankılanırken, bu sesle dikkati dağılmış kapı görevlisi, ancien régime tarihçisi ve modern devlet uzmanı Alexis de Tocquevillein sessizce yanından geçip Başbakanlık Arşivine girdiğini fark etmedi. Tocqueville koridor boyunca hızlı ve uzun adımlarla yürüdü ve merdivenlerden bir kat yukarı çıkıp sola, okuma salonuna doğru ilerledi. Gidip odanın arka tarafındaki masaların en son sırasına oturdu. Bir önceki araştırmacı, masanın üzerinde bir yığın kırmızı ciltli

Sıradan bir coğrafi kavram olan Batı, zamanla tüm dünya görüşlerini etkileyen bir güce nasıl dönüştü? Yunan ve Roma dönemlerinden itibaren tek bir bütün halinde yaşanmış gibi gösterilen Avrupa tarihi aslında kaç farklı koldan ilerledi? Avrupa, Ortaçağdan itibaren diğer uygarlıklarla kurulan yoğun ilişkiler sayesinde bilimsel devrimi, Aydınlanmayı ve Endüstri Devrimini yaşarken, bugünkü iktidarına doğru adım atmaya başlamıştı. Yaşanan değişimlere karşı Almanyadan gelen Aydınlanma karşıtı romantik tepki Rusya

Komünist Enternasyonal (Komintern) 1919 ile 1943 arasında faaliyet yürütmüş komünist dayanışma ağının en geniş katılımlı cephesini teşkil eder. Birinci Enternasyonalin olumlu mirasına sahip çıkarken, Birinci Dünya Savaşı sırasında kendi hükümetlerinin yanında saf tutan sosyal demokrat partilerin İkinci Enternasyonalinden de kendisini ayırmıştır. Bu nedenle Üçüncü Enternasyonal adıyla da bilinmektedir. E.H. Carr, Kominternin Alacakaranlığı 1930-1935te, Sovyetler Birliğinin kuruluşunu tamamlaması ve Avrupada

Bu dünyada nice dert, bela varsa biz onu gördük, kardeşim. Açlık mı dersin, susuzluk mu? Kış kıyamet günleri dağlarda aç üryan dolaştık. Askerlerin içinde esir kaldık. Çocuklarımızın acısını da gördük, kardeş acısı, koca acısı, her bir derdi kederi yaşadık, kurban olayım kardeş, daha nesini sorarsın? Dersimde 1938 yılında yaşananlar uzun yıllar boyunca Cumhuriyet tarihinin açılmamış kara kutularından biri olarak kaldı, üzerine neredeyse sessizlik perdesi çekildi. Türkiye tarihinin bu karanlık noktası son y

Roma İmparatorluğunun sonundan onbeşinci yüzyılın ortalarına kadar, Avrupanın ekonomik ve sosyal değişiminin nedenlerini inceleyen Ortaçağ Avrupasının Ekonomik ve Sosyal Tarihi, artık klasikleşmiş kaynaklardan birisidir. Belçikalı tarihçi Henri Pirennein bu eseri çok kapsamlı bir Avrupa tarihi edisyonunun ağırlıklı parçalarından biridir. Ortaçağ konusundaki tartışmalara yaptığı katkı nedeniyle yazarın sağlığında İngilizceye çevrilen ve genişletilen eser, bu konudaki temel tartışma metinlerinden birisi halin

Osmanlı İmparatorluğunda silahlı gücün örgütlenmesi, şekillenmesi ve kendine has bir bürokrasi yaratması, devletin yapılanışıyla paralel bir seyir izler. Askerî gücün tasnifi, giderlerinin karşılanması, silahlandırılması, iaşesi, sefer hazırlıkları, savaş halindeki ordunun düzeni, ayrı ayrı ele almayı gerektirecek kadar kapsamlıdır. Gülgûn Üçel Aybet, Avrupalı Seyyahların Gözüyle Osmanlı Ordusu 1530-1699da bu kapsamlı çerçeveyi inceliyor. Bürokrasinin imparatorluk şartlarına göre biçimlendiği bu dönemde ord

Geçmişin izinde, heyecan verici bir yolculuğa hazır mısınız? Arkeoloji: Geçmişin İzinde okuyucularına arkeolojinin büyüleyici dünyasının kapılarını aralıyor. Bu harika kitap size dünyanın en ünlü arkeolojik örenlerini keşfetme ve yeraltından çıkarılmış bazı ilginç buluntuları görme fırsatı sunuyor. Dünden bugüne arkeolojinin geçirdiği aşamaları öğrenebilir, arkeologların özenli çalışmalarının iç yüzünü keşfedebilir ve buluntuların tarihlendirilmesi, saklanması ve rekonstrüksiyonuyla ilgili en yeni teknolo

