Ama insanlar sadece bununla kalmazlar; hayata karşı kin ve utanç duyan insan, giderek ölüme daha çok tapan, despot ile kölenin, papaz, yargıç ve askerin kutsal birliğini oluşturan, daima hayatın ensesinde, onu sakatlayan ya da yavaş yavaş öldüren, yasalarla, mallarla, görevlerle, imparatorluklarla onun üstüne çullanan ya da boğmakla uğraşan özyıkım içindeki bir insan: İşte Spinoza´nın dünyaya koyduğu tanı, evrene ve insanlığa ihanet. (Arka Kapak)

İlk kez 1968'de yayımlanan Fark ve Tekrar, Gilles Deleuze'ün doktora çalışmaları kapsamında kaleme aldığı iki tezden biri. Deleuze'ün hepsi Türkçede halihazırda yayımlanmış olan Hume, Bergson, Nietzsche, Kant ve Sacher-Masoch monografilerinden sonra yayımladığı bu kitap halen pek çokları tarafından Deleuze'ün özgün felsefi duruşunu ve tarzını yansıtan ve daha sonraki çalışmalarına yön veren başyapıtı olarak değerlendiriliyor. Fark ve Tekrar Deleuze'ün farkın düşünürü olarak anılmasına neden olacak argüman

Burası distopik bir ülke, burası dünyada bir yer, burası Chaosmos. İnsanın işgal ettiği yerler doğa tarafından bir bir geri alınıyor bu ülkede. Yaşayanlar az önce buradaydılar ama şimdi yoklar, kıyameti beklemeden çekip gitmişler. Evlerini, fabrikalarını, uçaklarını, işkence odalarını, çocuklarının oyuncaklarını bırakıp gitmişler. Belli ki bir şeyler ters gitmiş. Emin Altan beş yılı aşkın bir süre boyunca bu distopik ülkeyi gezdi, bu hayalet mekanları, yapıları fotoğrafladı, modern insanın doğayla girdiği

Deleuzee göre felsefe tıpkı bilim ve sanat gibi bir yaratım disiplinidir. Filozofun işi kavramlar yaratmaktır, bunu yaparken yeni sözcükler türettiği olur, kimi zaman da kullanılagelen yerleşik sözcükleri, terimleri düşüncesinin akışına göre eğip büker. Zaten her kavram bir kıvrımdır, düşüncenin katlanış biçimlerini değiştiren yeni bir güzergâhtır. O zaman; felsefe, sanat ve bilim, karşılıklı yankılanma ilişkileri ve değiş tokuş ilişkileri içine girerler, ama her defasında öze ilişkin sebeplerle. Kendi evr

Deleuze'ün Foucault'nun ölümünden iki yıl sonra yayımladığı bu kitap aslında bir yas çalışması değil, belki de bir düşünürün bir çağdaşı için yazdığı en kapsamlı değerlendirmelerdendir. Bu kitabın en çarpıcı yanlarından biri Foucault'nun felsefesine tam orta yerinden dalması ve ısrarla hep burada kalmasıdır. Bu çalışma, Deleuze'ün diğer tüm çalışmaları gibi, kendi rizomatik ve nomadik yaklaşımını ortaya koyan ortadan başlamak düşüncesinin ete kemiğe bürünmüş halidir ve bu anlamda ne bir Foucault'ya giriş ne

Spinoza felsefesinin bir mantık olduğunu biliyoruz. Bu mantığın doğası da yöntemin ta kendisidir. Yöntem böylece hakikati oluşturan şeyin biçiminin bilgisinden başka bir şey olamaz. Doğada ne İyilik ne de Kötülük vardır; Doğada ahlaki bir karşıtlık değil, etik bir farklılık vardır. Bu etik farklılık kendini birçok eşdeğer biçim altında gösterir: akıllı ile akılsız arasında, bilge ile cahil arasında, özgür insan ile köle arasında, güçlü ile zayıf arasında. Ve gerçekte, bilgelik ya da aklın kuvvetten, özgürl

