Ziya Gökalp, Yusuf Akçura, İsmail Gaspıralı ve Sultan Galiyev: Birbirlerine hem uzak hem yakın aydınlar. Dil, din, düşünce, kadın, toplumsal eleştiri ve geleceğin bağımsız dünyasını kurmak için gösterilen çaba. Osmanlı'nın çöküşünün tartışıldığı dönem, Rusya'da yaşayan Türklerin varlık mücadelesinin görüldüğü dönem: çeşitli gruplaşmalar, siyasal örgütler, dernekler, vakıflar: bu kargaşa içinde bir çözüm umudunun arayışı içindedirler. Çeşitli siyasal akımlar bu tartışmalarda etkisini göstermiş ve geleceğ

Baykan Sezer Batıcılaşma - Seminer Notları (Yay. Haz.-Katkı: Ertan Eğribel, Ufuk Özcan) Ertan Eğribel, Ufuk Özcan Türkiye'de Batıcılaşmanın Serüveni: Modernleşme-Küreselleşme Gerilimi İçinde İki Tanzimat Değerlendirmesi -Ertan Eğribel- Doğu-Batı Farklılığı ve Eşitsiz Dengesinin Biçim Değiştirmesi: Batılılaşma Yerine Küreselleşmenin İkamesi -Ertan Eğribel- Küre-Muhafazakarlaşma ve Anti-Komünizmin Aldığı Biçim: Modernleşme Serüveninin Suçlanması ve Osmanlı-Türk Kimliğinin Mahkum Edilmesi Baykan Se

Doğu Sorunu Batılı devlet adamları, diplomatlar ve tarihçiler tarafından XIX. yüzyılda yeni bir biçimde ortaya atılmıştır. İstanbul'un işgal edilmesi ve ardından İstanbul'da kurulan ve aşağı yukarı dört yıl boyunca sürdürülen Batılı işgal yönetimi, bu sürecin bir anlamda sonuçlandırma çabasıdır. Doğu Sorunu XIX. yüzyılda Osmanlı İmparatorluğu tarafından yönetilen topraklarda Batı egemenliği çekişmesinin aldığı biçim için kullanılmıştır. Doğu Sorunu elbette XIX. yüzyılda çıkmış değildir. Tarihin başından ber

Türk Sosyoloji Tarihi Üzerine Araştırmalar kitabı, Kaçmazoğlu'nun daha önce çeşitli dergilerde yayınladığı makalelerinden oluşmaktadır. Bu makaleler; yazarın üzerinde çalıştığı Türk sosyoloji tarihinin bazı dönemleri üzerine yaptığı değerlendirmeleri, bazı dönem incelemelerini (1940-1950 ve 1950-1960) ve Türk sosyolojisinde yer edinmiş olan bazı sosyologları konu edinmektedir. Kitapta Ankara ve İstanbul ekolünün yanı sıra Ziya Gökalp, Prens Sabahattin, Hasan Tanrıkut, Hilmi Ziya Ülken, Nurettin Topçu, Eyüp

Türkiye'de Batılı anlamda Parlamentolu rejim oluşturma çabaları 1876 yılında Kanun-i Esasi'nin ilânı ile başlar. Ancak daha sonra baş gösteren bazı olaylar bu sistemin gelişmesini engelleyecek ise de, 1908 yılında II. Meşrutiyet'in yeniden ilân edilmesiyle birlikte başlayan süreç günümüze değin sürecektir. Kısaca tanıtmaya çalışacağımız 1908-1912 Osmanlı Meclis-i Mebusanı'nın Faaliyetleri ve Demokrasi Tarihimizdeki Yeri adlı eser, Doç. Dr. Kenan Olgun tarafından kaleme alınmış olup, dönemin siyasi olayları

Türk Sosyoloji Tarihi I: Önkoşullar kitabı, sosyolojinin Türkiye'ye girmeden önce ve giriş döneminde etkili olan siyasal atmosferi merkeze alan bir giriş çalışmasıdır. Bu kitapta Nizamı Cedit döneminden II. Meşrutiyet'e kadar öne çıkan ve toplumumuzu, sosyal yapımızı etkileyen dönüm noktaları ele alınmıştır. Bu bağlamda, Yeni Çağ, Fransız Devrimi, Endüstri Devrimi, Doğu Sorunu, Osmanlı'ya karşı yürütülen çeşitli ayaklanmalar ve bu ayaklanmaların arkasındaki nedenler; emperyalizmin etkileri, Osmanlıdaki yeni