Türkiye, İkinci Dünya Savaşına fiilen katılmamış olsa bile savaşın yarattığı koşullardan etkilenmiştir. Milli Şefin üstün diplomatik becerileri ile atlatılan bu dönem, uzun yıllar gözden kaçan/kaçırılan bir miras bırakmıştır: Varlık Vergisi... Elbette ulus-devlet ideolojisinin farklı bir veçhesi olarak değerlendirilmesi gereken Varlık Vergisi uygulaması, devletin ulusal burjuvazi yaratmak konusundaki ısrarının bir yansıması şeklinde de okunabilir. Bunların yanısıra dönemin basınının olaya bakışı, azınlıklar

Cumhuriyet döneminin en az incelenen konularından biri, genel olarak azınlıkların, özel olarak da Yahudilerin ülkemizdeki tarihidir. Türkiye´de Yahudilerin tarihi daima seçici bir tarih anlayışı ile incelenmiş, okura, araştırmacıya aktarılan tarih, olan biten değil, anlatılmak istenen tarih olmuştur. Bu seçicilik, sadece pembe rengin egemen olduğu tek boyutlu bir tarih anlatımını egemen kılmış, aynı zamanda toplumsal belleğin bir bölümü yok edilmiş, veya en azından yok edilmek istenmiştir. Gülü dikeninden a

Kurtuluş Savaşı komutanlarından Orgeneral İzzettin Çalışların kitaplığından çıkan, yazarı ve yayım tarihi tam olarak bilinmeyen ancak gizli, kişiye özel ve kayıt altında sadece 100 adet basılan Dersim Raporu, Türkiye tarihinin karanlık noktalarından birisi olan Cumhuriyetin Dersim politikaları hakkında etraflı bir bilgi sunuyor. Osmanlıdan itibaren sorunlu bir bölge olarak görülen Dersimde yaşanan ayaklanmaları, bunlara karşı girişilen askerî harekâtları, hükümet tarafından alınan önlemleri ve o günlerden r

Uygur Kocabaşoğlu, 1926-1964 yılları arasında Türkiyede radyonun yeri ve işlevini irdelediği çalışmasında sadece radyonun tarihsel gelişimini resmetmiyor. Bugün, epey bir kısmı arşivlerde dahi bulunmayan, radyoya ilişkin, örgütsel, yönetsel, teknik vb. verileri de tasnifliyor. Unutulmuş ayrıntıları, yasal düzenlemeleri, çeşitli tartışmaları, tanzim ve denetleme çabalarını özetliyor. Bu geniş dönemi iki ayrı bölümde inceliyor, ilkinde devletin güdümünde olmakla birlikte 1926-1936 yıllarındaki bir özel şirket

Rıfat N. Balinin, Türkiye Yahudilerinin yakın dönem tarihine ilişkin ayrıntılı araştırmaları, aynı zamanda Cumhuriyet döneminin sosyal ve siyasal yapısına ışık tutuyor. Elinizdeki kitapta, bu tarihten değişik kesitler yer almakta. Bunlardan siyasal açıdan en dikkate değer olanı, Cumhuriyetin ilk döneminden beş Yahudi seçkininin biyografisidir: Hukukçu Gad Franko, İttihatçı Emniyet Amiri Samuel İzisel, Roma Hukuku Ordinaryüs Profesörü Mişon Ventura, DPnin ilk gayrimüslim milletvekili avukat Salamon Adato ve

Ahmet Demirel, İlk Meclisin Vekillerinde Mütareke dönemi Meclis-i Mebusan üyeleri ile Ankarada yeni kurulan Meclisin üyelerini ele alıyor. İmparatorluğun son meclisinde görev yapan üyelerin Millî Mücadele döneminde nasıl yer aldıklarını, bu isimlerin kimler olduğunu, kaynaklarda farklı şekillerde yer alan vekillerin toplumsal konum, meslek ve eğitim durumlarını inceliyor. İmparatorluktan ulus-devlete aktarılan siyasî mirası dönemin en öne çıkan erkinde, Meclis içinde araştırıyor. Türkiyenin siyasî tarihinde