Mimar-ı Şehîr Alexandre Vallaury'nin 19. yüzyılın sonunda Büyükada'nın en tepe noktası için bir otel olarak tasarladığı, ama otel açılamayınca anasız-babasız Rum çocuklarına yuva olmuş, devasa ahşap binası, yaklaşık elli yıldır koca bir uğultuya evsahipliği yapıyor. Sen ki ömrünü çoğu kişiye erişmeyen sesleri işitmeye ayırdığını söylersin ikidebir, gel ve duy öyleyse soğurduğum her zerreyi: Hece, kelime, ünlem, anlam paramparça olmuş, ayrışmış tenimde, ulaşabiliyorsan onlardan bir bütünlük yont boşlukta,

Hayvanların sesi var, ama sözleri yok. Varsa da söylediklerini, söylemeye çalıştıklarını anlamıyoruz, kaldı ki anlamaya da yanaşmıyoruz pek. Ölen danalar karşısında sorumluluk hissetmeyen biri var mı? Bu soruya cevap verebilmiş değiliz henüz. Karmaşık bir hukuksal bölge bu. Tarafların uzlaştığı alanların başında, bir yarar sağlama amacına dayanmayan acı vermenin hiçbir biçimde kabullenilemezliği geliyor. Hayvan hakkının duygusallık, duyarlılık katmanında çözülemeyeceğini savunanlar, organik varoluşun insan

Enginarları almadan üç gün önce. Bu cümleyle başlıyor Alisin Not Defteri. Enginarlar önemli çünkü, her şey onların durumuna bağlı; renklerinin günbegün değişmesi, yaprak uçlarının içe doğru kıvrılıp sivrileşmesi, gövdelerin diriliklerini yitirip zamanla pörsümesi... Çocuksu bir merakla soruyor Fatma Tülin: Kalbi neresinde? Dipten yükselen morluk yukarda kalan yapraklara yetişemiyor açık, soğuk yeşil, buzumsu tepeler yaprak uçlarını mor/kahve karışımı bir renk çevreliyor. Boya kalemiyle muntazam hatlar çek

Gilles Deleuze'ün felsefe tarihi okumalarında Nietzsche ve Felsefenin yeri, özellikle diyalektiğe karşı girişilen kavga bakımından çok önemlidir. Tepkisel insanı, ona özgü duygu tipleri olan hıncı, ve onun daha da gelişmiş, içselleşmiş biçimi olan vicdan azabını Nietzschenin nasıl ifşa ettiğini tüm açıklığıyla gözler önüne serer bu çalışmasında Deleuze. Lucretiustan Spinozaya, oradan Nietzscheye varan debisi yüksek bir düşünce çizgisi: neşe, gülüş ve dans. Dionysos ve Ariadne. Ruhsal dengesizlikleri ve ik

Ayşın Candan bir tiyatro kuramcısı ve araştırmacısı olarak, bugün bütün sanatlarda ağırlıklı bir biçimde öne çıkan performans kavramının önemine vurgu yaparak şunu hatırlatıyor bizlere: Olmak pratiği özünde bir sahne edimidir. Oyun Tören Gösterim başlığı altında derlediğim makale, eleştiri, tanıtım ve kuramsal yazılar yirmi yılı aşkın bir sürede süreli yayınlarda, konferans ve sempozyumlarda sunulmuş on beş başlıktan oluşuyor. Ortak yanları, yazınsal metne değil, sahne olayına odaklanmaları, oyun sanatını

Ahmet Soysal dilin, yazının, edebiyatın uçlarını, Fransızca yazan üç uç yazar üzerinden yokluyor bu kitapta. Artaud'nun çığlığı, Beckett'in merakla beklediği son sözcük, Blanchot'nun son adam'ı. Uc'un ucu'na gitmekten çekinmeyen üç uç metin. Üç: uc'un aynılığı ve başkalığı. İlkinden iki nokta çıkarılınca aynı. İkincisine iki nokta eklenince aynı. İkisi noktasız aynı. İkisi noktalı aynı. Ama ikisi noktalı olunca, yalnızca tekrarlanan bir sayı. Diyalektiğin parodisi gibi. Ayrıca noktalı sözcük ek alınca dön