Mümtaz Turhan'da Türk toplumuna ait bir şeyleri muhafaza etme kaygısından ziyade Anglo-Amerikan sosyal bilim parametrelerine uygun düşecek bir toplumsal değişme programını inşa etmek kaygısı ağır basmaktadır. Muhafaza edilmesini öngördüğü değerler (İslami inançlar ve milli kültür alanı vb.) ise, aslında temel Batıcılaşma hedefine uyumlu bir şekilde dizayn edilmek istenen değerlerdir. Konjonktüre uygun, yeni tipte milliyetçilik de, muhafazakârlık da bu ana hedeften beslenmektedir. NATO'nun güneydoğu kanadınd

Makedonlar ve Türkler bugün ayrı coğrafyalarda iki ülkenin halkları da olsalar belleklerinde acıya, hasrete, vuslata dair ortak ezgilerin izlerini taşırlar. Rumeli topraklarının uzun yıllar Osmanlı hakimiyetinde kalması ve Osmanlı medeniyetinin o coğrafyada kök salarak inanç, kültür, mimari ve her şeyden önemlisi insanı şekillendirmesi Balkan Harbine kadar sürmüştür. Bu savaş ile şekillenen yeni Avrupa haritası Balkan insanın aidiyetlerinin dışında bir başka dünya düzenini getirmiş ve âdeta Vardarın suyuna

Sırbistan ve Türkiyenin tarihten gelen ilişkileri günümüz modern dünyasında uluslararası ilişkilerin teori ve pratiğinde Balkan coğrafyası için öngördüğü kavgasız siyaset yaklaşımına bağlı olarak istikrar yönünde dönüşmeye başlamıştır.Coğrafya itibarıyla iki ülkenin belli bir çerçevede ilişkilerini çok yönlü olarak geliştirmesi ve pekiştirmesi doğal bir sonuçtur. Karşılıklı olarak iki ülkenin ortak siyasi, ekonomik ilişkilerinin yanı sıra kültürel ve akademik ilişkilerinin de gelişmesinin gerekliliği düşünc

Türk Sosyolojisinde Temalar 1: Türkçülük-İslamcılık-Muhafazakarlık kitabı Türkiyenin siyasal koşullarına, siyasal arayışlarına, siyasal düşünce gündemine, iktidar mücadelelerine, zihniyet değişimlerine, düzen içerisindeki muhafazakar arayışlara, Batı yanlılığı içinde yerini bulma çabalarına, Türk sağının, düşününün, sosyolojisinin önemli isimlerinden Baltacıoğlu, Topçu ve Ülgener gibi isimlere, milliyetçi-bütüncü sosyoloji anlayışına ve benzeri konulara yer vermektedir. Türkçülük, İslamcılık ve muhafazakarl

Sosyologca/H. Bayram Kaçmazoğlu Kitapları 2 Türk Sosyolojisinde Temalar 2: Kuram-Uygulama-Sosyalizmde özellikle sosyolojik yaklaşımlarla ilgili tartışmalar öne çıkarılmaktadır. Bir siyasal düşünce akımı olarak sosyalizm belirli bir gecikmişlikle ülkemize giriş yapmış ve düşünce gündeminde kimi zaman dolaylı kimi zaman doğrudan etkileri gözlemlenmiştir. Cumhuriyet tarihi boyunca resmi öğreti içinde ağırlık kazanmamış olsa bile, sosyalizm tartışmalarının Türk sosyolojisinde oldukça güçlü sayılabilecek bir dam

İki ülkenin ilişkilerinin kaderinin savaşlarla belirlenmesine rağmen Ruslar sadece Moskoflar yada Uruslar değil bizler için. Nazımın memleket özlemi ile harman olmuş ruhundan akan dizelerini kaleme aldığı soğuk memleket, gece uykusuna yatmadan önce okunan Beyaz Gecelerin tesiriyle görülen hülyalı rüya halleri ve Komünistler Moskovaya yazan duvar sloganları .Rusya ile ilgili kaleme alınabilecek bu içerikteki maklelere bu çalışmada yer verilmedi. Ancak bir başka çalışmada bu konu başlıkları ile Rusya ile yeni

Anlamları, içerikleri ve ilgi sahaları ayrı olmakla beraber çok sayıda ortak yönüde bulunan Etnografya,Etnoloji ve Antropoloji batıda 18 ve 19. yüzyılar boyunca hızlı bir ilerleme ve değişim göstermiştir. Özellikle seyyahların ötekini tanıma çabasının bir ürünü olarak ortaya çıkan Etnografya Osmanlıda da düşünsel anlamda varlığını ilk defa bu şekilde göstermiştir. 19.yüzyılın son çeyreği ve 20. yüzyılın başlarında Osmanlı eğitim sisteminine, süreli yayınlarına ve kitaplarına konu değişik yönleriyle girmiş v

TRANSKRİPSİYONLU METİN-TÜRKİYE TÜRKÇESİNE AKTARI-DİL İNCELEMESİ Tarih Uygarlık Dizisi 3 Dil çalışmalarının önemli bir konusu atasözleridir. Bir dilin atasözlerinin toplanması, incelenmesi, dilin lehçelerine ait atasözleriyle karşılaştırmalar yapılması, aynı atasözlerinin değişik dillerde rastlanan paralel şekillerinin tespiti, atasözlerindeki anlatım biçimleri, anlam olayları, arkaik kelimelerin açıklanması gibi çalışmalar, dilciler tarafından yapılırlar. Her dilde olduğu gibi bazı atasözleri zamanla un

Gayrımüslimlere sunulan Osmanlı düzeninin, insanoğlunun yarattığı tüm düzenlerin özleri gereği, sınırlı olduğunun kabullenilmesi; koşullar ve durumlar düzene karşı koyduğu zaman, düzenin etkilenmesini ve bozulmasını da kabullenmeyi gerektirir. Sözkonusu düzen içindeki kural dışı durumlar ve belirsizlikler, bir cemaatin varlığını onaylar. Cemaat bireylerinin kuralları her aşma çabası, Osmanlı toplum yapısını kavrayışımızı güçlendirir. Diğer bir deyişle, kural dışı yapılan her hareket ve farklılaşma Osmanl

Modernlik ve Türk modernliği Türkiyede sosyoloji tartışmalarında az ele alınan konuların başında yer alıyor. Özellikle de ortalama bir okur açısından konu, daha bir anlaşılmazlık alanı. Moderleşmeden ne anlamalıyız? Moderleşmek Batılılaşmak mı demektir? Türk modernleşmesi nedir ve ne şekilde ortaya çıkmıştır? İslami modernleşmek ne demektir? Cumhuriyet tarihi, gerçekten özgün bir modernleşme yaratabilmiş midir? Bu sorular, Yıldız Teknik Üniversitesinde akademik çalışmalarını sürdüren Ergün Yıldırımın gözde

Anadolu'da Milli Mücadele sürerken, işgal altındaki İstanbul'da çok zor şartlar altında öğretime devam etmeye çalışan Mühendis Mektebi öğrencileri bir mizah dergisi çıkarırlar. Mizah ağırlıklı bir dergi olacağı için ŞAKA ismi verilen dergi, ilerleyen sayılarda bu özelliğini bir ölçüde kaybetse de, gerek kari-katürleri gerek okul hayatı hakkında verilen bilgiler ve gerekse öğrenci gö-zünden dönemin yüksek öğrenimine edebiyata, sanata siyasete ve işgale bakışları yansıtığı için kayda değerdir. Şaka'nın üzeri

1950'ler Soğuk Savaş rüzgârlarının en sert estiği yıllardır. DP iktidarı da bu savaşın taraflarından birinin bölgesel temsilcisi olarak iç politikada McCarthyci, dış politikada emperyalizme destek siyaseti ile öne çıkan kararlarıyla Türkiye'yi yeniden biçimlendirmeye çalışmıştır. CHP de bu siyasetin dışında değildir. Zaten 1950'lerde DP'nin dış politikası değil, iç politikası özellikle Kemalizmin ilkeleri etrafında sorgulanmış, diğer yandan karşı devrimci kesimler DP'nin arkasına sığınarak CHP'nin geçmiş uy

Türk Macar ilişkilerini ve Macaristanı tarih, edebiyat, kültür, uluslararası ilişkiler bağlamında ele alan bu kitap neredeyse Tunanın geçtiği yollar kadar uzun zamanı ve derinliği olan karşılıklı münasebetlerin ve gönül bağının sonucunda ortaya çıkmıştır. Halkların zihinlerinde diğer halklar ve ülkelere dair tıpkı kişisel ilişkilerde olduğu gibi bir imajın, algının varlığı söz konusudur. Türklere göre Macar imajı ve Macaristan algısı şüphesiz tarihsel geçmişin kesişimi ve bıraktığı izlerin tesirinde oluşm

Modern dünya görüşü, Batı'nın üstünlüğünü nesnel koşullardan yukarıya taşıyarak ona felsefi ve bilimsel bir meşruluk kazandırmıştır. Böylece Batı diğer uygarlıklarla girdiği ilişki ve mücadelede sadece silah, teknoloji ve ekonomik üstünlüğüne dayanarak yol almamış, belki de bunlardan çok daha güçlü bir argüman olan bir dünya görüşü tasarımıyla parlak bir dönem yaşamıştır. XIX. Yüzyıl Batı için kurduğu dünyanın teorik karşılıklarını baş döndüren bir olgunluğa kavuşturduğu bir çağdır. Büyük sorunlar ve büyük