1980 yılında televizyon için İngilizce olarak kaleme alınan Quad, 1981de Samuel Beckett tarafından sahnelenmiş ve yönetilmiştir. Süddeutscher Rudfunkun yapımcılığını üstlendiği oyun ilk kez 8 Ekim 1981 tarihinde R.F.A. tarafından Quad 1 & 2 adıyla yayınlanmıştır. Orada büzüşmüş kalmışken, küçük tapınma yerimde, karanlıkta, kimsenin beni göremediği o yerde, yalvarmaya başladım, ona, görünmesi için, bana görünmesi için. Ne zamandır adetim, alışkanlığım olmuştu bu benim. Ses çıkarmadan, zihinsel bir yakar

engellerle dolu sağ ellerle, sol ellerle tutuşmuş, birbirine karşılık veren, sonsuza dek kavuşmuş ellerle dolu karşılıklı ellerle tetikteki ellerle, meşgul ellerle dolu sabahlarla dolu kapılarla dolu bulutlardan damla damla düşen suyla dolu bir kıyıdan ötekine giden sandallarla dolu toprak setlerle dolu kavşaklarla H.M.

Ampirizm ve Öznellik Deleuze´ün ilk kitabı. Kitabın altbaşlığı da şöyle verilmiş: Hume Açısından İnsan Doğası Üzerine Bir Deneme. Deleuze´e göre Hume bir psikologdan önce bir sosyolog, bir ahlakçıdır; temelde insanın bilimini yapmayı amaçlar. Şu kritik soru Hume felsefesinin hep merkezindedir: Zihin doğa değildir, zihnin doğası yoktur. Peki nasıl olur da zihin bir insan doğası haline gelir? Bütün iyi yazarlar en azından zihin psikolojisinin imkânsızlığı üzerinde anlaşırlar. Bilincin bilgiyle özdeşleştirilm

Bize mazohizmde asıl döven kişinin baba olduğu söylendiğinde, şunu da sormalıyız: Öncelikle dövülen kimdir? Baba nerede gilenmiştir? Öncelikle dövülende gizli değil midir? Mazohist suçluluk duyar, kendini dövdürür ve cezasını çeker; ama hangi suçtan dolayı ve ne için? Onda minyatür hale getirilen, dövülen, alay edilen ve aşağılanan tam olarak baba imgesi değil midir? Cezasını çektiği şey, babayla olan benzerliği, babaya benzemesi değil midir? Mazohizmin formülü aşağılanan baba değil midir? Bu yüzden baba dö

İnsanoğlunun yerküre üzerindeki serüveni epeydir sürüyor. Modern insanın kırık dökük hikâyesiyse derin bir hayal kırıklığıyla sonuçlanmak üzere. Fransız antropolog Bruno Latour´a kalırsa bu modernlik süreci hiç başlamadı bile. Sanılanın aksine biz hiç modern olmadık. Çünkü modern anayasa hep asimetrik kalmıştır, şeyleri temsil etmekle yükümlü bilimsel iktidar ile özneleri temsil etmekle yükümlü siyasal iktidar arasında hep bir ayrım icat etmiş, bu ikisi arasında kurulan ağların gücünü görmezden gelmiştir.

Dizeleriyle Türkçe’nin olanaklarını olabildiğine genişleten, ona yeni sesler, yeni söyleyişler ekleyen büyük ozan Fazıl Hüsnü Dağlarca, gün gibi taze şiirlerini Norgunk Yayıncılık eliyle okurlarına armağan ediyor: İçimdeki Şiir Hayvanı tam bir başyapıt. Önüne yığılan bayat imgelerden yorgun düşen şiir okuru şiirden eksildikçe, eksiltildikçe, Dağlarca’nın şiiri inadına gençleşiyor, yitirilmemiş duyarlıklara erişerek çoğullaşıyor. Kimin belleği şimdi sendedir, şimdi sende midir O koparılmış gök Nası